Informacja o wynikach kontroli jakości mleka i prawidłowości oznakowania mleka i przetworów mlecznych

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie oraz Delegatura w Koszalinie przeprowadzili łącznie na terenie województwa zachodniopomorskiego 17 kontroli  w zakresie jakości mleka i prawidłowości oznakowania mleka i przetworów mlecznych. Kontrole przeprowadzono w hurtowniach, sklepach wielkopowierzchniowych i mniejszych detalicznych sklepach m.in. w Szczecinie, Kołobrzegu, Policach, Świnoujściu, Stargardzie Sz., Gryficach, Szczecinku.

 

W trakcie przeprowadzonych kontroli zbadano ogółem 235 partii mleka i przetworów mlecznych, z czego zakwestionowano 17 partii, co stanowi 7,2 % zbadanych tj.:

-       24 partie mleka nie kwestionując badanych partii;

-       28 partii śmietanki i śmietany, nie kwestionując badanych partii,

-       35 partii masła, z czego zakwestionowano 4 partie, co stanowi 11,4 % zbadanych partii,

-       22 partie serów dojrzewających, z czego zakwestionowano 5 partii, co stanowi 22,7 % zbadanych partii,

-       29 partii serów topionych, z czego zakwestionowano 5 partii, co stanowi 17,2 % zbadanych partii,

-       70 partii serów twarogowych, z czego zakwestionowano 3 partie, co stanowi 4,3 % zbadanych partii,

-       27 partii napojów mlecznych fermentowanych, nie kwestionując badanych partii.

 

W hurtowni zbadano ogółem 26 partii produktów mlecznych z czego zakwestionowano 3 partie, co stanowi 11,5 % zbadanych partii; w sklepach wielkopowierzchniowych zbadano ogółem 96 partii ww. produktów, z czego zakwestionowano 9 partii, co stanowi 9,4 % zbadanych partii; w innych sklepach detalicznych zbadano ogółem 113 partii ww. produktów, z czego zakwestionowano 5 partii, co stanowi 4,4 % zbadanych partii.

 

 

W trakcie przeprowadzonych kontroli pobrano do badań laboratoryjnych 24 partie przetworów mlecznych, tj. 69 prób.

Badania laboratoryjne 59 prób przetworów mlecznych przeprowadzono w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu.

W Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej
w Olsztynie zbadano 10 prób masła.

W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowano 11 partii przetworów mlecznych, co stanowi 45,8 % zbadanych partii tj.:

-       partię Sera topionego 100g, ze względu na zawyżoną o 1,7 % zawartość tłuszczu.

-       partię Masła 82%, 200g, ze względu na zawyżoną zawartość wody o 0,80% i 0,84%,

-       partię Masła 82% 200g z uwagi na obecność steroli pochodzenia roślinnego, niższą zawartość tłuszczu i wyższą zawartość wody oraz wady organoleptyczne (smak lekko nieczysty, tłuszczowy z wyczuwalnym posmakiem tłuszczu roślinnego),

-       partię Masła 82% 200g ze względu na wyższą zawartość tłuszczu,

-       partię Sera, kl.I 17 % 300g, ze względu na niewłaściwy wygląd (obecność na powierzchni nalotu pleśni, niewłaściwy zapach (pleśniowy) oraz z powodu niejednolitej barwy (lekko marmurkowatej),

 

-       partię Sera topionego z papryką 200g, ze względu na zawyżoną o 2,2 % i 2,5 % zawartość tłuszczu,

-       partię Sera topionego, 100g, ze względu na zawyżoną zawartość wody o 2,0 % i 2,2 %.

-       partię Sera topionego 140g,,  ze względu na niewłaściwy wygląd zewnętrzny (obecność zielonej pleśni na zewnątrz zgrzewów oraz w zgrzewach opakowań poszczególnych plastrów).

-       partię Masła 200 g, powodu zawyżenia zawartości wody od 0,38 do 0,69 %,

-       partię Sera dojrzewającego pełnotłustego kl. I, 45% tł., z powodu niewłaściwych cech organoleptycznych wyglądu zewnętrznego: powierzchnia w 1/3 pokryta nalotem pleśni (szarozielonej z białymi obwódkami) z jednej strony pleśń przerośnięta na głębokość
ok. 2 cm oraz niewłaściwego zapachu pleśniowego,

-       partię Sera topionego kremowego 100g 28% tł. z powodu zawyżenia zawartości tłuszczu o 0,7% i o 1,7%.

 

Producent „Sera topionego kremowego, w trakcie kontroli przesłał jako obowiązujące wymagania jakościowe dla ww. sera „Kartę informacyjną produktu” zatwierdzoną przez ww. producenta w dniu 19.04.2007r. W karcie tej określono w „cechach fizycznych- tłuszcz, nie więcej 28%”.W dniu 19.12.2008r. do producenta przesłano wystąpienie pokontrolne wraz ze sprawozdaniem z badań. Producent w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne przesłał „Specyfikację Produktu” zatwierdzoną dniu 30.03.2007r. jako obowiązującą. Jednocześnie wyjaśnił, iż  w ww. karcie informacyjnej produktu błędnie podano dane i średnia zawartość tłuszczu winna wynosić 28%, dopuszczalne odchylenia +/- 2%. W związku z powyższym zawartość tłuszczu może wynosić 26-30%.

Natomiast z przesłanej specyfikacji wynika, iż zawartość tłuszczu dla tego produktu wynosi 28%.

Ponadto producent w swoim piśmie powołał się na rozporządzenie Ministra Zdrowia odnoszące się do znakowania żywności wartością odżywczą.

Z uwagi na to, że z przesłanej specyfikacji (zatwierdzonej w dniu 30.03.2007r.) nie wynika tolerancja dla zawartości tłuszczu oraz przedmiotem badań laboratoryjnych był tłuszcz a nie wartość odżywcza, wyjaśnienie producenta nie dało podstaw do zmiany orzeczenia w zakresie zawartości tłuszczu.

 

W pobranych do badań laboratoryjnych próbach przetworów mlecznych nie badano dozwolonych substancji dodatkowych.

 

W trakcie przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono zagrożeń związanych z niewłaściwą jakością zdrowotną produktów.

 

Kontrolą objęto 234 partie mleka i przetworów mlecznych kwestionując 6 partii, co stanowi 2,6 % zbadanych partii.

 

W oznakowaniu kwestionowanych przetworów mlecznych stwierdzono następujące nieprawidłowości:

·        uwidocznienie na opakowaniach jednostkowych 1 partii przetworów mlecznych (masło) informacji mogących wprowadzić w błąd konsumenta tj. „Masło ekstra”, „Składniki: tłuszcz mleczny minimum 80,2%, mieszanina tłuszczów…” oraz zastosowano nazwę „masło” podczas gdy badania laboratoryjne wykazały obecność steroli
z jednoczesnym obniżeniem zawartości tłuszczu i podwyższoną zawartością wody tj.

 

 

·                    brak na opakowaniach jednostkowych 3 partii serów podpuszczkowych dojrzewających oraz 1 partii sera twarogowego pełnej nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, warunków przechowywania, składników występujących w środku spożywczym, nazwy i adresu producenta.

W trakcie kontroli decyzją przedsiębiorcy wycofano z obrotu handlowego ww. ser twarogowy i sery dojrzewające.

 

W trakcie przeprowadzonych kontroli sprawdzono przestrzeganie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 kwietnia 2004r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych i substancji pomagających w przetwarzaniu (Dz. U. Nr 94, poz. 933 ze zm.)
w odniesieniu do informacji umieszczonych przez producentów na opakowaniach.

Kontrolą objęto 104 partie mleka i przetworów mlecznych. Nie stwierdzono stosowania innych substancji niż dozwolone.

 

Sprawdzono stan opakowań 214 partii przetworów mlecznych i mleka, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

 

Sprawdzono przestrzeganie przepisów rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2092/91 z dnia 24 czerwca 1991r. w sprawie produkcji ekologicznej produktów rolnych oraz znakowania produktów rolnych i środków spożywczych (Dz. U. L 198 z 22.07.1991r. str. 1 ze zm..).

Zbadano ogółem 33 partie produktów mlecznych z czego zakwestionowano 1 partię, tj. Twarożek naturalny.

W oznakowaniu ww. produktu stwierdzono nieprawidłowość polegającą na umieszczeniu informacji wprowadzającej w błąd konsumenta, co do sposobu produkcji tj. ”produkujemy ekologicznie” łącznie z informacją dotyczącą stosowania normy ISO 14001 w zakresie ochrony środowiska.

 

Sprawdzono przestrzeganie rozporządzenia Rady (EWG) Nr 509/2006 i Nr 510/2006 w zakresie chronionych nazw oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia i tradycyjnych specjalności serów.

W kontrolowanych placówkach nie oferowano do sprzedaży sera „Feta”, produktów, które podlegają ochronie w zakresie nazw oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia oraz produktów tradycyjnych.

 

Sprawdzono przestrzeganie art. 8 i art. 16 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28.01.2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002r., str. 1 ze zm.). W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono nieprawidłowości w badanym zakresie.

 

 

W trakcie kontroli sprawdzono przestrzeganie ww. przepisów w zakresie zasad oznaczania opakowań znakiem „?”, stosowania obowiązujących jednostek miar oraz umieszczania właściwej wysokości cyfr i liter.

Oceniono 197 partii mleka i przetworów mlecznych nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

Ilość rzeczywistą produktu sprawdzono poprzez badania laboratoryjne, przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu. Oceny ilości rzeczywistej produktu dokonano w odniesieniu do deklaracji producentów. W 24 zbadanych partiach nie stwierdzono zaniżenia ilości rzeczywistej w stosunku do zadeklarowanej.

 

Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia i dat minimalnej trwałości sprawdzono
u wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców.

Kontrolą objęto 222 partie mleka i przetworów mlecznych, z czego zakwestionowano 1 partię sera twarogowego, oferowanego do sprzedaży 1 dzień po upływie terminu przydatności do spożycia.

Ww. ser twarogowy przedsiębiorca w trakcie kontroli wycofał z obrotu handlowego.

 

 

Sprawdzono przestrzeganie deklaracji producentów umieszczonych na etykietach opakowań jednostkowych.

Sprawdzono warunki przechowywania 214 partii mleka i przetworów mlecznych, nie stwierdzając nieprawidłowych warunków przechowywania.

 

W trakcie przeprowadzonych kontroli niewłaściwe oznaczenie ceną oferowanych do sprzedaży przetworów mlecznych i mleka stwierdzono u 8 skontrolowanych przedsiębiorców tj.: brak wywieszek cenowych, brak cen jednostkowych, nieprawidłowo wyliczone ceny jednostkowe, brak nazwy handlowej towaru na wywieszce.

 

Uwidocznione przez 13 przedsiębiorców przy towarze na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego ceny jednostkowe były wyliczone w sposób prawidłowy.

 

 

Kontrolowani przedsiębiorcy okazali stosowne zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej bądź zmianie we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpisy aktualne z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Działalność gospodarczą prowadzono zgodnie z wpisami. Przedsiębiorcy oznaczyli miejsce prowadzonej działalności gospodarczej.

 

Kontrolą objęto 14 przedsiębiorców. Naruszenie przepisów ww. ustawy stwierdzono u 4 skontrolowanych przedsiębiorców tj.: użytkowanie wagi elektronicznej z nieaktualną cechą legalizacji,

 

 

Kontrolowani przedsiębiorcy przechowywali aktualne książeczki zdrowia osób bezpośrednio stykających się z żywnością.

 

U jednego przedsiębiorcy oferowano do sprzedaży Masło 82% 200g w oznakowaniu, którego uwidoczniono informacje mogące wprowadzić w błąd konsumenta tj. „Masło ekstra 82% ”, „Składniki: tłuszcz mleczny minimum 80,2%, mieszanina tłuszczów…”.

Po otrzymaniu odpowiedzi od producenta na wystąpienie pokontrolne zostanie podjęta decyzja co do przesłania informacji z kontroli do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

 

W toku kontroli zbadano 230 partii mleka i przetworów mlecznych, nie stwierdzając nieprawidłowości w badanym zakresie.

 

 

-       nałożenia 10 mandatów karnych kredytowanych na łączną kwotę 1.450,00 zł,

-       przesłania 12 informacji do właściwych terytorialnie organów Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych informujących o niewłaściwej jakości przetworów mlecznych oraz nieprawidłowym oznakowaniu,

-       przesłania 4 powiadomień do właściwych terytorialnie Urzędów Miar informujących
o użytkowaniu/przechowywaniu w stanie gotowości wag z nieaktualnymi cechami legalizacji/bez wymaganych dowodów kontroli metrologicznej,

 

 

Wnioski :

 

Porównując wyniki obecnej kontroli z kontrolą przeprowadzoną w I kwartale 2006r. należy stwierdzić, iż jakość przetworów mlecznych uległa znacznemu pogorszeniu. Obecnie zakwestionowano 45,8 % zbadanych partii, podczas gdy w 2006r. zakwestionowano 10,5 % zbadanych partii. Należy przy tym zauważyć, że na zakwestionowany ser producent przesłał dwie, różniące się charakterystyki jakościowe.

 

W dalszym ciągu (w sposób malejący) występują nieprawidłowości dotyczące oznakowania produktów mlecznych. W 2006r. zakwestionowano w tym zakresie 7,2 % zbadanych partii, obecnie 2,6 %.

 

Nadal występują nieprawidłowości dotyczące funkcjonowania placówek oferujących mleko
i przetwory mleczne w zakresie:

-     użytkowania/przechowywania w stanie gotowości do użycia wag z nieaktualną cechą legalizacji (w 2006r. stwierdzono tę nieprawidłowość u 4 z 13 kontrolowanych przedsiębiorców, obecnie u 4 z 14 kontrolowanych przedsiębiorców),

-     oznaczenia ceną towarów (w 2006 r. stwierdzono tę nieprawidłowość u 7 z 13 kontrolowanych przedsiębiorców, obecnie u 8 z 14 kontrolowanych przedsiębiorców).

 

Przeprowadzone kontrole pozwoliły na:

-       wyeliminowanie z obrotu handlowego przetworów mlecznych o niewłaściwej jakości nieprawidłowo oznaczonych oraz po upływie dat ważności,

-       zapoznanie przedsiębiorców z aktualnie obowiązującymi przepisami