Koszalin, dnia 26 maja 2014 r.

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

............................................................

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

Pani

Jolanta Baska

wykonująca działalność gospodarczą pod nazwą

PAWILON HANDLOWY WARZYWA-OWOCE
I ARTYKUŁY SPOŻYWCZE-PRZEMYSŁOWE JOLANTA BASKA

ul. Orląt Lwowskich 1

78-300 Świdwin 

DECYZJA 

ZBŻ.8361.235.2013.J-29.2014

wymierzająca karę pieniężną

Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Jolancie Baska wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą PAWILON HANDLOWY WARZYWA - OWOCE I ARTYKUŁY SPOŻYWCZE - PRZEMYSŁOWE  JOLANTA BASKA w Świdwinie przy ul. Orląt Lwowskich 1,karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu nieprawidłowo oznakowanych 3 partii jaj konsumpcyjnych oferowanych do sprzedaży luzem (bez opakowań), dostarczonych przez Przedsiębiorstwo Dystrybucji Artykułów Spożywczo - Przemysłowych M i W Szatyńscy S.C. ul. Mirosławiecka 30, 78-520 Złocieniec, produkcji „Złota Kurka” Sp. z o.o., ul. Borek 5, 09-320 Bieżuń, tj.: 

a)      partii jaj konsumpcyjnych w ilości 65 szt. klasy wagowej „ŚREDNIE”, oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374,

b)     partii jaj konsumpcyjnych ilości 63 szt. klasy wagowej „DUŻE”, oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374,

c)      patii jaj konsumpcyjnych w ilości 67 szt., klasy wagowej „BARDZO DUŻE”, oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374,

które nie spełniały wymagań określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2014 r., poz. 669) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w art. 16 lit. a, c, d, e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23.06.2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U.L 163 z 24.06.2008, s. 6 ze zm.) z uwagi na to, że w miejscu ich sprzedaży nie podano informacji dotyczących: klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta oraz daty minimalnej trwałości.

Uzasadnienie

W dniach 12 i 16 12.2013 r.na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (aktualnie Dz. U z 2014 r., poz. 669), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (aktualnie Dz. U. z 2014, poz. 148), działając na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia urzędowej kontroli żywności nr 00012618,inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili urzędową kontrolę żywności u przedsiębiorcy Jolanty Baska wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą PAWILON HANDLOWY WARZYWA - OWOCE I ARTYKUŁY SPOŻYWCZE - PRZEMYSŁOWE  JOLANTA BASKA,zwanej dalej również stroną, w pawilonie handlowym z artykułami spożywczymi w Świdwinie, przy  ul. Orląt Lwowskich 1 (na terenie targowiska miejskiego).

W toku kontroli stwierdzono, że do obrotu zostały wprowadzone nieprawidłowo oznakowane 3 partie jaj konsumpcyjnych oferowanych do sprzedaży luzem (bez opakowań) o łącznej wartości 114,60 zł, dostarczonych przez Przedsiębiorstwo Dystrybucji Artykułów Spożywczo -Przemysłowych M i W Szatyńscy S.C. ul. Mirosławiecka 30, 78-520 Złocieniec, wyprodukowanych przez „Złota Kurka” Sp. z o.o., ul. Borek 5, 09-320 Bieżuń, w tym: 

-        partia jaj 65 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374, klasy wagowej „ŚREDNIE” o wartości 32,50 zł,

-        partia jaj 63 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374. klasy wagowej „DUŻE” o wartości 36,54 zł,

-        patia jaj 67 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374 klasy wagowej „BARDZO DUŻE” o wartości 45,56 zł.

W miejscu sprzedaży ww. 3 partii jaj nie podano informacji dotyczących klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta oraz daty minimalnej trwałości, w związku z czym stwierdzono, że ww. partie jaj kurzych nie spełniają wymagań określonych wart. 4 ust. 1 ustawyz dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (aktualnie Dz. U z 2014 r., poz. 669), dalej „ustawy o jakości”, w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej, o których mowa w art. 16 lit. a, c, d, e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23.06.2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U.L 163 z 24.06.2008, s. 6 ze zm.), dalej „rozporządzenia 589/2008”.

W związku z powyższym, pismem z dnia 06.05.2014 r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę Jolantę Baska, o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia. Niemniej jednak przeanalizowano w toku niniejszego postępowania odpowiedź kontrolowanego na wystąpienie pokontrolne (pismo z dnia 31.01.2014 r.) w którym oświadczył, iż usunął wszelkie nieprawidłowości poprzez właściwe oznakowanie kwestionowanych jaj.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W myśl przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. W świetle z kolei przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o jakości, wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Zgodnie z przepisem art. 16 rozporządzenia 589/2008 w przypadku sprzedaży jaj luzem w sposób łatwo widoczny i czytelny dla konsumenta podaje się następujące informacje:

a)      klasa jakości,

b)      klasy wagowe,

c)      oznaczenie metody chowu,

d)     objaśnienie znaczenia kodu producenta,

e)      data minimalnej trwałości.

W toku kontroli stwierdzono, że w miejscu sprzedaży 3 partii jaj konsumpcyjnych oferowanych luzem (bez opakowań), tj.:

a.   partii jaj 65 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374, klasy wagowej „ŚREDNIE” ;

b.   partii jaj 63 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374. klasy wagowej „DUŻE”;

c.   patii jaj 67 szt. oznakowanych przez producenta: 3 PL 14371374 klasy wagowej „BARDZO DUŻE”;

nie podano informacji dotyczących: klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta oraz daty minimalnej trwałościi ustalono, że taki stan faktyczny stanowi naruszenie przepisów art. 16 lit. a, c, d, i e rozporządzenia 589/2008.

Przepisy rozporządzenia 589/2008 określają wymagania w zakresie jakości handlowej jaj, a niespełniające przepisów tego rozporządzenia ww. środki spożywcze są artykułami rolno-spożywczymi niewłaściwej jakości handlowej, naruszającymi wymagania określone w art. 4 ust. 1 ustawy o jakości.

Ustawa o jakości nakłada na wprowadzających artykuły rolno-spożywcze do obrotu obowiązek zachowania wymagań w zakresie ich jakości handlowej, stanowiąc jednocześnie w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Przytoczona definicja wskazuje krąg podmiotów odpowiedzialnych za jakość artykułów rolno-spożywczych, wliczając do nich obok producentów tych artykułów, również każde następne ogniwo handlu detalicznego.

Nadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

W świetle powyższych regulacji przedsiębiorca Jolanta Baska odpowiada za jakość wprowadzanych przez siebie do obrotu artykułów rolno-spożywczych.

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów, uwzględniając również przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Wykonując dyspozycję ww. przepisów w odniesieniu do zakwestionowanych artykułów rolno-spożywczych, tj. 3 partii jaj kurzych, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej oceniając stopień szkodliwości czynu wprowadzenia ich do obrotu stwierdził, że jaja należą do środków spożywczych powszechnie spożywanych przez konsumentów w różnym wieku, a ze względu na swoje bogate wartości odżywcze mają istotne znaczenie dla konsumentów przy prawidłowym bilansowaniu diety. Stąd, biorąc powyższe pod uwagę organ uznał, iż ujawniony brak informacji w miejscu sprzedaży jaj narusza w znacznym stopniu interes konsumentów w zakresie ich prawa do rzetelnej informacji, mogącej mieć zasadniczy wpływ na dokonany przez konsumentów wybór określonego środka spożywczego oraz na odróżnienie go od podobnych znajdujących się w obrocie. I tak, stwierdzono, że brak klasy jakości, będącej wyróżnikiem określonych cech jakościowych dla jaj, nie pozwala konsumentom na scharakteryzowanie określonego środka spożywczego pod kątem jego właściwości. Brak oznaczenia metody chowu pozbawia konsumentów wiedzy o warunkach w jakich hodowano kury, od których pochodzą jaja, co jest ważne m.in. z punktu widzenia światopoglądu konsumentów i ich stosunku do zwierząt. Dodatkowo – brak objaśnienia  znaczenia kodu producenta pozbawia konsumentów wiedzy o źródle pochodzenia przedmiotowych jaj, a brak daty minimalnej trwałości pozbawia ich informacji do kiedy dany środek spożywczy zachowuje swoje właściwości i nadaje się do spożycia przez ludzi.

Przy ocenie stopnia zawinienia Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, że strona jako przedsiębiorca profesjonalnie i fachowo zajmuje się obrotem artykułami rolno-spożywczymi oraz należy do kręgu podmiotów odpowiedzialnych za ich jakość handlową. Z tego też względu strona powinna wykazać się dużą znajomością przepisów prawa żywnościowego szczególnie w zakresie oznakowania artykułów rolno-spożywczych i dbałością o przestrzeganie tych przepisów. W przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że na powstanie ujawnionych w trakcie kontroli nieprawidłowości w odniesieniu do zakwestionowanych jaj kurzych bezpośredni wpływ miała strona poprzez swoje zaniechanie polegające na braku uwidocznienia właściwych informacji w miejscu sprzedaży. Uznano ponadto, że strona mogła przewidzieć fakt naruszenia interesów konsumentów w stwierdzonym zakresie i mu zapobiec, o ile dochowałaby należytej staranności przy oferowaniu tych jaj do sprzedaży polegającej m.in. na znajomości podstawowych przepisów prawa żywnościowego i ich przestrzeganiu. Z drugiej strony przyjęto, że  przedsiębiorca nie miał woli świadomego działania prowadzącego do powstania nieprawidłowości naruszających wymagania jakościowe.   

Ustalając zakres naruszenia wymagań jakości handlowej organ ocenił, iż stwierdzone nieprawidłowości w oznakowaniu stanowiły naruszenie podstawowych wymagań przewidzianych dla tego rodzaju środków spożywczych, istotnych z punktu widzenia regulacji prawa żywnościowego. Ponadto były znaczące z punktu widzenia właściwości tych środków spożywczych oraz interesów konsumentów.

Przy ocenie dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych organ wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej kontrolowany w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Biorąc pod uwagę piąty czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. kryterium wielkości obrotów, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w oparciu o przedstawione przez stronę zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2013 (PIT-36) stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013r., poz. 672 ze zm.), strona należy do kategorii tzw. „mikroprzedsiębiorców”, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest najmniejszy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie.

Mając na uwadze dokonaną ocenę wyżej opisanych przesłanek, a także uwzględniając fakt, że najniższy możliwy wymiar kary wynosi 500 zł, górną granicę stanowi natomiast pięciokrotna wartość korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie do obrotu produktów o niewłaściwej jakości handlowej, która w tym przypadku wynosi 573 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że stanowią one podstawę do wymierzenia na podstawie przepisu  art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości kary pieniężnej w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych).

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono postanowienia art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, w myśl którego kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.Zważywszy na stwierdzone naruszenia, wymierzona kwota kary spełnia te przesłanki.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z kolei z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy o jakości kary pieniężne, o których mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

1.     Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

2.     Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

                                                                                                                                                            Z up. Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego

Inspektora Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

                                                                       ...................................................................

(podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

Otrzymują:

1.   Jolanta Baska

ul. Orląt Lwowskich 1

78-300 Świdwin,

2.   aa.