Informacja dot. kontroli prawidłowości oznakowania niebezpiecznych substancji chemicznych, mieszanin chemicznych i produktów biobójczych oferowanych w placówkach hurtowych i detalicznych

Realizując program kontroli Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie wraz z Delegaturą w Koszalinie w powyższym zakresie przeprowadził w I kwartale 2011r.                  7  kontroli, w tym  5 kontroli w placówkach detalicznych i 2 kontrole w palcówkach hurtowych.

Kontrolą objęto przedsiębiorców w Szczecinie, Goleniowie, Stargardzie Szczecińskim, Darłowie, Koszalinie i Kołobrzegu. 

Sprawdzeniem w zakresie prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych substancji i mieszanin niebezpiecznych oraz produktów biobójczych, a także prawidłowości obrotu tymi wyrobami objęto 40 partii (467 op.).

-        30 partii  (130 op.)  preparatów niebezpiecznych,

-        10 partii (75 op.) produktów biobójczych, sklasyfikowanych jako niebezpieczne.

Zakwestionowano7 niżej wymienionych partiimieszanin chemicznych co stanowiło17,5 % ogółem zbadanych, tj.:

1.  płyn do dezynfekcji (18 op.),
2.  granulat do udrażniania  500 g (23 op.),
3.  płyn do wybielania tkanin, 500 ml (22 op.),
4.  płyn  do wybielania tkanin i dezynfekcji, 1 litr (13 op.),
5.  rozcieńczalnik  karbamidowy 500 ml (7 op.),
6.  preparat 6 kg (10 op.),
7.  rozcieńczalnik spirytusowy 500 ml (13 op.).

Wodniesieniu do poszczególnych punktów programu, ustalenia kontroli przedstawiają się następująco:

I.                   Prawidłowość wprowadzania do obrotu i oznakowania wyrobów

             substancje i preparatory chemiczne

A.          Obowiązek dokonania wymaganej rejestracji substancji oraz obowiązek                dostarczania odbiorcy substancji lub mieszaniny wymaganej karty charakterystyki

W czasie kontroli rozeznaniowo sprawdzono czy badane produkty poddano rejestracji  stwierdzając, że przy kontrolowanych  preparatach  sklasyfikowanych jako niebezpieczne (w tym produkty biobójcze sklasyfikowane również jako niebezpieczne) nie było numeru rejestracji.

Ponadto stwierdzono, iż 2 przedsiębiorców prowadzących obrót hurtowy (w Szczecinie i Koszalinie) oraz 3 przedsiębiorców prowadzących obrót z udziałem konsumenta (w Stargardzie Szczecińskim, Darłowie, Kołobrzegu) posiadało i udostępniało na życzenie kupującego karty charakterystyki na objęte kontrolą preparaty sklasyfikowane jako niebezpieczne. Pozostali przedsiębiorcy prowadzący wyłącznie obrót z udziałem konsumenta nie posiadali żadnych kart charakterystyki twierdząc, że klienci o tego typy dokumenty nie pytają.

Analizując karty charakterystyki u przedsiębiorcy w Szczecinie stwierdzono, iż w karcie  płynu do wybielania tkanin i dezynfekcji 1 litr”/„płynu do wybielania tkanin 500 ml” preparaty zostały sklasyfikowane przez producenta wyłącznie jako „drażniące”, podczas gdy stwierdzono sklasyfikowanie ich również jako produktów „żrących”. Uznano, iż przedmiotowa kara charakterystyki dla ww. preparatów przekazuje nieaktualne informacje o produktach.

Do producenta zakwestionowanych wyrobów skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskami o usunięciestwierdzonych nieprawidłowości, a doWojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Warszawie skierowano pismo informacyjne w ww. sprawie. 

B. Prawidłowość oznakowania substancji i mieszanin oraz ich opakowań

Sprawdzono oznaczenia poddanych kontroli produktów na zgodność z niżej wymienionymi  aktami prawnymi:

-     ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 152, poz. 1222, t.j.);

-     ustawa z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz. U. 2007 r. Nr 39 poz. 252 z póżń. zm.);

-      ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. Nr 90, poz. 999, ze zm.);

-     rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 05 marca 2009 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53 poz. 439);

-     rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2010 r. w sprawie rodzajów substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania     zaopatruje się w zamknięcia utrudniające przez dzieci i wyczuwalne dotykiem       zagrożenie o niebezpieczeństwie (Dz. U.  nr  83, poz. 544),

Sprawdzeniem w zakresie prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych substancji i mieszanin niebezpiecznych oraz produktów biobójczych, a także prawidłowości obrotu tymi wyrobami objęto 40 partii (467 op.),tj.;

-        30 partii  (130 op.)  preparatów niebezpiecznych,

-        10 partii (75 op.) produktów biobójczych, sklasyfikowanych jako niebezpieczne.

U trzech przedsiębiorcówzakwestionowano 7 partiimieszanin chemicznych (co stanowiło 17,5 % ogółem zbadanych), których oznakowanie opakowań niezgodne było z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2001r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z 2009 r., nr 152, poz. 1222 t.j.) tj.:

-        w Darłowie w sklepie z artykułami przemysłowymi, zakwestionowano 1 partię (24 op.) rozcieńczalnika karbamidowego RF-04 (7 op.) o poj. 0,5 l - producent, z uwagi na brak nazwy chemicznej lub nazw chemicznych substancji obecnych w preparacie co niezgodne jest z § 5 ust. 1 pkt 3a ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 05 marca 2009r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53 poz. 439).

Decyzją przedsiębiorcy ww. wyrób wycofano z obrotu handlowego w celu dokonania zwrotu do dostawcy. Wobec przedsiębiorcy zastosowano postępowanie mandatowe.

Do producenta zakwestionowanego wyrobu oraz kontrolowanego przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskami o usunięcia  stwierdzonych nieprawidłowości;

-        w Hurtowni w Koszalinie zakwestionowano 2 partie (23 op.) preparatów niebezpiecznych, tj.;

-     preparat o pojemności  6 kg, z uwagi na brak podania w oznakowaniu opakowania numeru telefonu osoby wprowadzającej preparat do obrotu, co niezgodne jest z § 5 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009r.

-     rozcieńczalnik spirytusowy (13 op.) o pojemności 0,5 l, z uwagi na brak napisu określającego znaczenie znaku ostrzegawczego oraz zwrotu wskazującego rodzaj zagrożenia - R11, co niezgodne jest z § 5 ust. 1 pkt 4 i 5 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r.

Decyzją przedsiębiorcy wyroby wycofano z obrotu handlowego w celu poprawy ich oznakowania. Wobec osoby odpowiedzialnej zastosowano postępowanie mandatowe.

Do producentów zakwestionowanych wyrobów oraz kontrolowanego przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskami o usunięcie  stwierdzonych nieprawidłowości;

-        w Szczecinie zakwestionowano 4 partie (82 op.) preparatów niebezpiecznych, tj.;

1. płyn do toalet o pojemności 750g,

2. granulat do udrażniania o pojemności 500g,

3. płyn do wybielania tkanin o pojemności 500 ml,

4. płyn do wybielania tkanin i dezynfekcji o pojemności 1000 ml,

z uwagi na;

             a/     oznakowanie  opakowań ww. preparatów niebezpiecznych  niezgodne   z § 5  ust. 1 pkt  7 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 05 marca 2009r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych  preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53 poz. 439) tj.:

-  w oznakowaniu opakowania preparatu wymienionego w pozycji 1 użyto numeru zwrotu S26 a w treści ww. zwrotu użyto niezgodnego brzmienia tj.; „Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody. W razie potrzeby zgłoś się do lekarza” - winno być; „Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza”,

-                           w oznakowaniu opakowań preparatów wymienionych w pozycji 3 i 4 użyto niezgodnego zwrotu (brzmienia) określającego warunki bezpiecznego stosowania preparatu niebezpiecznego oraz niezgodnego numeru zwrotu „S 26/28” – o treści „Zanieczyszczone oczy i skórę przemyć natychmiast dużą ilością wody”, którego nie określono w części I załącznika nr 2 do ww. rozporządzenia,

-                           w oznakowaniu opakowania preparatu wymienionego w poz. 2 podano wyłącznie numery zwrotów „S” określających warunki bezpiecznego stosowania preparatu niebezpiecznego tj. S2, S26, S37/39, S46, S50 nie podając treści brzmienia zwrotu określonego w części I załącznika nr 2 do ww. rozporządzenia tj.: S2 „Chronić przed dziećmi”, S26 „Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza”, S37/39 „Nosić odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy”, S46 „W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza — pokaż opakowanie lub etykietę”, S50 „Nie mieszać z … (określi producent)”;

-                         oznakowanie opakowań ww. preparatów niebezpiecznych   niezgodne   było  z §  5  ust. 1  pkt  7    (dotyczy   §  4  ust.  1  pk. 6  lit.  e)  ww.  rozporządzenia, ponieważ    nie   umieszczono na   oznakowaniu  opakowań  zwrotu  „S45”  -  „W przypadku awarii lub jeżeli się źle poczujesz, niezwłocznie zasięgnij  porady lekarza   –   jeżeli  to możliwe,  pokaż  etykietę”,   który    jest obowiązkowy  w przypadku  wszystkich   preparatów żrących   przeznaczonych  do sprzedaży dla konsumentów;

-                          oznakowanie  opakowań  preparatu  niebezpiecznego  wymienionego  w poz. 1 niezgodne   było  z  §  5  ust. 1  pkt  7    (dotyczy   §  4  ust.  1  pkt. 6  lit.  f)  ww. rozporządzenia,   ponieważ    nie   umieszczono    na   oznakowaniu  opakowania zwrotu   S   46 –  „W   razie  połknięcia  niezwłocznie  zasięgnij  porady lekarza pokaż  opakowanie lub etykietę”,  który to zwrot jest obowiązkowy w przypadku wszystkich    niebezpiecznych   preparatów   przeznaczonych  do  sprzedaży   dla konsumentów;

            b/ oznakowanie opakowań 3 preparatów  niebezpiecznych  wymienionych  w  poz.  1, 3   i  4   niezgodne     z  §  10  ww.  rozporządzenia  Ministra  Zdrowia   ponieważ na  preparatach  chemicznych  wymienionych   w  poz.  3  i  4   znaki ostrzegawcze nie pokrywały co najmniej na  1/10   pola  powierzchni   oznakowania   opakowania,  a  w poz.   1  znaki   ostrzegawcze  nie   pokrywały  co   najmniej   1/10   pola  powierzchni oznakowania   opakowania  i  były mniejsze   niż 1 cm²;

            c/ oznakowanie opakowań 2  ww. preparatów niebezpiecznych  wymienionych  w  poz. 1, 2   niezgodne    z  §  5  ust. 1  pkt  4   ww.  rozporządzenia   ponieważ  podano /znaki ostrzegawcze  nie  podając  napisów  określających ich znaczenie o których mowa  w załączniku   nr  1  do   ww.   rozporządzenia,  odpowiadające     klasyfikacji    preparatu dokonanego  zgodnie z kryteriami klasyfikacji;

            d/  oznakowanie  opakowania  1  preparatu  niebezpiecznego  wymienionego  w poz. 2 niezgodne   z  §  5  ust.  1 pkt   5 ww.   rozporządzenia   Ministra   Zdrowia   ponieważ podano zwrot „R 35” wskazujący  rodzaj  zagrożenia  a  nie podano treści  tego zwrotu „R”  tj.  „Powoduje poważne oparzenia”..

Wobec przedsiębiorcy zastosowano postępowanie mandatowe.

Decyzją przedsiębiorcy ww. preparaty niebezpieczne wycofano z obrotu handlowego celem zwrócenia producentowi.

Do producenta zakwestionowanych preparatów oraz kontrolowanego przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskami usunięcia  stwierdzonych nieprawidłowości;

C. Sprawdzenie prawidłowości wymagań w zakresiew zamknięć utrudniających otwarcie opakowań przez dzieci oraz w wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o, niebezpieczeństwie.

Badaniem w tym zakresie objęto łącznie 21 partii (240 op.) mieszanin niebezpiecznych w tym produktów biobójczych.

W wyniku sprawdzenia stwierdzono, iż 2 partie mieszanin chemicznych zakwalifikowanych jako „żrące” i „szkodliwe” tj.;

-        płyn do wybielania tkanin, 500 ml (22 op.),

-        płyn  do wybielania tkanin i dezynfekcji, 1 litr (13 op.),

oferowanych do sprzedaży przez przedsiębiorcę w Szczecinie, nie posiadało wyczuwalnego dotykiem ostrzeżenia o niebezpieczeństwie, co niezgodne § 2 i § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2010r. w sprawie rodzajów substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania zaopatruje się w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie(Dz. U. Nr 83 poz. 544).

Decyzją przedsiębiorcy ww. preparaty wycofano z obrotu handlowego celem zwrócenia producentowi.

produkty biobójcze

Sprawdzeniem prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych produktów biobójczych, a także prawidłowości obrotu tymi wyrobami objęto 10 partii (75 op.) produktów biobójczych, sklasyfikowanych również jako niebezpieczne, nie stwierdzając nieprawidłowości w oznakowaniu opakowań, które  zawierały wszystkie informacje wymagane przepisami ustawy z dnia 13 września 2002r. o produktach biobójczych (Dz. U. 2007 r. Nr 39 poz. 252 z póżń. zm.).

II.    Przestrzeganie obowiązku informowania konsumentów o odpadach

opakowaniowych produktów

Zagadnienie to sprawdzono u wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców, stwierdzając brak wymaganych informacji u 3 przedsiębiorców tj. w Szczecinie i Goleniowie.

Wydano żądania porządkowe dla przedsiębiorców celem usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości, które zostały w czasie kontroli usunięte a wobec ww. przedsiębiorców zastosowano postępowanie mandatowe. 

II.               Przestrzeganie okresów trwałości – przydatności do użycia.

Przestrzeganie terminów trwałości sprawdzono u wszystkich ww. przedsiębiorców. Badaniem w ww. zakresie objęto40 partii (467 op.).

Nieprawidłowości w ww. zakresie nie stwierdzono.

III.            Prawidłowość oznakowania wyrobów ceną.

W toku kontroli w oparciu o wymagania ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. Nr 99, poz. 894 z późn. zm.), sprawdzono, czy przestrzegane są przepisy o uwidacznianiu cen, a w szczególności czy ceny poszczególnych produktów uwidocznione są w sposób zapewniający prostą i nie budzącą wątpliwości informację o ich wysokości.

Sprawdzeniem w ww. zakresie objęto 5 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż z udziałem konsumentów w Szczecinie, Goleniowie, Darłowie, Kołobrzegu i Stargardzie Szczecińskim.

Nieprawidłowości w badanym zakresie odnotowano u 3 niżej wymienionych przedsiębiorców:

-       W Goleniowie -  kontroli w ww. zakresie poddano 5 partii towarów, stwierdzając, że partie towarów nie były opatrzone wywieszkami zawierającymi informacje wskazujące nazwy handlowe towarów, ceny oraz jednostki miar, do których odnoszą się    uwidocznione ceny; w przypadku towarów podobnych na wywieszkach umieszcza się ponadto nazwę producenta i inne informacje umożliwiające niebudzącą wątpliwości identyfikację ceny z towarem, co niezgodne było z przepisem § 3 ust. 1 rozporządzenia jw. Ponadto przy ww. partiach towarów nie uwidoczniono cen jednostkowych przy    towarach oferowanych do sprzedaży, co niezgodne było z § 8 ust. 1 ww.                   rozporządzenia;

-       W Darłowie- kontroli w ww. zakresie poddano 20 partii towarów, stwierdzając, że nie uwidoczniono cen jednostkowych przy towarach oferowanych do sprzedaży, co niezgodne było z § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia;

-       W Kołobrzegu-  kontroli w ww. zakresie poddano 20 partii towarów, stwierdzając, że ww. partie towarów nie były opatrzone wywieszkami zawierającymi informacje wskazujące nazwy handlowe towarów, ceny oraz jednostki miar, do których odnoszą się uwidocznione ceny; w przypadku towarów podobnych na wywieszkach umieszcza się ponadto nazwę producenta i inne informacje umożliwiające niebudzącą wątpliwości identyfikację ceny z towarem, co niezgodne było z przepisem § 3 ust. 1 rozporządzenia jw. Ponadto przy ww. partiach towarów nie uwidoczniono cen jednostkowych,  co niezgodne było z § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia.

Przedsiębiorca z Goleniowa w trakcie kontroli podjął dobrowolne działania -      usunęła stwierdzone nieprawidłowości.

Wobec osób odpowiedzialnych (ww. przedsiębiorców) zastosowano postępowania mandatowe i wystosowano wystąpienia pokontrolne z wnioskami o usunięciestwierdzonych uchybień.                

IV.             Legalność prowadzonej działalności gospodarczej

W trakcie przeprowadzonych kontroli sprawdzono przestrzeganie postanowień  ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U.z 2010 r., nr 220, poz. 1447 ze zm.).

Dwóchskontrolowanych przedsiębiorców zgłosiło prowadzenie działalności gospodarczej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a pięciuprzedsiębiorców do  ewidencji działalności gospodarczej.

Podczas kontroli stwierdzono, że 4przedsiębiorców okazałozaświadczeniao wpisie do ewidencji działalności gospodarczejoraz odpis aktualny z Krajowego Rejestru Sądowego z nieaktualnymi danymi w zakresie PKD. Wpisany przedmiot działalności wg. Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) wprowadzono rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. nr 33, poz. 289 ze zm.). Przepis ten został uchylony z dniem 01 stycznia 2008r. a określenia do działalności oznaczonej z tą klasyfikacją można było stosować do 31 grudnia 2009 r.

Przedsiębiorcy w Goleniowie i Szczecinieww. nieprawidłowość usunęli w trakcie kontroli.

Do przedsiębiorcy w Szczecinie i Koszalinie przesłano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

Ponadto skierowano pisma z informacją doSądu Rejonowego w Koszalinie, Wydział Krajowego Rejestru Sądowego oraz do Urzędu Miejskiego - Wydział Działalności Gospodarczej i Przedsiębiorczości.

WYKORZYSTANIE USTALEŃ

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do:

-        nałożenia 6 mandatów karnych w łącznej wysokości 1300 zł, za popełnienie wykroczeń określonych w:

-     art. 137 § 1 ustawy kodeks wykroczeń,

-     art. 35 pkt. 1 ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, 

-     art. 26 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych;

-        wydania 3 żądań porządkowo-organizacyjnych z art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o Inspekcji Handlowej odnośnie uwidocznienia  informacji o opakowaniach i odpadach opakowaniowych;

-        przesłania 4 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców z wnioskami o usunięcie stwierdzonych uchybień;

-        skierowania 4 wystąpień pokontrolnych do producentów kwestionowanych preparatów niebezpiecznych z wnioskami usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości;

-        skierowania pisma doWojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej;

-        skierowania 2 pism informacyjnych do:

-     właściwego sądu rejonowego,

-     właściwego terenowego urzędu wydziału działalności gospodarczej i przedsiębiorczości,

w sprawie nieaktualnego numeru PKD.

Beata Manios- rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie, tel. 0-91 4225239 wew. 36