DECYZJA WKŻ.8361.145.2016

                                                                                                  Szczecin 07.10.2016r.

ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI  INSPEKTOR
INSPEKCJI  HANDLOWEJ

Stanisław Węgrzyn
firma przedsiębiorcy:
WĘGRZYN STANISŁAW HANDEL ARTYKUŁAMI
SPOŻYWCZO-PRZEMYSŁOWYMI
Baniewice 60,
74-110 Banie

DECYZJA WKŻ.8361.145.2016
nakładająca karę pieniężną

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014r., poz. 915) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U z 2016r., poz. 23 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na przedsiębiorcę: Stanisław Węgrzyn firma przedsiębiorcy: WĘGRZYN STANISŁAW HANDEL ARTYKUŁAMI SPOŻYWCZO-PRZEMYSŁOWYMI Baniewice 60, 74-110 Banie karę pieniężną w wysokości 300,00 złotych (słownie: trzysta złotych 00/100) z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014r., poz. 915) w związku z naruszeniem wymagań określonych w § 3 ust. 2 oraz § 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121), tj. z uwagi na brak uwidocznienia w miejscu sprzedaży detalicznej cen jednostkowych towarów.

Uzasadnienie

W dniu 2 sierpnia 2016r. na podstawie art. 3 ust. 1, 2, 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. UE L 165 z 30.4.2004, str. 1, z późn. zm.) w związku z  art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2016r., poz.1059 ze zm.), działając na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr WKŻ/U-165/2016 z dnia 02.08.2016r. inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u przedsiębiorcy Stanisława Węgrzyn firma przedsiębiorcy: WĘGRZYN STANISŁAW HANDEL ARTYKUŁAMI SPOŻYWCZO-PRZEMYSŁOWYMI Baniewice 60, 74-110 Banie zwanego dalej również „stroną”, prowadzącego działalność gospodarczą w sklepie spożywczo-przemysłowym w miejscowości Baniewice 60.

W toku kontroli, zgodnie z zakresem przedmiotowym określonym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli, dokonano oceny prawidłowości uwidocznienia cen i cen jednostkowych pod kątem przepisów ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915), dalej „ustawy”, oraz wymogów rozporządzenia  Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121), zwanego dalej „rozporządzeniem”.

Podczas przeprowadzonej kontroli poddano sprawdzeniu 34 partie towarów pakowanych stanowiących ofertę handlową kontrolowanego przedsiębiorcy.  Ustalono, że wszystkie partie towarów objęte były obowiązkiem uwidocznienia cen jednostkowych.  W wyniku kontroli stwierdzono, że w przypadku wszystkich 34 partii skontrolowanych towarów, tj. przy: 

• - kubuś marchew, brzoskwinia, jabłko 300ml,
• - kubuś marchew, jabłko, pomarańcza 300ml,
• - Mk Cafe Feelings 250g,
• - Domowa kawa mielona 250g,
• - ananas plastry 580ml,
• - brzoskwinie połówki w syropie 850ml,
• - powidła węgierkowe 390g,
• - dżem truskawkowy 280g,
• - biszkopty 120g,
• - grześki Mega kakaowe 34g,
• - orzechy laskowe 80g,
• - draże o smaku kakaowym 70g,
• - fanta 330ml,
• - Red Bull 250ml,
• - Tiger Energy Drink 350ml,
• - Negine Energy 250ml,
• - Tymbark cytryna, mięta 500ml,
• - majonez dekoracyjny 400ml,
• - kukurydza złocista 425 ml,
• - wielkopolski pasztet firmowy 231g,
• - pasztet drobiowy podlaski 155g,
• - mielonka tłuszczowa 385g,
• - konserwa turystyczna 300g,
• - fasola czerwona konserwowa 400g,
• - paprykarz szczeciński 170g,
• - paprykarz szczeciński 310g,
• - ketchup łagodny 215g,
• - musztarda stołowa 190g,
• - flaki zupa amino błysk 62g,
• - napój jabłko, arbuz, Tymbark 500ml,
• - Tymbark pomarańcza, brzoskwinia 250ml,
• - woda cytrynowa żywiec 500ml,
• - woda truskawkowa żywiec 500ml,
• - woda niegazowana cisowianka 500ml,

obowiązek ten nie został spełniony, tj. brak było uwidocznienia cen jednostkowych towarów w jakikolwiek sposób. Ponadto ustalono, że przy wszystkich skontrolowanych towarach były uwidocznione ceny.

W związku z powyższym stwierdzono w toku kontroli, że stan faktyczny polegający na braku uwidocznienia cen jednostkowych towarów stanowi naruszenie obowiązków określonych w art. 4 ust.1 ustawy w związku z § 3 ust. 2 oraz § 4 rozporządzenia.  

W związku z ustaleniami kontroli do przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne, wzywające do usunięcia stwierdzonych uchybień. W odpowiedzi na wystosowane wystąpienie pokontrolne w piśmie z dnia 20.08.2016r. strona poinformowała, że wszystkie uchybienia zostały usunięte.

Mając na względzie dokonane ustalenia oraz uwzględniając brzmienie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy, w świetle którego naruszenie obowiązków informacyjnych dotyczących cen, wymienionych w przepisie art. 4 tej ustawy daje podstawę do wszczęcia postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, pismem z dnia 13 września 2016r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem § 3 ust. 2 oraz § 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju, tj. z uwagi  na brak uwidocznienia w miejscu sprzedaży detalicznej cen jednostkowych towarów.

Jednocześnie w ww. piśmie organ poinformował stronę o przysługującym jej prawie do zapoznania się z materiałami sprawy oraz wypowiedzenia się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.  Strona ze swojego uprawnienia  skorzystała i w piśmie z dnia 18.09.2016r. wskazała, iż prowadzona przez nią działalność gospodarcza przynosi niewielki dochód, a dodatkowo z racji wieku zmaga się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Ponadto strona  w rzeczonym piśmie wniosła o wyrozumiałość w trakcie podejmowania decyzji o wysokości kary.

Odnosząc się do treści ww. pisma strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, iż przepis art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) nie daje podstaw do uzależniania odpowiedzialności za brak uwidocznienia cen jednostkowych od kondycji finansowej przedsiębiorcy i jego sytuacji zdrowotnej. Zgodnie z ww. przepisem przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej organ ma obowiązek uwzględnić stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu, o czym niżej.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy, ceną jednostkową towaru (usługi) jest cena ustalona za jednostkę określonego towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar w rozumieniu przepisów o miarach.

W świetle art. 4 ust. 1 zd. 1 ustawy w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. W myśl art. 4 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi, w drodze rozporządzenia:

1)   sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów (usług),

2)   wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów (usług)

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru (usługi) nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru (usługi).

Aktem tym jest rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121).

W myśl przepisów § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, cenę jednostkową uwidacznia się w szczególności na wywieszce, w cenniku, w katalogu, na obwolucie, w postaci nadruku lub napisu na towarze lub opakowaniu.

Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, cena jednostkowa dotyczy odpowiednio ceny za:

1) litr lub metr sześcienny - dla towaru przeznaczonego do sprzedaży według objętości;

2) kilogram lub tonę - dla towaru przeznaczonego do sprzedaży według masy;

3) metr - dla towaru przeznaczonego do sprzedaży według długości;

4) metr kwadratowy - dla towaru przeznaczonego do sprzedaży według powierzchni;

5) sztukę - dla towarów przeznaczonych do sprzedaży na sztuki.

W szczególnych przypadkach uzasadnionych rodzajem, przeznaczeniem lub zwyczajowo oferowaną ilością towarów przy uwidacznianiu cen jednostkowych dopuszcza się stosowanie dziesiętnych wielokrotności i podwielokrotności legalnych jednostek miar innych niż określone w ust. 1 (§ 4 ust. 2). W przypadku towaru pakowanego oznaczonego liczbą sztuk dopuszcza się stosowanie przeliczenia na cenę jednostkową za sztukę lub za dziesiętną wielokrotność liczby sztuk (§ 4 ust. 3).

Odstępstwa od uwidaczniania cen jednostkowych przewidziane są w § 7 rozporządzenia Ministra Rozwoju, który stanowi, że wymogu uwidaczniania cen jednostkowych nie stosuje się do:

1)  towarów, których cena jednostkowa jest identyczna z ceną sprzedaży;

2) towarów sprzedawanych ze względu na ich przeznaczenie w zestawach (kompletach);

3) towarów nieżywnościowych sprzedawanych ze względu na ich przeznaczenie lub właściwości wyłącznie w parach;

4) produktów leczniczych w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.).

W toku postępowania kontrolnego nie stwierdzono występowania wyjątków określonych w § 7 rozporządzenia.

Ustawa w art. 6 ust. 1 stanowi, że jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 3 tej ustawy, przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.

Mając na względzie powyższe, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do nałożenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy, wszystkie przewidziane w nim kryteria wymiaru kary. Uwzględnił dodatkowo przesłanki określone w art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Dokonując zatem oceny stopnia naruszenia obowiązków przedsiębiorcy stwierdzono, że przedsiębiorca nie uwidaczniając cen jednostkowych towarów w jakiejkolwiek formie dostępnej dla kupującego naruszył bardzo poważnie obowiązek określony w art. 4 ust. 1 ustawy. Cena jednostkowa jest bowiem podstawowym kryterium obiektywnej informacji o wartości towaru wyrażonej w jednostkach pieniężnych, szczególnie w kontekście porównania jej z takimi wartościami innych towarów – podobnych, o odmiennych cechach co do marki, producenta, ilości, wzornictwa, poziomu technicznego, itp. Brak zatem uwidocznienia cen jednostkowych przy towarach uniemożliwia kupującym porównanie cen towarów z cenami towarów podobnych, o innej masie, objętości czy długości, a przez to utrudnia kupującym dokonanie optymalnego i właściwego dla nich wyboru towaru, naruszając ich interesy ekonomiczne oraz prawo do rzetelnej informacji o cenie jednostkowej. Same uwidocznione przy towarach ceny, bez uwidocznienia cen jednostkowych tych towarów, nie zapewniają jednoznacznej oraz niebudzącej wątpliwości informacji o wysokości tych cen. Przy ocenie przedmiotowej przesłanki uwzględniono okoliczność, że brak cen jednostkowych dotyczył wszystkich towarów pakowanych, poddanych losowo sprawdzeniu, podlegających obowiązkowi uwidocznienia cen jednostkowych.

Przy ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej objęty kontrolą organu w zakresie przestrzegania przepisów ustawy. Organ uwzględnił również okoliczność, że strona prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na sprzedaży detalicznej towarów od dłuższego czasu, tj. od 1993r., zatem powinny być jej znane przepisy dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej istotne z punktu widzenia interesów i praw konsumentów, tym bardziej, że naruszone przez przedsiębiorcę przepisy obowiązują przez cały okres wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.

Niezależnie od powyższego organ uwzględnił również fakt usunięcia przez przedsiębiorcę stwierdzonych nieprawidłowości, o czym strona powiadomiła w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne.

Biorąc pod uwagę trzeci czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie przedłożonej przez stronę informacji stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii  „mikroprzedsiębiorców”, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest jednym z najmniejszych spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie.

Mając na uwadze ustalenia kontroli i dokonaną ocenę wyżej opisanych kryteriów, a także uwzględniając fakt, że górna granica wymiaru kary w przypadku naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy wynosi 20000 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest nałożenie na przedsiębiorcę na podstawie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług kary pieniężnej w wysokości 300,00 złotych (słownie: trzysta złotych 00/100). Jednocześnie w tym miejscu Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, że przepisy ww. ustawy nie przewidują możliwości odstąpienia od nałożenia kary z art. 6 ust. 1 ustawy.

Wskazać w tym miejscu należy, że cechą charakterystyczną sankcji administracyjnej, a taką właśnie jest kara pieniężna nakładana na podstawie przepisów ustawy, jest jej automatyczne stosowanie wobec podmiotu ponoszącego przypisaną mu obiektywną odpowiedzialność za naruszenie ciążących na nim obowiązków. Samo zaś stwierdzenie – udowodnienie faktu braku właściwej informacji w zakresie m.in. ceny jednostkowej towaru, jest wystarczającą przesłanką do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia czy niedopełnienie obowiązku uwidocznienia cen w określony sposób nastąpiło z winy (umyślnej czy nieumyślnej) danego podmiotu, czy też nie. Dodatkowo wskazać należy, że ustawa nie przewiduje możliwości badania przez organ Inspekcji Handlowej istnienia winy, bądź jej braku po stronie podmiotu, u którego ujawniono nieprawidłowości. Zatem samo stwierdzenie w wyniku kontroli, że określony podmiot nie zrealizował ciążącego na nim obowiązku ustawowego powoduje konieczność nałożenia kary pieniężnej, która jest karą administracyjną.

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenie, nałożona kwota kary spełnia te wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016, poz. 23 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Zachodniopomorski Wojewódzki
Inspektor Inspekcji Handlowej
Sylwia Klewin