Informacja dotycząca kontroli wyrobów pirotechnicznych widowiskowych w IV kwartale 2007 r.

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie wraz z Delegaturą w Koszalinie w IV kwartale 2007 r. przeprowadził 9 kontroli u przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą detaliczną oraz hurtową wyrobów pirotechnicznych widowiskowych (WPW). Celem kontroli była ocena bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych widowiskowych oraz eliminowanie z obrotu tych wyrobów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia użytkowników.

Kontrole przeprowadzono m.in. w Szczecinie, Koszalinie, Kołobrzegu.

 

Kontrole przeprowadzono w 4 hurtowniach, 4 punktach detalicznych i 1 hipermarkecie.  

Różnego rodzaju nieprawidłowości odnotowano u 7 przedsiębiorców.

 

W czasie kontroli sprawdzeniem objęto 80 partii wyrobów pirotechnicznych widowiskowych wyprodukowanych w Chinach:

-        fontanny stożkowe,

-        wyrzutnie,

-        latające śmigło,

-        petardy cierne,

-        ognie bengalskie,

-        zimne ognie,

-        baterie,

-        rakiety,

-        strzelające kulki,

-        zestawy ogni sztucznych.

 

 

Kontroli bezpieczeństwa poddano 80 partii wyrobów pirotechnicznych widowiskowych.

Badania przeprowadzono w oparciu o wymagania rozdziału 2 ustawy z dnia 12 grudnia
2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 oraz Dz. U. z 2007 Nr 35, poz. 215). Przy ocenie bezpieczeństwa ww. produktów uwzględniono wymagania nieobligatoryjnej normy PN-EN 14035-1:2005 Wyroby pirotechniczne widowiskowe. Część 1: Terminologia i normy PN-EN 14035-2: 2005 Wyroby pirotechniczne widowiskowe. Część 2: Klasyfikacja oraz nieobligatoryjnej Polskiej Normy PN-C-86061;1997 Wyroby pirotechniczne widowiskowe. Klasyfikacja, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i metody badań. 

 

Przy ocenie bezpieczeństwa szczególną uwagę zwracano na:

-          cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcję montażu, instalacji
 i konserwacji,

-          oddziaływanie na inne produkty,

-          wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące użytkowania
i postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie wskazówki lub informacje dotyczące produktu,

-          kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci.

 

W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych nie stwierdzono, aby wyroby pirotechniczne widowiskowe posiadały cechy mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia użytkownika tj.:

-     obudowy nie wykazywały żadnych wad mechanicznych typu pęknięć, przerwań, wgnieceń, wybrzuszeń,

-     podczas użytkowania zgodnie z instrukcją obsługi nie wysypywała się mieszanina pirotechniczna,

-     elementy składowe wyrobu były dobrze ze sobą połączone, nie przesuwały się elementy układu służącego do podpalenia, nie były obluzowane i nie wypadały,

-     WPW, które były przeznaczone do pionowego ustawienia na podłożu lub wkopania
w ziemię, były wyposażone w oprzyrządowanie wykluczający przewrócenie lub przechylenie się wyrobu w trakcie działania,

-     rakiety były wyposażone w stateczniki prętowe lub skrzydełkowe zapewniające
stabilny lot,

-     układy podpałowe były zabezpieczone przed ich przypadkowym zapaleniem osłonami papierowymi lub z tworzywa sztucznego (np. w postaci kapturków),

-     konstrukcja osłon układów podpałowych zapewniała łatwość ich usuwania ręcznie, bez użycia narzędzi,

-     konstrukcja i wymiary zapewniały bezpieczeństwo zgodnie z przeznaczeniem.

 

 

 

W wyniku przeprowadzonych w powyższym zakresie badań organoleptycznych stwierdzono, że 5 partii wyrobów pirotechnicznych widowiskowych tj.

-     zimne ognie (2 partie),

-     baterie 168 strzałów,

-     rakiety,

-     baterie,

zastały oznakowane niezgodnie z wymaganiami wynikającymi z rozdziału 2 ustawy
o ogólnym bezpieczeństwie produktów

 

W oznaczeniach obu partii zimnych ogni nie zawarto wszystkich istotnych ostrzeżeń i instrukcji dotyczących użytkowania produktu tj. kategorii konsumentów szczególnie narażonych w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci. Ponadto nie zawarto wszystkich istotnych informacji odnoszących się do bezpieczeństwa użytkowania przedmiotowego produktu tj. nie podano informacji czy wyrób przeznaczony jest do użytkowania w zabudowanych obszarach, czy też przeznaczony jest do użycia wewnątrz budynków mieszkalnych, czy też przeznaczony jest do użycia na zewnątrz budynków mieszkalnych w obszarach zabudowanych, czy też przeznaczony jest do użycia na dużych otwartych przestrzeniach na zewnątrz budynków. Należy zwrócić uwagę, iż produkty te zawierały w swoim składzie środek szkodliwy tj. azotan baru w ilości 45%.

Ponadto w  przypadku 1 partii zimnych ogni na opakowaniu produktu umieszczono wizerunek uśmiechniętego dziecka, trzymającego w obu dłoniach palące się zimne ognie, co sugerowało, że przedmiotowy wyrób przeznaczony jest do użytkowania przez dzieci. Przedsiębiorca w trakcie kontroli na opakowaniu produktu zakleił wizerunek uśmiechniętego dziecka naklejką z informacjami i ostrzeżeniami odnoszącymi się do właściwego i bezpiecznego użytkowania produktu, tak aby produkt nie zachęcał tej grupy konsumenckiej do używania produktu bez właściwego nadzoru osób dorosłych, czego nie wskazano w instrukcji użytkowania.

W przypadku pozostałych zakwestionowanych WPW nie wskazano kategorii konsumentów szczególnie narażonych w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci.

 

W trakcie trwania kontroli kontrolowani przedsiębiorcy z własnej inicjatywy podejmowali dobrowolne działania zmierzające do usunięcia niezgodności, wycofując z obrotu zakwestionowane wyroby do czasu ich właściwego oznaczenia. W uzgodnionych terminach kontrolowani przedsiębiorcy uzupełniali brakujące informacje i oznaczenia naklejając na opakowaniach WPW w sposób trwały odpowiednie i czytelne informacje.

 

W pozostałych badanych produktach importerzy wyrobów pirotechnicznych widowiskowych w załączonych instrukcjach obsługi podali kompletne informacje i ostrzeżenia odnoszące się do właściwego użytkowania WPW. Wszystkie wyroby były oznakowane w języku polskim
w sposób widoczny, czytelny i trwały. Na każdym badanym wyrobie zamieszczono instrukcje montażu i sposobu odpalenia wyrobu oraz ostrzeżenia o treści np. „używać tylko na wolnym powietrzu pod nadzorem dorosłych”, „oddalić się na odległość 20 m.”, „nie odpalać ponownie”, „ w przypadku niewypału nie zbliżać się przed upływem 10 min.”itp.

 

Wszystkie badane wyroby były ujęte w wykazie wyrobów pirotechnicznych widowiskowych stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2005 r. w sprawie wykazu wyrobów pirotechnicznych, na których nabywanie, przechowywanie lub używanie nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia (Dz. U. nr 158, poz. 1329).

 

 

1. Sprawdzono prawidłowość wprowadzania wyrobów pirotechnicznych widowiskowych
i oznaczania ich znakiem <NWP>. Ustalono, iż 9 partii wyrobów pirotechnicznych nie zawierało znaku <NWP> oznaczającego, że wyrób jest ujęty w wykazie wyrobów pirotechnicznych, których nabywanie, przechowywanie i użytkowanie nie wymaga pozwolenia wojewody. W uzgodnionych terminach kontrolowani przedsiębiorcy uzupełniali brakujące oznaczenia umieszczając na opakowaniach wyrobów WPW odpowiednie naklejki.

2. W trakcie czynności kontrolnych nie stwierdzono sprzedaży wyrobów pirotechnicznych dzieciom lub osobom niepełnoletnim. Według wyjaśnień przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie obrotu hurtowego wyroby WPW sprzedawane są wyłącznie innym przedsiębiorcom, gdyż nie prowadzą sprzedaży detalicznej. Zaś w przypadku przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną, WPW sprzedawane były tylko osobom dorosłym
a w przypadkach wątpliwości co do wieku kupującego sprzedaż dokonywana jest po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość.

 

3. Sprawdzono prawidłowość zapakowania WPWi ustalono, że wyroby były zabezpieczone przed ujemnym działaniem czynników zewnętrznych mogących spowodować ich uszkodzenie, zniszczenie lub mających wpływ na ich właściwości (np. czy wystrzelą). Opakowane były w pudełka tekturowe, w sposób uniemożliwiający przesuwanie oraz ocieranie się pojedynczych egzemplarzy względem siebie oraz folię z tekturowymi podkładkami usztywniającymi. Pojedyncze egzemplarze były opakowane w papier pakowy, papier z grafiką oraz w folię aluminiową i przeźroczystą. Przez pocieranie ustalono, że opakowania z tworzywa sztucznego nie były podatne na gromadzenie ładunków elektrycznych, mogących pobudzić do działania zapakowane wyroby. Opakowania nie zawierały od wewnątrz gwoździ, skobli i innych elementów zamykających wykonanych z metalu bez osłony. Wszystkie artykuły pirotechniczne były pakowane w kartony i obłożone wewnątrz specjalnym papierem pakowym.

 

4. Sprawdzono prawidłowość oznakowania WPW w świetle przepisów:

-     ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r., nr 155, poz. 1095 ze zm.),

-     art. 7 i 7a ustawy z dnia 07 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. nr 90, poz. 999 ze zm.).

W wyniku badania stwierdzono, że 3 partie WPW zostały nieprawidłowo oznaczone z uwagi na brak nazwy wyrobu (podano tylko nazwę własną) oraz braku adresu przedsiębiorcy co niezgodne jest z przepisami art. 20. pkt 1 i 2 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r.
o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r., Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).

 

W związku z powyższym wobec 2 przedsiębiorców zastosowano postępowanie mandatowe za popełnienie wykroczenia określonego w art. 136 § 2 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. Nr z 2007 r. Nr 109, poz. 756 ze zm.) oraz skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskami usunięcia stwierdzonych uchybień.

 

5. Sprawdzono przestrzeganie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w  sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. nr 99, poz. 894 ze zm. ) w związku z ustawą z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. nr 97, poz. 1050 ze zm.).

W wyniku kontroli stwierdzono, że 4 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną  dokonywało sprzedaży wyrobów pirotechnicznych, które nie były opatrzone wywieszkami zawierającymi informacje wskazujące na ich nazwy handlowe i/lub nie były oznaczone cenami w sposób bezpośredni na poszczególnych egzemplarzach lub na pojedynczych opakowaniach.

W związku z powyższym na przedsiębiorców nałożono mandaty karne za popełnienie wykroczenia określonego w art. 137 § 1 lub z art. 136 § 2 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. Nr z 2007 r. Nr 109, poz. 756 ze zm.).

W trakcie kontroli zakwestionowane towary opatrzono wywieszkami cenowymi oraz naniesiono ceny w sposób bezpośredni.

 

6. W zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej 1 przedsiębiorcy w punkcie określającym przedmiot działalności nie ujęto sprzedaży hurtowej artykułów przemysłowych. Ponadto ten sam przedsiębiorca nie oznaczył miejsca prowadzenia działalności. W związku z powyższym na przedsiębiorcę nałożono mandat karny za popełnienie wykroczenia określonego w art. 60¹ § 2 i 60¹ § 3 kw. oraz skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

 

 

 

Przeprowadzone kontrole wykazały, że różnego rodzaju nieprawidłowości wystąpiły
w 16 partiach wyrobów WPW tj. w 20 % badanych wyrobów. Nieprawidłowości dotyczyły braku podania nazw towarów, braku podania adresu przedsiębiorcy wprowadzającego wyrób do obrotu, braku oznaczenia <NWP> oraz braku właściwych informacji i ostrzeżeń
na produktach.

 

W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych w zakresie bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych widowiskowych stwierdzono, że nie posiadały one cech mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia użytkownika. Jednakże w zakresie oznakowania
zgodnego z wymaganiami określonymi w rozdziale 2 ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów, wymagań nie spełniało 5 partii opisanych powyżej wyrobów, co stanowiło 6,25% ogółem skontrolowanych. Nieprawidłowości dotyczyły braku właściwych informacji i ostrzeżeń dotyczących wskazania kategorii konsumentów szczególnie narażonych w związku
z używaniem produktu, w szczególności dzieci oraz braku informacji odnoszących się do bezpieczeństwa użytkowania przedmiotowego produktu tj. informacji czy wyrób przeznaczony jest do użytkowania w pomieszczeniach zamkniętych czy na zewnątrz pomieszczeń, czy też w pomieszczeniach dobrze wentylowanych (dot. w szczególności zimnych ogni, które zawierały związek szkodliwy - azotan baru). Nadmienić należy, że wszystkie wyroby były importowane z krajów Dalekiego Wschodu.

 

Nadal powtarzającą się nieprawidłowością było oferowanie do sprzedaży wyrobów pirotechnicznych z instrukcjami stosowania wyrobu nie zawierającymi znaku literowego
< NWP > pomimo, iż ten obowiązek na producentów i importerów nakłada rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z roku 2005 w sprawie wykazu wyrobów pirotechnicznych, na których nabywanie, przechowywanie i używanie nie wymaga się pozwolenia. Powyższą nieprawidłowość przedsiębiorcy tłumaczyli, iż wszystkie wyroby pirotechniczne zostały wyprodukowane poza naszym krajem przed rokiem 2005/2006, kiedy ww. akt prawny wszedł w życie, a oznaczenia na wyrobach wcześniej były uzgodnione z producentami w Chinach. Zauważyć należy, że większość badanych wyrobów posiadało w instrukcji informację
o treści: „Wyrób jest dopuszczony do nabywania bez pozwolenia i koncesji lub/i posiada certyfikat ADR”. W związku z powyższym uznano, żebrak oznaczenia <NWP> na kontrolowanych wyrobach ma niewielki wpływ na bezpieczeństwo ich użytkowania  
i poprzestano na pouczaniu kontrolowanych przedsiębiorców o konieczności umieszczania tej informacji na oferowanych do sprzedaży WPW, dopuszczając dobrowolne działania w celu uzupełnienia brakującego oznakowania.

 

Przeprowadzone kontrole wykazały, że prawie 60% sprzedawców nie uwidoczniło wywieszek cenowych. Uznali oni, że skoro klient ma dostęp do ceny uwidocznionej w sposób bezpośredni na poszczególnym egzemplarzu zbędne jest dodatkowe oznaczenie w postaci wywieszki. Zaobserwowano także, że po udzieleniu porad dotyczących obowiązujących przepisów kontrolowani podejmowali działania eliminujące uchybienia.

 

Analizując wyniki kontroli z lat ubiegłych stwierdzić należy, że nastąpiła wyraźna poprawa
w oznakowaniu wyrobów pirotechnicznych. Przeprowadzona kontrola bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych widowiskowych u większości skontrolowanych przedsiębiorców wykazała, iż importerzy dokładają wszelkich starań, żeby wyroby WPW oznakowane były zgodnie z wymaganymi przepisami, a załączone instrukcje obsługi zawierały kompletne
i rzetelne informacje odnoszące się do właściwego użytkowania wyrobu zgodnie z jego przeznaczeniem.

 

 

 

 

Materiały z przeprowadzonych kontroli były podstawą do:

-         ukarania sześciu osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości mandatami karnymi kredytowymi o łącznej wartości 1.250,00 zł - za brak przy towarach wywieszek cenowych, cen naniesionych w sposób bezpośredni, brak oznaczenia towarów nazwą towaru i adresem przedsiębiorcy, brak oznaczenia miejsca prowadzenia działalności,

-         skierowania wystąpień pokontrolnych do pięciu importerów,

-         skierowania wystąpień pokontrolnych do trzech kontrolowanych przedsiębiorców.