ZKŻ.8361.83.2014.J-62.2014

Koszalin, dnia   28   października  2014 r.

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

............................................................

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

Pan

Andrzej Niedzielski

wykonujący działalność gospodarczą pod nazwą

ANDRZEJ NIEDZIELSKI

CUKIERNIA - PIEKARNIA RUMCAJS

ul. Bogusława X  nr 22

76 – 150   Darłowo

 

 

DECYZJA 

ZKŻ.8361.83.2014.J-62.2014

wymierzająca karę pieniężną

 

Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013, poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Andrzejowi Niedzielskiemu, wykonującemu działalność gospodarczą pod nazwą Andrzej Niedzielski Cukiernia - Piekarnia Rumcajs w sklepie spożywczo - ciastkarskim w Darłowie, ul. Bogusława X nr 22, karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu 3 partii wyrobów ciastkarskich oferowanych do sprzedaży bez opakowań, wyprodukowanych przez kontrolowanego przedsiębiorcę: ANDRZEJ NIEDZIELSKI CUKIERNIA - PIEKARNIA RUMCAJS, ul. Bogusława X nr 22; 76-100 Darłowo, pod nazwami:

• ciasteczka karbowane, partia w ilości 0,50 kg,
• ciasteczka kruche gwiazdki z cukrem, partia w ilości 0,50 kg,
• ciasteczka bitki z makiem, partia w ilości 0,50 kg.

nieodpowiadających wymaganiom określonym w w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w § 17 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014, poz. 774) z uwagi na to, że w miejscu ich sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom nie podano wykazu składników.

                                                                                                       

Uzasadnienie

 

W dniach 21 i 22.05.2014 r. na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz.U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt. 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2014, poz. 148 ze zm.), działając na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia urzędowej kontroli żywności nr 00013130, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili urzędową kontrolę żywności u przedsiębiorcy Andrzeja Niedzielskiego, zwanego dalej również „stroną”, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą: Andrzej Niedzielski Cukiernia - Piekarnia Rumcajs, w sklepie spożywczo-ciastkarskim w Darłowie, ul. Bogusława X nr 22.

 

W toku kontroli stwierdzono w obrocie 3 partie wyrobów ciastkarskich nieprawidłowo oznakowanych, oferowanych do sprzedaży bez opakowań, wyprodukowanych przez kontrolowanego przedsiębiorcę, tj. Andrzeja Niedzielskiego Cukiernia - Piekarnia Rumcajs, ul. Bogusława X nr 22, 76-100 Darłowo, o łącznej wartości 24,50 zł tj.:

•  ciasteczek karbowanych,  partia  w ilości 0,50 kg o wartości 8,50 zł,  
•  ciasteczek  kruchych gwiazdki z cukrem, partia  w ilości 0,50 kg o wartości 7,50 zł,  
•  ciasteczek  bitki z makiem, partia w ilości 0,50 kg o wartości 8,50 zł.    

z uwagi na to, że w miejscu ich sprzedaży na wywieszkach  lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom nie podano wykazu składników.

Powyższe stanowiło naruszenie wymagań określonych w  art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2014, poz.669 ze zm.), dalej „ustawy o jakości”, w związku z naruszeniem § 17 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014, poz. 774).

 

W związku ze stwierdzonymi w toku kontroli uchybieniami do kontrolowanego skierowano wystąpienie pokontrolne. W odpowiedzi na wystąpienie kontrolowany w piśmie z dnia 02.07.2014r. poinformował, że niezbędne informacje dotyczące znakowania produktów zostały uwidocznione konsumentom.

 

W związku z ustaleniami kontroli, pismem z dnia 07.10.2014 r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę Andrzeja Niedzielskiego, o  wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. wymienionych środków spożywczych niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia

 

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

 

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno -spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o jakości, wprowadzone do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014, poz. 774), dalej „rozporządzenie w sprawie znakowania”, jest aktem prawnym wydanym na podstawie ustawy o jakości regulującym wymagania w zakresie jakości handlowej m.in. określając szczegółowy zakres informacji podawanych w oznakowaniu środków spożywczych.

Zgodnie z przepisem § 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania, w przypadku środków spożywczych bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży oprócz nazwy środka spożywczego podaje się m.in. wykaz składników (§ 17 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia).

W myśl § 17 ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom.

 

Mając na uwadze powyższe, w związku z ustaleniami kontroli stwierdzono, że będące przedmiotem postępowania wyroby ciastkarskie, tj: ciasteczka karbowane  partia  w ilości 0,50 kg, ciasteczka  kruche gwiazdki z cukrem partia  w ilości 0,50 kg, ciasteczka  bitki z makiem partia w ilości 0,50 kg - z uwagi na stwierdzoną nieprawidłowość w ich oznakowaniu nie spełniają wymagań określonych w ww. przepisach rozporządzenia w sprawie znakowania, a przez to są artykułami rolno-spożywczymi niewłaściwej jakości handlowej, naruszającymi wymagania określone w art. 4 ust. 1 ustawy o jakości.

 

Ustawa o jakości nakłada na wprowadzających artykuły rolno-spożywcze do obrotu obowiązek zachowania wymagań w zakresie ich jakości handlowej, stanowiąc jednocześnie w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. jw.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Przytoczona definicja wskazuje krąg podmiotów odpowiedzialnych za jakość artykułów rolno-spożywczych, wliczając zarówno producentów tych artykułów, jak również każde następne ogniwo handlu detalicznego.

Ponadto, w myśl art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

 

W świetle powyższego przedsiębiorca – Andrzej Niedzielski odpowiada za jakość handlową wprowadzanych przez siebie do obrotu artykułów rolno-spożywczych.

 

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów. Jednocześnie uwzględniono w toczącym się postępowaniu przesłanki zawarte w art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Dokonując oceny stopnia szkodliwości czynu wprowadzenia do obrotu ww. 3 partii artykułów rolno-spożywczych niewłaściwie oznakowanych, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż w przypadku produktów oferowanych luzem oznakowanie w miejscy sprzedaży stanowi praktycznie jedyne źródło informacji dla nabywcy o rodzaju i właściwościach środka spożywczego. Dlatego też stwierdzono, że ujawnione braki w ich oznakowaniu naruszają w znacznym stopniu interes konsumentów w zakresie prawa do rzetelnej informacji, mogący mieć zasadniczy wpływ na dokonany wybór określonego środka spożywczego. Brak uwidocznienia wykazu składników nie pozwala konsumentom na scharakteryzowanie produktów ze względu na istotne i wyróżniające je cechy – składniki wykorzystane do produkcji środka spożywczego i nadal w nim obecne, a przez to uniemożliwia im porównanie badanych środków spożywczych z podobnymi znajdującymi się w obrocie i dokonanie świadomego wyboru środka spożywczego pod względem najbardziej optymalnego dla konsumentów składu. W ocenie Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej informacja o wykazie składników w ww. produktach jest istotna również ze względu na bezpieczeństwo zdrowia konsumentów z uwagi na obecność w nich składników alergennych, o czym świadczą wywieszki, które przedsiębiorca umieścił przy zakwestionowanych środkach spożywczych w wyniku kontroli.

 

Przy ocenie stopnia zawinienia Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, że strona jako przedsiębiorca profesjonalnie i fachowo zajmuje się obrotem artykułami rolno-spożywczymi, a punkt sprzedaży należący do strony jest specjalistyczny ze względu na przedmiot obrotu (sklep spożywczo-ciastkarski).  Co więcej, jest również producentem wprowadzanej przez siebie do obrotu żywności, m.in. zakwestionowanych wyrobów ciastkarskich, a więc ma największy spośród wszystkich profesjonalnych uczestników rynku wpływ na jej jakość handlową.  Z tego też względu strona powinna wykazać się dużą znajomością przepisów prawa żywnościowego szczególnie w zakresie oznakowania artykułów rolno-spożywczych i dbałością o przestrzeganie tych przepisów. W przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że na powstanie ujawnionej w trakcie kontroli nieprawidłowości bezpośredni wpływ miała strona poprzez swoje zaniechanie polegające na braku uwidocznienia wymaganych informacji w miejscu sprzedaży, pomimo iż jako producent posiadała pełną wiedzę dotyczącą składników obecnych w przedmiotowych środkach spożywczych.

 

Ustalając z kolei zakres naruszenia wymagań jakości handlowej organ ocenił, że stwierdzona nieprawidłowość polegająca na braku uwidocznienia wykazu składników była istotna zarówno z punktu widzenia właściwości produktów, jak i interesów konsumentów, a naruszone wymaganie w zakresie oznakowania należało do podstawowych wymagań przewidzianych w przepisach prawa żywnościowego dla tego rodzaju produktów (środków spożywczych bez opakowań).

 

Przy ocenie dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych organ wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej kontrolowany w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

 

Biorąc pod uwagę piąty czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. kryterium wielkości obrotów, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w oparciu o przedstawioną przez stronę informację o wielkości obrotów osiągniętych w 2013r. stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013r., poz. 672 ze zm.), strona należy do kategorii tzw. „mikroprzedsiębiorców”, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest najmniejszy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie.

 

Mając na uwadze opisane wyżej okoliczności, a także uwzględniając fakt, że najniższy możliwy wymiar kary za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej wynosi 500 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że stanowią one podstawę do wymierzenia na podstawie przepisu  art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości kary pieniężnej w minimalnej ustawowej wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych).

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, w myśl którego kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone uchybienie oraz dokonaną ocenę wszystkich przesłanek wymiaru kary, w tym w szczególności ocenę stopnia szkodliwości czynu wskazującą na znaczne naruszenie interesów konsumentów oraz ocenę stopnia zawinienia, wymierzona kwota kary spełnia powyższe wymagania.

 

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013, poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z kolei z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy o jakości, karę pieniężną, o której mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy wymierza w drodze decyzji właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

 

Pouczenia:

1. Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

1. Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

                                                         

Z up. Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego

Inspektora Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

                                                                                                                                                                ......................................................................                                                                                   (podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

                                                                                                              służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)      

 

Otrzymują:

1. Andrzej Niedzielski

Cukiernia-Piekarnia Rumcajs

                ul. Bogusława X nr 22

76 - 150  DARŁOWO,

1. aa.Kc