Informacja o wynikach kontroli legalności i rzetelności działania podmiotów w zakresie sprzedaży towarów na odległość przeprowadzonych w I i II kwartale 2023 r.

Realizując program kontroli Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie w I i II kwartale 2023 r. przeprowadził 9 kontroli, u 8 przedsiębiorców oferujących do sprzedaży różnego rodzaju produkty i 1 prowadzącego sprzedaż usług internetowych.

Kontrola sprzedawcy usług internetowych spowodowana była informacją od konsumenta, który wskazywał na różnicę między ceną uwidocznioną w opisie produktu, a ceną obowiązującą po przejściu do „koszyka” (informacja nie potwierdziła się).

Nieprawidłowości stwierdzono w trakcie 7 kontroli.

Badaniem objęto łącznie 623 partie produktów oraz 15 partii usług, przy czym zakwestionowano 299 partii produktów.

Ustalenia kontroli przedstawiają się następująco.

1.    Legalność prowadzonej działalności

Kontrolowani przedsiębiorcy prowadzili działalność gospodarczą w oparciu o wpisy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U.
z 2023 r. poz. 221 ze zm.) 9 kontrolowanych umieściło na stronie internetowej  nazwę firmy, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz siedzibę albo adres. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

2.    Prawidłowość przekazywania konsumentom informacji o cenach oferowanych produktów

Przestrzeganie przepisów określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 09 maja 2014 r.
o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 168)  oraz rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 2776) sprawdzono u 9 przedsiębiorców.

Badaniem w tym zakresie objęto ogółem:
-    623 produkty u 8 przedsiębiorców, z czego nie uwidoczniono cen jednostkowych przy 299 towarach oferowanych do sprzedaży u 6 przedsiębiorców,
-    15 usług oferowanych przez 1 przedsiębiorcę prowadzącego sprzedaż usług internetowych  (np. oprogramowania, domen), nie stwierdzając nieprawidłowości w  tym zakresie.

U 3 przedsiębiorców stwierdzone nieprawidłowości zostały usunięte w trakcie trwania czynności kontrolnych (bez wydania żądania w sprawie niezwłocznego usunięcia uchybień porządkowych). Natomiast do 3 przedsiębiorców zostaną skierowane wystąpienia pokontrolne z wnioskiem o usunięcie uchybień.
W związku z ustaleniami kontroli wobec 6 przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne dotyczące nałożenia kary pieniężnej.

3.    Prawidłowość i rzetelność informacji przekazywanych konsumentom

a)    na stronach internetowych służących do prowadzenia handlu elektronicznego przez kontrolowanych przedsiębiorców, w myśl art. 18 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r. poz. 287 ze zm.)  9 wskazało w sposób wyraźny, najpóźniej na początku składania zamówienia, jasne i czytelne informacje o ograniczeniach dotyczących dostarczania oraz akceptowanych sposobach płatności,

b)    zgodnie z art. 17 ust. 1 ww. ustawy o prawach konsumenta, jeżeli umowa zawierana na odległość, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, nakłada na konsumenta obowiązek zapłaty, przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć konsumentowi w sposób jasny i widoczny, bezpośrednio przed złożeniem przez konsumenta zamówienia, informacje o:
-    głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem (art. 12 ust. 1 pkt.1 ww. ustawy),
-    łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a także opłatach za dostarczenie towaru  (art. 12 ust.1 pkt. 5 ww. ustawy),
-    czasie trwania umowy lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy (art. 16 ust. 1 pkt.1 ww. ustawy),
-    minimalnym czasie trwania zobowiązań konsumenta wynikających z umowy (art. 17 ust. 1 pkt.1 ww. ustawy).
Ustalono, że wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy umieścili ww. informacje w regulaminach.

Stwierdzono, że u 8 przedsiębiorców w momencie składania zamówienia konsument wyraźnie potwierdzał, iż wie, że zamówienie pociąga za sobą obowiązek zapłaty (art. 17 ust. 2 ww. ustawy o prawach konsumenta) używając przycisku lub podobnej funkcji z czytelnym oznaczeniem „zamówienie z obowiązkiem zapłaty” lub innego równoważnego jednoznacznego sformułowania (art. 17 ust. 2 i 3 ww. ustawy). Natomiast u 1 przedsiębiorcy  na stronie internetowej podczas składania zamówienia znajdowały się przyciski „zamawiam” oraz „potwierdzam zakup”. Powyższe nie spełniało wymagań przytoczonych powyżej przepisów.

W związku z powyższym do przedsiębiorcy zostanie skierowane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonego uchybienia.

c) sprawdzono czy przedsiębiorcy zamieszczają na swoich stronach internetowych informacje zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy.

Po przeprowadzonej analizie regulaminu sklepu internetowego i innych informacji
w zakładkach stwierdzono, że w przypadku 1 przedsiębiorcy konsument nie był informowany o:
-    terminie zapłaty, zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy o prawach konsumenta,
-    przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za zgodność świadczenia z umową, wymaganej przepisami art. 12 ust. 1 pkt 13 ww. ustawy.
Ponadto stwierdzono, że w przedmiotowym regulaminie:
-    w rozdz. VI pkt 1, gdzie była mowa o treści art. 12 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy o prawach konsumenta, tj. „Klient (…) może odstąpić, bez podania przyczyny od umowy (…)” brak było zapisu „(…) i bez ponoszenia kosztów (…)”,
-    w rozdz. III pkt 17 był zapis „Realizacja zamówień poza granicę Rzeczpospolitej Polskiej nie jest na dzień dzisiejszy możliwa", co było sprzeczne z treścią „Wysyłka za granicę jest realizowana", którą ujęto w zakładce FORMY DOSTAWY.

Ww. przedsiębiorca uzupełnił wszystkie brakujące i sprzeczne informacje na stronie internetowej w trakcie kontroli.

W przypadku pozostałych 8 przedsiębiorców nieprawidłowości nie stwierdzono.   Zamieszczono wszystkie wymagane informacje, w sposób czytelny i wyrażony prostym językiem, zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy.
             
Na stronach internetowych umieszczono wzory formularzy odstąpienia od umowy.    Analizując wzór takiego dokumentu stwierdzono, że u 1 przedsiębiorcy brak  było  imienia i nazwiska przedsiębiorcy, jego adresu e-mail oraz daty zawarcia umowy/odbioru, wymaganych przepisami załącznika nr 2 do ww. ustawy o prawach konsumenta. Kontrolowany uzupełnił brakujące informacje w formularzu w trakcie kontroli. W pozostałych 8 przypadkach formularze zawierały wszystkie wymagane informacje.

Ponadto w toku kontroli sprawdzono, że:

-    (9 przedsiębiorców) przekazywało konsumentom potwierdzenie zawarcia umowy na odległość niezwłocznie po jej zawarciu,  co spełniało wymagania  art. 21 ww. ustawy,
-    (9 przedsiębiorców) zapewniało możliwość oświadczenia o odstąpieniu od umowy, zgodnie z art. 30 ww. ustawy, załączając formularz odstąpienia od umowy,
-    (9 przedsiębiorców) niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia od konsumentów o odstąpieniu od umowy, zwracało konsumentom wszystkie dokonane przez nich płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy, zgodnie z art. 32 ww. ustawy,
-    (9 przedsiębiorców) zapewniało zwrot konsumentowi poniesionych przez niego kosztów przesyłki, z wyjątkiem sytuacji, gdy konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny, niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę (wówczas konsument nie otrzymywał zwrotu poniesionych przez niego dodatkowych kosztów) – zgodnie z art. 33 ww. ustawy.

Oznaczenia produktów, które podlegają odrębnym przepisom

Podczas prowadzonych 8 kontroli sprawdzono również 36 produktów, dla których
w przepisach odrębnych określono dodatkowe wymagania. W związku z powyższym skontrolowano:
a)    11 partii produktów włókienniczych (podczas 3 kontroli),
b)    5 partii sprzętu elektrycznego (podczas 1 kontroli),
c)    20 partii wyrobów kosmetycznych (podczas 4 kontroli).

Nieprawidłowości – w powyższym zakresie - stwierdzono podczas 1 kontroli produktów włókienniczych.

W trakcie 3 kontroli przeprowadzonych w oparciu o przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1007/2011 z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nazewnictwa włókien tekstylnych oraz etykietowania i oznakowywania składu surowcowego wyrobów włókienniczych, a także uchylenia dyrektywy Rady 73/44/EWG oraz dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 96/73/WE i 2008/121/WE (Dz. Urz. UE L 2011 r., nr 272, s.1 ze zm.) sprawdzono 11 wyrobów włókienniczych (koszulę, bluzki,  sukienki, ubranie treningowe).
Podczas 1 kontroli stwierdzono, że na wszywkach 5 partii produktów włókienniczych, w opisach składów surowcowych użyto nazw włókien tekstylnych (VISCOSE, VISCOSA, VISCOSE, COTTON) sporządzonych w języku innym niż język polski, co jest niezgodne z wymaganiami art. 16 ust. 3 w związku z art. 5 ust. 1 ww. rozporządzenia  (załącznik  I).
Ustalono także, że w ofercie na stronie internetowej 1 przedsiębiorcy w odniesieniu do 2 sprawdzonych wyrobów włókienniczych zawartość procentowa włókien w masie całkowitej wszystkich włókien składowych nie została podana w porządku malejącym, co narusza art. 16 ust. 1w zw. z art. 9 ust. 1 ww. rozporządzenia.
Nieprawidłowości zostały usunięte w trakcie kontroli.

Do oznakowania pozostałych 6 wyrobów oraz informacji zawartych na stronach internetowych uwag nie wniesiono.

W trakcie 1 kontroli sprzętu elektrycznego,  przeprowadzonej  m.in. na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2022 r., poz. 1622) sprawdzono 5 wyrobów (spieniacz do mleka, ekspresy do kawy, młynek i czajnik). Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, bezpośrednio na każdym badanym sprzęcie, w sposób wyraźny, czytelny i trwały umieszczony był symbol selektywnego zbierania. Przedmiotowe oznakowanie było zgodne ze wzorem określonym w załączniku nr 2 do ww. ustawy. Do objętego kontrolą sprzętu dołączona była, wymagana przepisami art. 39 ust. 3 w związku z art. 13 ust. 1 ww. ustawy, informacja o:
-    zakazie umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami, wraz z wyjaśnieniem znaczenia oznakowania,
-    potencjalnych skutkach dla środowiska i zdrowia ludzi wynikających z obecności w sprzęcie niebezpiecznych: substancji, mieszanin oraz części składowych.
Ponadto stwierdzono, że na stronie internetowej kontrolowanego przedsiębiorcy uwidoczniona była informacja o:
-    nieodpłatnym odbiorze zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w punkcie sprzedaży, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt sprzedawany,
-    nieodpłatnym odbiorze zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w miejscu dostawy tego sprzętu, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt dostarczony,
-    nieodpłatnym przyjęciu zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupu nowego sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych w sklepach o powierzchni sprzedaży co najmniej 400 m2. Powyższe spełniało wymagania art. 37 ust. 4 ww. ustawy o zużytym sprzęcie  elektrycznym i elektronicznym.
   
W trakcie 4 kontroli łącznie sprawdzono 20 partii produktów kosmetycznych w oparciu o przepisy:
-    ustawy z dnia 04 października 2018 r. o produktach kosmetycznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 2227 ze zm.),
-    rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych (Dz. Urz. UE L z dnia 22 grudnia 2009 r., nr 342, str. 59 ze zm.),
-    rozporządzenia Komisji (UE) nr 655/2013 z dnia 10 lipca 2013 r. określającego wspólne kryteria dotyczące uzasadniania oświadczeń stosowanych w związku z produktami kosmetycznymi (Dz. Urz. UE L z dnia 11 lipca 2013 r., nr 190, str. 31).

Stwierdzono, że zgodnie z przepisem określonym w art. 19 ust. 1 lit. a), e), g) w związku z art. 6 ust. 2 tiret pierwszy ww. rozporządzenia nr 1223/2009 - na pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych wszystkich 20 partii produktów kosmetycznych znajdowały się nieusuwalne, łatwe do odczytania i widoczne informacje o:  zarejestrowanej firmie i adresie osoby odpowiedzialnej, numerze partii produktu lub oznaczeniu pozwalającym na identyfikację produktu kosmetycznego. Wskazano także wykaz składników poprzedzony określeniem „ingredients”.

Stwierdzono również, że zgodnie z art. 19 ust. 5 w związku z art. 6 ust. 2 tiret drugi ww. rozporządzenia informacje wymienione w art. 19 ust. 1 lit. b), c) i f) - podane były w języku określonym przepisami państwa członkowskiego, w którym dany produkt był udostępniany użytkownikowi końcowemu. Powyższe zgodne było również z art. 4 ww. ustawy o produktach kosmetycznych - wyroby oznakowane były w języku polskim.

Sprawdzone produkty kosmetyczne posiadały nieprzekroczone terminy trwałości.

W oparciu o przepisy art. 20 ust. 1 ww. rozporządzenia nr 1223/2009 oraz art. 1 ww. rozporządzenia nr 655/2013, sprawdzono zamieszczone na opakowaniach badanych produktów kosmetycznych oświadczenia (deklaracje marketingowe - claims), które służą przede wszystkim do informowania konsumentów o właściwościach i cechach produktów. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.
Ponadto sprawdzono prawidłowość obrotu kosmetykami w zakresie ograniczeń i zakazu stosowania niektórych substancji. Nie stwierdzono, aby produkty kosmetyczne wytypowane do kontroli zawierały substancje określone przepisami ww. rozporządzenia nr 1223/2009, tj.:
-    substancje niedozwolone wymienione w załączniku nr II do ww. rozporządzenia,
-    substancje podlegające ograniczeniom, które nie są stosowane zgodnie z ograniczeniami określonymi w załączniku nr III do ww. rozporządzenia,
-    barwniki inne niż wymienione w załączniku nr IV do ww. rozporządzenia,
-    substancje konserwujące inne niż wymienione w załączniku nr V do ww. rozporządzenia,
-    substancje promieniochronne inne niż wymienione w załączniku nr VI do ww. rozporządzenia.

W związku z ustaleniami kontroli zostaną:
-    wszczęte  postępowania administracyjne dotyczące nałożenia kary pieniężnej wobec 6 przedsiębiorców,
-    skierowane wystąpienia pokontrolne do 3 skontrolowanych przedsiębiorców.

Beata Manios- rzecznik
Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 91 4225239 wew. 46