Informacja o wynikach kontroli prawidłowości obrotu akumulatorami samochodowymi i bateriami

Realizując wytyczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie przeprowadził w podanym wyżej zakresie 8 kontroli, w  tym 5 w placówkach detalicznych, 1 w placówce hurtowej oraz 2 w placówkach prowadzących sprzedaż detaliczną  i hurtową.

Sprawdzeniem w zakresie oznakowania baterii i akumulatorów objęto 39 partii towarów o wartości 17723,13 zł tj.:

• 24 partie baterii jednorazowych przenośnych wartości 5764,29 zł,
• 1 partię akumulatorów przenośnych wartości 95,18 zł,
• 1 partię ogniw guzikowych wartości 656,00 zł,
• 13 partii akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych wartości 11207,66 zł,

Ponadto kontrolą objęto 2 partie sprzętu elektrycznego w celu sprawdzenia prawidłowości zaprojektowania tego sprzętu w zakresie bezpiecznego usunięcia zamontowanych w nich baterii lub akumulatorów.

W zakresie oznakowania baterii i akumulatorów oraz prawidłowości zaprojektowania sprzętu nieprawidłowości nie stwierdzono.

Stwierdzono natomiast nieprawidłowości u jednego przedsiębiorcy w zakresie uwidocznienia  informacji o warunkach i trybie zwrotu zużytych akumulatorów oraz możliwości zwrotu pobranej opłaty depozytowej oraz o punktach zbierania zużytych baterii i zużytych akumulatorów,  zorganizowanych przez wprowadzającego baterie lub akumulatory, którego baterie lub akumulatory sprzedaje oraz u trzech  kontrolowanych przedsiębiorców w zakresie sposobu  uwidocznienia cen.

W odniesieniu do poszczególnych punktów programu, ustalenia kontroli przedstawiają się następująco:

1. Prawidłowość oznaczenia oferowanych do sprzedaży baterii i akumulatorów

W trakcie kontroli sprawdzono prawidłowość oznaczenia wszystkich 39 badanych partii baterii i akumulatorów oferowanych do sprzedaży u ww. przedsiębiorców zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz.666 ze zm.).

W wyniku kontroli stwierdzono, że;

• wszystkie kontrolowane baterie i akumulatory posiadały w oznaczeniu symbol selektywnego zbierania, którego wzór jest określony w załączniku nr 3 do ww. ustawy o bateriach i akumulatorach, zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach,
• akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe posiadały w oznaczeniu symbol chemiczny Pb (zawierały powyżej 0,004% wagowo ołowiu) zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach, zgodnie
• z art. 9 ust. 2 pkt 1 litera b,
• akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe posiadały dołączoną informację o warunkach i trybie zwrotu oraz zorganizowanych dla nich punktach zbierania, zgodnie z art. 31 ust. 3  ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.

Objęte sprawdzeniem ww. baterie i akumulatory nie były oznakowane znakiem zgodności CE.

2. Prawidłowość oznaczenia oferowanych do sprzedaży przenośnych baterii i akumulatorów oraz baterii i akumulatorów samochodowych wprowadzonych do obrotu po 31 maja 2012 r.

Sprawdzono prawidłowość oznaczeń 13 partii akumulatorów samochodowych i akumulatorów przenośnych oferowanych do sprzedaży o wartości 11207,66 zł, wprowadzonych do obrotu po 31 maja 2012 r.  

W toku kontroli  ustalono, że wszystkie badane akumulatory zgodnie z art. 9 ust. 4 ww. ustawy posiadały oznaczenie zawierające informacje o pojemności znamionowej oraz zdolności rozruchu
a etykiety umieszczone na akumulatorach z wyżej wymienionymi informacjami posiadały wymagane rozmiary, co spełniało wymagania załącznika nr III oraz załącznika nr IV do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1103/2010 z dnia 29 listopada 2010 r. ustalającym, na mocy dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, przepisy dotyczące znakowania baterii i akumulatorów przenośnych, wtórnych (ładowalnych) oraz samochodowych informacjami o ich pojemności (Dz. Urz. WE L 313 z 30.11.2010, str. 3-7).

3. Prawidłowość zaprojektowania i oznakowania sprzętu

U dwóch przedsiębiorców stwierdzono obrót sprzętem elektrycznym lub elektronicznym zasilanym bateriami lub akumulatorami.

Do sprawdzenia prawidłowości zaprojektowania sprzętu w zakresie rodzaju zamontowanych baterii lub akumulatorów oraz bezpiecznego ich usunięcia wytypowano 2 partie niżej wymienionych towarów:

• tuner DVBT DVBT2 URZ0319 ,
• latarkę Mini Day LED .

Do ww. wyrobów dołączono w języku polskim instrukcje zawierającą informację o;

• sposobie bezpiecznego usunięcia baterii lub akumulatorów z tego sprzętu,
• rodzaju zamontowanych baterii lub akumulatorów – zgodnie z art. 11 ust. 2 i 3 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.

W wyniku sprawdzenia ustalono, że w ww. sprzęcie możliwie było łatwe usunięcie z niego zużytych akumulatorów lub baterii.

4. Prawidłowość i legalność wykonywania działalności

4.1. Legalność prowadzonej działalności

Trzech kontrolowanych przedsiębiorców zgłosiło prowadzoną działalność do Krajowego Rejestru Sądowego. Pozostali przedsiębiorcy zgłosili prowadzoną działalność do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.  

Prowadzone działalności były zgodne z zarejestrowanymi zakresami. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

4.2. Prawidłowość wykonywania działalności

a) Sprzedawca detaliczny

W toku kontroli ustalono, że stosownie do art. 48 ustawy o bateriach i akumulatorach, 7 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną baterii przenośnych lub akumulatorów przenośnych, których powierzchnia sprzedaży przekraczała 25 m2:

• przyjmowali selektywnie zebrane zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne od użytkownika końcowego przez udostępnienie pojemnika na zużyte baterie przenośne i  zużyte akumulatory przenośne, bez żądania zapłaty za ich przyjęcie,
• przekazywali zebrane, zużyte baterie i zużyte akumulatory sprzedawcy hurtowemu lub zbierającemu zużyte baterie lub zużyte akumulatory.

Ustalono, że 3 sprzedawcy detaliczni oferujący akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe przyjmowali zużyte akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe od użytkownika końcowego,  zgodnie z art. 53 ust. 1 ww. ustawy.

Spośród ww. przedsiębiorców, jeden z nich w punkcie sprzedaży nie uwidocznił w widocznym miejscu informacji o:

• warunkach i trybie zwrotu zużytych akumulatorów oraz możliwości zwrotu pobranej opłaty depozytowej, co niezgodne było z wymaganiami art. 53 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy,
• punktach zbierania zużytych baterii i zużytych akumulatorów,  zorganizowanych przez wprowadzającego baterie lub akumulatory, którego baterie lub akumulatory sprzedaje, co niezgodne  było z wymaganiami art. 53 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o bateriachi akumulatorach ww. ustawy.

Do kontrolowanego przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości, a wobec osoby odpowiedzialnej skierowany zostanie wniosek o ukaranie do właściwego sądu rejonowego.

Ponadto ustalono, iż jeden przedsiębiorca jako sprzedawca detaliczny akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych:

• pobierał od kupującego opłatę depozytową oraz potwierdzał jej pobranie (jeżeli przy sprzedaży akumulatora kupujący nie przekazał zużytego akumulatora),
• w terminie 30 dni od dnia pobrania opłaty depozytowej do przyjęcia zużytego akumulatora samochodowego kwasowo-ołowiowego, zwracał pobraną opłatę depozytową i potwierdzał jej zwrot,

co było zgodne z art. 54 ust. 1 i 2 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach. Potwierdzenie pobrania i zwrotu opłaty depozytowej wypełniano na dokumencie zgodnym ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie wzoru dokumentu potwierdzającego pobranie opłaty depozytowej i dokumentu potwierdzającego zwrot opłaty depozytowej (Dz. U. nr 130, poz. 878). Jak poinformował przedsiębiorca dokumenty związane z pobraniem opłaty depozytowej przechowywane są w biurze sklepu. Powyższe zgodne było z art. 54 ust. 5 ustawy o bateriach i akumulatorach.

Pozostali dwaj sprzedawcy detaliczni akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych oświadczyli, że nie pobierali żadnych opłat depozytowych, gdyż klienci w momencie zakupu montowali bezzwłocznie nowe akumulatory w swoich pojazdach,  pozostawiając w rozliczeniu zużyte akumulatory wymontowane z samochodu.

Poinformowali także, że są przygotowani do pobierania opłat depozytowych, posiadają formularze opracowane zgodnie z wzorem określonym w załączniku do ww. rozporządzenia Ministra Środowiska  z dnia 5 maja 2010 r.

b) Sprzedawca hurtowy

Ustalono, iż zgodnie z art. 49 ustawy o bateriach i akumulatorach sprzedawca hurtowy baterii     przenośnych lub akumulatorów przenośnych przyjmował zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne od użytkownika końcowego oraz od sprzedawcy detalicznego, bez żądania od niego zapłaty za ich przyjęcie a także przekazywał zużyte baterie i zużyte akumulatory zbierającemu baterie lub zużyte akumulatory

c) Przedsiębiorca świadczący usługi w zakresie wymiany zużytych baterii i zużytych akumulatorów.

Przedsiębiorcy objęci kontrolą nie świadczyli usług w zakresie wymiany zużytych baterii i zużytych akumulatorów.

5. Prawidłowość uwidaczniania cen

Zagadnienie to skontrolowano w oparciu o:

• ustawę z dnia 05 lipca 2001 r. o cenach ( Dz. U. z 2013 r. , poz. 385) u pięciu przedsiębiorców,
• ustawę z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) u dwóch przedsiębiorców,

oraz u wszystkich ww. przedsiębiorców w oparciu rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania cena towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2001 r. nr 99, poz.  894 ze zm.).

W toku kontroli stwierdzono:

• u dwóch wspólnikach spółki cywilnej – brak przy 11 partiach towarów (baterii przenośnych) przeznaczonych do sprzedaży detalicznej oznaczenia cenami w sposób bezpośredni na poszczególnych egzemplarzach lub na ich pojedynczych opakowaniach, metodą uniemożliwiającą łatwe usunięcie oznaczenia. Powyższe narusza § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia i skutkuje odpowiedzialnością z art. 137 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2013 r., poz. 482 ze zm.). Wobec osoby odpowiedzialnej zastosowano postepowanie mandatowe oraz skierowano do przedsiębiorcy wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości,
• u jednego z przedsiębiorców - przy 6 partiach towarów (baterie przenośne) brak uwidocznienia wywieszek zawierających informacje wskazujące ich nazwy handlowe, ceny oraz jednostki miar, do których odnoszą się uwidocznione ceny oraz innych informacji umożliwiających niebudzącą wątpliwości identyfikację ceny z towarem. Powyższe naruszało § 3 ust. 1 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów i skutkowało odpowiedzialnością z art. 137 § 1 ww. ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. Wobec osoby odpowiedzialnej zastosowano postepowanie mandatowe oraz skierowano do przedsiębiorcy wystąpienie pokontrolne z wnioskiem usunięcia nieprawidłowości.
• u jednego z przedsiębiorców - przy 10 partach (baterie przenośne) brak uwidocznienia na wywieszkach informacji wskazujących nazwy handlowe towarów oraz jednostki miar, do których odnoszą się uwidocznione ceny, co było niezgodne z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. Do przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

6.  Prawidłowość udzielania gwarancji

Spośród objętych badaniem wyrobów, gwarancje dołączono do akumulatorów samochodowych oferowanych do sprzedaży oraz produktów w których zamontowano baterie.

Ustalono, że gwarancje na zakupiony akumulator oraz sprzęt z zamontowanym akumulatorem lub baterią udzielano bezpłatnie.

Sprawdzono ww. dokumenty gwarancyjne na zgodność z art. 13 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. nr 141, poz. 1176 z późn. zm.). Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

7.   Inne ustalenia kontroli

W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych, na podstawie okazanych faktur zakupu stwierdzono, że na fakturach, sprzedawcy baterii i akumulatorów oraz baterii przenośnych (wprowadzający do obrotu) podawali numer rejestrowy Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

W wyniku przeprowadzonych kontroli ustalono, ze 2 kontrolowanych przedsiębiorców było wprowadzającymi baterie i akumulatory do obrotu. W związku z tym informacje o ustaleniach kontroli przesłano do właściwych urzędów marszałkowskich prowadzących rejestry wprowadzających.

8.   Badania laboratoryjne

W II  i IV kwartale 2014r. do badań laboratoryjnych na zawartość kadmu, ołowiu i rtęci pobrano 4 próbki baterii przenośnych jednorazowych typu AAA (tzw. baterie paluszki) u 4 przedsiębiorców.

Badania ww. baterii przeprowadzono w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej Urzędu Ochrony Konkurencji  i Konsumentów w Łodzi.

Wykazały one, że badane próbki pod względem zawartości ww. pierwiastków chemicznych były zgodne z wymaganiami ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach.

Wykorzystanie ustaleń

Materiały z przeprowadzonych kontroli były podstawą do:

• ukarania 2 przedsiębiorców mandatami karnymi o łącznej wysokości 400,00 zł za wykroczenie określone w art. 137 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks Wykroczeń (Dz. U. z 2013 r.,  poz. 482  ze zm.),
• skierowania 4 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców,
• skierowania 2 pism do Urzędów Marszałkowskich,

oraz będą podstawą do skierowania wniosku o ukaranie do sądu rejonowego za wykroczenia określone w  art. 89 pkt 2 litera a i b ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. nr 79, poz. 666 ze zm.).

 

Beata Manios- rzecznik Inspekcji Handlowej  w Szczecinie
Tel. 0-91 4225239 wew. 36