Informacja o wynikach kontroli prawidłowości przekazywania przez przedsiębiorców informacji o cenach towarów i usług

Realizując program kontroli UOKiK w zakresie kontroli prawidłowości przekazywania przez przedsiębiorców informacji o cenach towarów i usług, Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie oraz Delegatura w Koszalinie przeprowadzili w 2025 r. łącznie 77 kontroli, w tym w:

• 36 placówkach należących do sieci handlowych; nieprawidłowości stwierdzono w 15 podmiotach,
• 37 placówkach detalicznych, z czego nieprawidłowości odnotowano w 19,
• 4 stacjach benzynowych, nieprawidłowości odnotowano w 1.

Nieprawidłowości odnotowano w stosunku do 35 podmiotów.

Przedsiębiorców do kontroli wytypowano na podstawie własnego rozeznania oraz uwzględniając zgłoszenia konsumentów. Kontrolą objęto placówki oferujące do sprzedaży artykułu żywnościowe i nieżywnościowe, jak również stacje benzynowe.

Badaniem objęto łącznie 8809 produktów, z czego zakwestionowano 855. Zbadano:

• 8630 towary nieobjęte obniżką, z czego zakwestionowano 795 produktów,
• 179 towarów oferowanych po obniżonych cenach, kwestionując 60.

Cenniki sprawdzono u 4 przedsiębiorców na stacjach benzynowych oferujących mi.in usługi gastronomiczne, kwestionując cennik u 1 przedsiębiorcy.

Ustalenia kontroli, w odniesieniu do poszczególnych punktów programu, przedstawiają się następująco.

1. Sprawdzenie wymagań art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług

Zagadnienie to zbadano u wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców.

Nieprawidłowości w zakresie art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług odnotowano u 35 przedsiębiorców.

Najczęstsze nieprawidłowości dotyczyły:

• braku cen,
• braku cen jednostkowych,
• niewłaściwego wyliczenia ceny jednostkowej,
• podawania cen jednostkowych produktów, w szczególności podobnych, wyeksponowanych obok siebie, w przeliczeniu na różne jednostki.

Przykłady nieprawidłowości:

• u 1 przedsiębiorcy – stwierdzono, że przy towarach brak było ceny i ceny jednostkowej, ponadto przy towarach oferowanych do sprzedaży według masy lub objętości nie uwidoczniono ich cen jednostkowych. Stwierdzono także, że ceny jednostkowe były nieprawidłowo wyliczone,
• 2 przedsiębiorców - stosowało praktyki polegające na podawaniu cen jednostkowych produktów w szczególności podobnych, wyeksponowanych obok siebie, w przeliczeniu na różne jednostki (np. 1 kg i 100 g).

2. Sprawdzenie wymagań art. 4 ust. 1 i ust. 2 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług

Kontroli w tym zakresie poddano 20 przedsiębiorców, badając 179 produktów oferowanych do sprzedaży po obniżonej cenie.

Nieprawidłowości stwierdzono u 11 przedsiębiorców, kwestionując łącznie 60 produktów oferowanych do sprzedaży po obniżonych cenach.

Nieprawidłowości dotyczyły braku treści informacji o najniższej cenie towarów, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki bądź wskazania niewłaściwego sformułowania informacji o najniższej cenie z 30 dni, błędnego wskazania najniższej ceny towaru, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.

Przykłady nieprawidłowości:

• u 1 przedsiębiorcy - przy wszystkich sprawdzonych produktach oferowanych po obniżonej cenie stwierdzono nieprawidłowości, tj. nie podano treści informacji o najniższej cenie towarów, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki bądź podano niepełną treść informacji o najniższej cenie towarów, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki,
• u 1 przedsiębiorcy - na wywieszkach przy produktach oferowanych do sprzedaży po obniżonej cenie podano niepełną informację o treści "Najniższa cena z ostatnich 30 dni:".

Ponadto, u 1 przedsiębiorcy przy towarach oferowanych do sprzedaży krócej niż 30 dni - przedsiębiorca na wywieszce podawał informację o najniższej cenie z ostatnich 30 dni zamiast informacji o najniższej cenie tego towaru, która zgodnie z art. 4 ust. 3 ww. ustawy obowiązywała w okresie od dnia rozpoczęcia oferowania tego towaru do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki.

3. Ocena sposobu prezentowania ceny oraz informacji o najniższej cenie towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki

Kontroli w tym zakresie poddano 20 przedsiębiorców oferujących produkty po obniżonych cenach.

Sposób prezentowania wartości cenowej oraz treści informacji o najniższej cenie towaru, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki różnił się
w zależności od kontrolowanego przedsiębiorcy. Do prezentacji obniżek towarów przedsiębiorcy stosowali różne formy zwrócenia uwagi klientów na aktualną promocję, i tak np.:

• obniżka cen została zakomunikowana poprzez uwidocznienie w oknie wystawowym
  oraz wewnątrz sklepu czerwonych plakatów z napisem „SALE” i symbolem „%”; ponadto uwidoczniono czerwone plakaty z informacją: „SALE do – 40 % zniżki od ceny regularnej”,
• na witrynie sklepowej oraz nad regałami z odzieżą, którą ta wyprzedaż obejmowała umieszczono informację „Wyprzedaż -50%”. Natomiast na etykietach przy odzieży umieszczono naklejki z obniżonymi cenami w kolorze kontrastowym (żółtym),
• na skrzynce, w której były umieszczone wszystkie towary oferowane po obniżonej cenie uwidoczniono: informację: PROMOCJA -20 %,

• poprzez umieszczenie przy odzieży oferowanej do sprzedaży po cenie obniżonej etykiet w kolorze czerwonym /pomarańczowym, na których uwidoczniono m.in. przekreślone ceny ze wskazaniem procentu obniżki.

4. Prawidłowość podania ceny towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki

Kontroli w tym zakresie poddano 20 przedsiębiorców oferujących produkty po obniżonych cenach.

W celu uzyskania dokumentów dotyczących kształtowania się cen w okresie 30 dni od dnia wprowadzenia obniżki niektórym przedsiębiorcom wydano żądania dotyczące ich przedłożenia. W przypadku pozostałych kontrolowanych niezbędne dane pozyskano
w trakcie prowadzonych kontroli bez konieczności wydawania żądania.

Na podstawie przedłożonych dokumentów i wyjaśnień ustalono najniższe ceny w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Na podstawie weryfikacji tych danych
z informacjami umieszczonymi na wywieszkach przy towarach nieprawidłowości stwierdzono u 3 przedsiębiorców.

Przykłady nieprawidłowości:

U 3 przedsiębiorców – na podstawie analizy otrzymanych informacji ustalono, że wartości liczbowe cen wskazanych jako: „Najniższa cena z 30 dni przed obniżką” nie odpowiadały faktycznym najniższym cenom z 30 dni przed wprowadzeniem obniżek towarów. Dotyczyło to trzech produktów (1 przedsiębiorca) oraz po dwa produkty u 2 przedsiębiorców.

5. Prawidłowość wyliczenia ceny po obniżce

Zagadnie to zbadano u 10 przedsiębiorców, którzy podawali dodatkowo procentowe wielkości obniżki.

Ustalono, że 2 przedsiębiorców prezentowało ceny obniżone wyliczone przy zastosowaniu wielkości procentowej obniżki w stosunku do tzw. cen regularnych, a nie od najniższych cen z okresu 30 dni przed wprowadzeniem obniżek.

6. Rzetelność uwidaczniania cen dla konsumentów

Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych inspektorzy IH występując w charakterze klientów dokonali zakupu kontrolnego w 77 podmiotach. Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.

U 73 przedsiębiorców dokonano porównania cen zakodowanych w kasie fiskalnej/czytniku z cenami uwidocznionymi w miejscu sprzedaży detalicznej. Nie stwierdzono nieprawidłowości.

PODSUMOWANIE:

Materiały z przeprowadzonych kontroli stanowiły podstawę do:

• wydania 1 decyzji z art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, na kwotę 1.700,00 zł,
• wydania 1 decyzji na podstawie art. 189 § 1 KPA,
• skierowania 12 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców,
• podjęcia 19 działań naprawczych w trakcie trwania kontroli.

Kontrolą objęto m.in. przedsiębiorców, u których rozeznanie przeprowadzono w Black Friday w 2024 r. Akcja ta miała przede wszystkim charakter edukacyjny, a kontrole w bieżącym roku pozwoliły na weryfikację ubiegłorocznych ustaleń. Część przedsiębiorców właściwie wykorzystała przekazaną wiedzę.