Informacja o wynikach kontroli mleka i produktów mlecznych w zakresie weryfikacji deklarowanego składu z rzeczywistym

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie wraz z Delegaturą w Koszalinie przeprowadził łącznie na terenie województwa zachodniopomorskiego 12 kontroli u 10 przedsiębiorców w zakresie kontroli mleka i produktów mlecznych w zakresie weryfikacji deklarowanego składu z rzeczywistym zgodnie z wytycznymi Prezesa UOKiK.

Przedsiębiorców do kontroli wytypowano z własnego rozeznania.Kontrole przeprowadzono u niżej wymienionych przedsiębiorców:

Hurtownie:
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w hurtowni w Szczecinie,
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w hurtowni w Szczecinie,
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w hurtowni w Szczecinie.

Sklepy sieci handlowych:
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w Markecie w punkcie sprzedaży w Świnoujściu,
•    Przedsiębiorcy - wspólnicy spółki cywilnej, prowadzący działalność gospodarczą w sklepie spożywczo - przemysłowym w Szczecinie,
•    Przedsiębiorca prowadząca działalność gospodarczą w hipermarkecie w Sławnie,
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w Markecie w Polanowie.

Pozostałe sklepy:
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w sklepie w Gryfinie,
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w sklepie firmowym w Koszalinie,
•    Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w sklepie w Kołobrzegu.

Kontrole mleka i produktów mlecznych w zakresie weryfikacji deklarowanego składu
z rzeczywistym przeprowadzono u wyżej wymienionych 10 przedsiębiorców, stwierdzając nieprawidłowości u 3 przedsiębiorców.
Ogółem zbadano 54 partie mleka i produktów mlecznych o łącznej wartości 4721,00 zł, z czego zakwestionowano 5 partii o wartości 298,00 zł, co stanowi 9,3% zbadanych partii.

Kontrolą objęto następujące produkty:

• 2 partie masła o wartości 337,00 zł, nie kwestionując badanych partii,
• 13 partii serów dojrzewających o wartości 1051,00 zł, (w tym 1 partię sera oferowanego do sprzedaży luzem o wartości 57,00 zł oraz 2 partie ww. serów z mleka koziego o wartości 181,00 zł), kwestionując 1 partię o wartości 247,00 zł, co stanowi 7,7 % zbadanych partii,
• 5 partii śmietany i śmietanki o wartości 1527,00 zł, kwestionując 1 partię o wartości 17,00 zł, co stanowi 20,0 % zbadanych partii,
• 5 partii mleka o wartości 119,00 zł, w tym 1 partię mleka koziego o wartości 25,00 zł, nie kwestionując badanych partii,
• 13 partii napojów mlecznych fermentowanych o wartości 903,00 zł, kwestionując 1 partię o wartości 1,00 zł, co stanowi 7,7 % zbadanych partii,
• 10 partii serów twarogowych o wartości 608,00 zł, w tym 1 partię sera z mleka koziego o wartości 18,00 zł, nie kwestionując badanych partii,
• 4 partie serów topionych o wartości 107,00 zł, kwestionując 1 partię o wartości 24,00 zł, co stanowi 25,0% zbadanych partii,
• 2 partie innych produktów (serek wiejski i ser sałatkowo-kanapkowy), o wartości 69,00 zł, kwestionując 1 partię sera sałatkowo-kanapkowego jw. o wartości 9,00 zł, co stanowi 50,0 % zbadanych partii.

W hurtowniach zbadano 15 partii ww. produktów o łącznej wartości 3036,00 zł, nie kwestionując badanych partii.
W sklepach sieci handlowych zbadano 20 partii ww. produktów o łącznej wartości 1072,00 zł, kwestionując 1 partię o wartości 24,00 zł, co stanowi 5,0 % zbadanych partii. W pozostałych sklepach zbadano 19 partii ww. produktów o łącznej wartości 613,00 zł, kwestionując 4 partie o wartości 274,00 zł, co stanowi 21,1 % zbadanych partii.

I.    Ocena jakości mleka i przetworów mlecznych

Badania 14 próbek produktów przeprowadzono w Laboratorium w Olsztynie, gdzie dokonano sprawdzenia cech organoleptycznych i fizykochemicznych w odniesieniu do deklaracji producentów i obowiązujących przepisów oraz 2 partie (jogurtu) i 1 partię (maślanki) w Laboratorium GIJHARS w Gdyni, gdzie dokonano sprawdzenia obecności korzystnej mikroflory bakteryjnej w odniesieniu do obowiązujących przepisów.
Ogółem zbadano 17 partii (49 opakowań jednostkowych) ww. mleka i przetworów mlecznych o wartości 2392,00 zł, kwestionując 2 partie o wartości 271,00 zł, co stanowi 11,8 % zbadanych partii, oferowanych do sprzedaży w sklepach sieci handlowych
i pozostałych sklepach tj.:

•    w sklepie firmowym w Koszalinie, gdzie pobrano i zakwestionowano w wyniku badań laboratoryjnych ser długodojrzewający 200g, oznaczony najlepiej spożyć przed: 09.07.2019 r.; numer partii: 3F.

Ww. produkt nie odpowiadał deklaracji producenta zawartej w wartości odżywczej z uwagi na wyższą zawartość soli (wynik badania: 2,1 g; wartość zgodnie z wymaganiami: 1,5 g, tolerancja ±20% tj. 1,5±0,3 g).
Powyższe nie odpowiada wymaganiom jakościowym określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2164 z późn. zm.).

W związku z powyższym ustalenia z kontroli dały/dadzą podstawę do:

- skierowania wystąpienia pokontrolnego do kontrolowanego, który jest jednocześnie producentem kwestionowanego produktu z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień,

- skierowania informacji do WIJHARS, właściwego ze względu na siedzibę producenta ww. produktu.

Kontrolowany przedsiębiorca dotychczas nie udzielił odpowiedzi. Ponadto materiały z kontroli dadzą podstawę do:

- przeprowadzenia postępowania administracyjnego z ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zmierzające do wymierzenia kary pieniężnej,

- wszczęcia postępowania administracyjnego zmierzającego do wydania decyzji w sprawie uiszczenia kosztów przeprowadzonych badań laboratoryjnych.

•    w sklepie spożywczo - przemysłowym w Szczecinie, gdzie pobrano i zakwestionowano w wyniku badań laboratoryjnych Ser topiony w plastrach 130g, oznakowanego najlepiej spożyć przed: 26.11.2019, numerem partii: 5 0195/04/4.
Ww. produkt nie odpowiadał deklaracji producenta zawartej w wartości odżywczej z uwagi na niższą zawartość białka (wynik badania 18 g/100g; wartość deklarowana 24 g/100 g, tolerancja ±20% tj. ±4,8 g) oraz wyższą zawartość soli (wynik badania 3,1g/100g; wartość deklarowana 2,5 g/100 g, tolerancja ±20% tj. ±0,5 g).
Powyższe nie odpowiada wymaganiom jakości handlowej określonym w art. 4 ust. 1
ww. ustawy o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych.
W związku z powyższym:
?    skierowano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień,
?    skierowano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego producenta kwestionowanego produktu z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,
?    skierowano informację do właściwego WIJHARS.

Ponadto materiały z kontroli dadzą podstawę do:
-    przeprowadzenia postępowania administracyjnego z ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zmierzające do wymierzenia kary pieniężnej,
-    wszczęcia postępowania administracyjnego zmierzającego do wydania decyzji
w sprawie uiszczenia kosztów przeprowadzonych badań laboratoryjnych,
Kontrolowany przedsiębiorca dotychczas nie udzielił odpowiedzi na ww. wystąpienie pokontrolne. Natomiast producent ww. produktu w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne wyjaśnił, iż „wyliczeń dokonuje na podstawie danych z tabel składu i wartości odżywczych żywności, które są wartościami średnimi oraz na podstawie specyfikacji producenta, dostawcy składników do produkcji sera topionego w plasterkach. Są to wartości najlepiej odzwierciedlające zawartość składnika w produkcie z uwzględnieniem naturalnej zmienności składników odżywczych w produkcie”. Ponadto przedłożył wyniki badań ww. partii serka w akredytowanym laboratorium zewnętrznym. Otrzymane wyniki były zgodne z deklaracją po uwzględnieniu ww. tolerancji.

II. Sprawdzenie ilości rzeczywistej produktów paczkowanych

Uwzględniając przepisy ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz. U.
z 2018 r., poz. 2335) pobrane do badań laboratoryjnych produkty sprawdzono w zakresie zgodności zawartości netto z ilością rzeczywistą. Oceny ilości rzeczywistej produktu dokonano w odniesieniu do deklaracji producentów.
Badaniem objęto 14 partii (49 op.) produktów, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

III. Prawidłowość oznakowania produktów

A.    Sprawdzono prawidłowość oznakowania mleka i produktów mlecznych
w opakowaniach jednostkowych w odniesieniu do przepisów:
?    rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 1.2.2002 s. 1 z późn. zm.);
?    rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia
25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011 s. 18
ze zm.);
?    rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE)
nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L - Nr 347 z dnia 20.12.2013 r.
str. 671 ze zm.);
?    rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L nr 354 z dnia 31.12.2008 r. str. 16 ze zm.);
?     rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia
16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13 (Dz.U. L 354 z 31.12.2008 r. str. 34 ze zm.);
?    ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U.
z 2019r. poz. 1252);
?    ww. ustawy z dnia o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych;
?    rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U.
z 2004 r. Nr 83, poz. 772);
?    rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r.
w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych
(Dz. U. 2015 r., poz. 29 ze zm.).
Badaniem objęto 50 partii produktów mlecznych o wartości 4637,00zł, nie stwierdzając
w badanym zakresie nieprawidłowości.
W oznakowaniu badanych produktów nie deklarowano oświadczeń zdrowotnych
i żywieniowych. Stan opakowań badanych produktów był prawidłowy.

Weryfikacja numeru weterynaryjnego

Zagadnienie to sprawdzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców, obejmując wszystkie badane ww. partie mleka i przetworów mlecznych, sprawdzając, czy numery weterynaryjne podane w oznakowaniu produktów figurują w rejestrze zakładów zatwierdzonych w kraju lub innym państwie członkowskim. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

B.    Sprawdzono prawidłowość oznakowania mleka i produktów mlecznych oferowanych do sprzedaży luzem w odniesieniu do przepisów:
?    ww. rozporządzenia (WE) nr 178/2002 ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności,
?    ww. rozporządzenia w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych.
Badaniem objęto 1 partię sera dojrzewającego o wartości 57,00 zł, nie stwierdzając
w badanym zakresie nieprawidłowości.

IV. Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości i terminów przydatności do spożycia oraz warunków i sposobu przechowywania

Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości i terminów przydatności do spożycia produktów sprawdzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców. Kontrolą objęto 54 partie produktów o wartości 4721,00 złotych, z czego zakwestionowano 3 partie o wartości 27,00 zł, co stanowi 5,6 % zbadanych partii.
Nieprawidłowość stwierdzono u przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą
w sklepie spożywczym w Kołobrzegu, gdzie oferowano do sprzedaży produkty
po upływie terminu przydatności do spożycia i daty minimalnej trwałości, były to:
?    3 opakowania sera sałatkowo-kanapkowego dojrzewającego w solance o zawartości tłuszczu 45 % w. s. m. 200g o wartości 9,00 zł - 2 dni po dacie minimalnej trwałości,
?    5 opakowań śmietany o zawartości tłuszczu 12 % 330g o wartości 17,00 zł, -
2 dni po dacie minimalnej trwałości,
?    1 opakowanie jogurtu z kaszą jaglaną 140 g o wartości 1,00 zł - 1 dzień po terminie przydatności do spożycia.

Materiały z przeprowadzonej kontroli dały podstawę do:

• nałożenia na przedsiębiorcą mandatu karnego kredytowanego w wysokości 150 zł,
• skierowania 1 informacji do właściwego terytorialnie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

Decyzją przedsiębiorcy towary po upływie daty jw. i terminu jw. zostały wycofane z obrotu handlowego i zagospodarowane w sposób nie związany ze sprzedażą dla ludności.

Sprawdzono warunki i sposób przechowywania 51 partii ww. produktów o wartości 4694,00zł, uwzględniając deklaracje zawarte w oznakowaniu oraz wymagania przepisów rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L Nr 139 z dnia 30.04.2004 r. str.1 z późn. zm.). W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono. Warunki i sposób przechowywania badanych produktów u wszystkich przedsiębiorców objętych kontrolą były prawidłowe
i uwzględniały zalecenia producentów oraz przepisy ww. rozporządzenia.

V. Identyfikowalność produktów

U wszystkich przedsiębiorców na podstawie przepisu art. 18 ww. rozporządzenia (WE) nr 178/2002 ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, art. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 931/2011 z dnia 19 września 2011 r. w sprawie wymogów dotyczących możliwości śledzenia ustanowionych rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L nr 242 z 20.09.2011, str. 2) sprawdzono czy kontrolowani przedsiębiorcy mogą zidentyfikować każdą osobę, która dostarczyła środek spożywczy. W powyższym zakresie sprawdzono 51 partii produktów. Wszyscy przedsiębiorcy okazali dokumenty dostaw umożliwiające identyfikację dostawców.

VI.    Identyfikacja przedsiębiorcy

W trakcie przeprowadzonych kontroli u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców dokonano identyfikacji przedsiębiorcy zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292). Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego oraz w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEDIG). Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

Inne zagadnienia

W trakcie kontroli ponadto

• sprawdzono u 4 przedsiębiorców rzetelność obsługi klientów, dokonując zakupu kontrolnego przed rozpoczęciem kontroli. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.
• sprawdzono u 10 przedsiębiorców przestrzeganie postanowień art. 59 ust. 4 ww. ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przedsiębiorcy przechowywali i udostępnili na żądanie kontrolujących orzeczenia lekarskie wydawane osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością do celów sanitarno–epidemiologicznych. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały/ dadzą podstawę do:

• ukarania 1 osoby mandatem karnym kredytowanym na kwotę 150 zł,
• wysłania 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców, z wnioskiem o usunięcie uchybienia, (w tym do 1 kontrolowanego, który jest równocześnie producentem produktu mlecznego),
• przesłania 1 informacji do właściwego terytorialnie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego,
• przesłania 2 informacji do właściwego terytorialnie WIJHARS.

Ponadto w związku z ustaleniami kontroli:

• materiały z 2 kontroli, w której stwierdzono niewłaściwą jakość mleka i produktów mlecznych, zostaną skierowane do Komisji WIIH w Szczecinie w celu przeprowadzenia postępowania administracyjnego odnośnie wymierzenia kary pieniężnej z ww. ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych jw.
• zostaną wszczęte postępowania administracyjne zmierzające do wydania 2 decyzji w sprawie uiszczenia kosztów przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowanych produktów.

Beata Manios - rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
 Tel. 91 422 52 39 wew. 36