Informacja o wynikach kontroli prawidłowości oznakowania i wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego zarówno pochodzenia zagranicznego jak i krajowego.

Realizując program kontroli UOKiK w zakresie kontroli prawidłowości oznakowania i wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego zarówno pochodzenia zagranicznego jak i krajowego, Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie przeprowadził na terenie województwa zachodniopomorskiego łącznie 10 kontroli u 10 przedsiębiorców. Przedsiębiorców do kontroli wytypowano na podstawie własnego rozeznania

Kontrolą objęto niżej wymienionych przedsiębiorców:
Sklepy sieci handlowych:

• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie spożywczo-przemysłowym w Szczecinku;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie spożywczo-przemysłowym w Koszalinie.

Sklepy specjalistyczne:

• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie ekologicznym na targowisku w Szczecinie,
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie ekologicznym w Szczecinie;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie ekologicznym w Szczecinie;
• Przedsiębiorcy – wspólnicy spółki cywilnej, prowadzący działalność w sklepie ekologicznym w Stargardzie;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w Delikatesach Ekologicznych w Szczecinie;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie z produktami rolnictwa ekologicznego w galerii handlowej w Szczecinie;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie zielarsko – medycznym w Koszalinie;
• Przedsiębiorca prowadzący działalność w sklepie z produktami rolnictwa ekologicznego w Koszalinie.

Ogółem zbadano 52 partie produktów rolnictwa ekologicznego o łącznej wartości 2092,00zł, w tym 50 partii o wartości 2056,00 zł w opakowaniach jednostkowych oraz 2 patie o wartości 36,00 zł oferowanych do sprzedaży luzem.
W sklepach sieci handlowych zbadano ogółem 9 partii produktów rolnictwa ekologicznego o wartości 364,00 zł (w tym 1 partia wartości o 109,00 zł pochodzenia zagranicznego), w sklepach specjalistycznych zbadano ogółem 43 partii ww. produktów o wartości 1728,00 zł (w tym 7 partii o wartości 226,00 zł pochodzenia zagranicznego, z czego 2 partie o wartości 36,00 zł oferowanych do sprzedaży luzem).

W trakcie przeprowadzonych kontroli zbadano ogółem 52 partie ekologicznych środków spożywczych o wartości 2092,00zł z czego zakwestionowano 3 partie w opakowaniach jednostkowych o wartości 140,00zł.

Kontrolą objęto:

• makarony - 1 partię o wartości 5,00 zł,
• kasze - 10 partii o wartości 173,00 zł,
• owoce i warzywa -7 partii o wartości 186,00 zł,
• przetwory owocowo-warzywne - 13 partii o wartości 652,00 zł, z czego zakwestionowano 2 partie o wartości 105,00 zł,
• mleko i przetwory - 3 partie o wartości 48,00 zł,
• soki - 7 partii o wartości 636,00 zł,
• ziarna i nasiona – 1 partia o wartości 24,00 zł,
• miody - 1 partia o wartości 75,00 zł,
• herbaty - 5 partii o wartości 118,00 zł,
• wyroby ciastkarskie - 1 partia o wartości 87,00 zł,
• pozostałe produkty - 3 partie innej żywności ekologicznej –tj. mąką, chipsy ziemniaczane, musli o wartości 88,00 zł, z czego zakwestionowano 1 partię o wartości 35,00 zł.

W układzie tematycznym wyniki kontroli przedstawiały się następująco:

1.    Ocena laboratoryjna jakości ekologicznych produktów ekologicznych w opakowaniach jednostkowych

Ogółem do badań laboratoryjnych w Laboratorium w Poznaniu pobrano próbki z 10 partii produktów ekologicznych w opakowaniach jednostkowych o wartości 704,00 zł pochodzących z krajów UE, tj.:
-    1 partię owoców i warzyw,
-    4 partie przetworów owocowo-warzywnych,
-    2 partie mleka i przetworów mlecznych,
-    2 partie soków,
-    1 partię miodu.
W trakcie badań dokonano sprawdzenia cech organoleptycznych i fizykochemicznych w odniesieniu do deklaracji producentów i obowiązujących przepisów. Przeprowadzono również badania w kierunku obecności substancji konserwujących, substancji słodzących Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

2.    Sprawdzenie ilości rzeczywistej produktu

Uwzględniając przepisy ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2335) pobrane do badań laboratoryjnych produkty sprawdzono w zakresie zgodności zawartości netto z ilością rzeczywistą. Oceny ilości rzeczywistej produktu dokonano w odniesieniu do deklaracji producentów. Badaniem objęto 10 próbek (23 op.) produktów, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

3.    Prawidłowość oznakowania produktów rolnictwa ekologicznego pochodzenia zagranicznego jak i krajowego

Powyższe zagadnienie oceniono w oparciu o następujące przepisy:

• rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE L 189 z 20.07.2007r. s.1 z późn. zm.),
• rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz. Urz. UE L 250 z 18.09.2008r.s. 1 z późn. zm.);
• ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. z 2019 r., poz. 1353);
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L Nr 304z 22.11.2011 str.18 z późn. zm.);
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L Nr 31 z 01.02.2002 str. 1 z późn. zm.) - art.16;
• ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2164 z późn. zm.);
• rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U. 2004r., Nr 83, poz. 772);
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 września 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej soków i nektarów owocowych (Dz. U. z 2014r. poz. 494 z późn. zm.).
• rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej dżemów, konfitur, galaretek, marmolad, powideł śliwkowych oraz słodzonego przecieru z kasztanów jadalnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 143, poz. 1398 z późn. zm.).

W zakresie sprawdzenia prawidłowości oznakowania produktów rolnictwa ekologicznego kontrolą objęto 50 partii środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych o wartości 2056,00zł. Zakwestionowano 3 partie ekologicznych środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych o wartości 140,00zł, (2 rodzaj przetworów warzywnych o wartości 105,00 zł, 1 rodzaj mąki o wartości 35,00 zł) u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w Delikatesach ekologicznych w Szczecinie z uwagi na brak informacji w języku polskim w zakresie:

• nazwy żywności;
• wykazu składników,
• daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia;
• informacji o wartości odżywczej;
• wszelkich specjalnych warunków przechowywania.

Powyższe narusza wymagania określone w przepisach art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych jw. oraz 15 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 jw.

W związku z powyższym skierowano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień. Kontrolowany przedsiębiorca odpowiedział, iż nieprawidłowości zostały usunięte.

Ponadto materiały z kontroli dadzą podstawę do przeprowadzenia postępowania administracyjnego z ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zmierzające do wymierzenia kary pieniężnej.

4.    Zgłoszenie do systemu kontroli w rolnictwie ekologicznym

Zgodnie z art. 28 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 jw. każdy podmiot gospodarczy, który produkuje, przechowuje, przygotowuje lub przywozi z kraju trzeciego produkty w rozumieniu art. 1 ust. 2 lub takie produkty wprowadza na rynek, przed wprowadzeniem na rynek jakiegokolwiek produktu, jako produktu ekologicznego zgłasza tę działalność właściwym organom państwa członkowskiego, w którym działalność jest wykonywana oraz przekazuje zgodę na objęcie jego działań systemem kontroli, o którym mowa w art. 27 ww. rozporządzenia.
Kontrolą w powyższym zakresie objęto 2 niżej wymienionych przedsiębiorców, u których stwierdzono nieprawidłowości tj.:

a) u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w Delikatesach ekologicznych w Szczecinie, który oferował do sprzedaży 2 partie produktów rolnictwa ekologicznego luzem o wartości 36,00 zł, podczas gdy przedsiębiorca nie był objęty systemem kontroli w rolnictwie ekologicznym i nie posiadał zgłoszenia do ww. systemu.W związku z powyższym skierowano:

•    wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy. W odpowiedzi przedsiębiorca poinformowała, iż wszystkie nieprawidłowości zostały usunięte.

•    informację do właściwego WIJHARS.

b) u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sklepie z produktami rolnictwa ekologicznego w galerii handlowej w Szczecinie, który nie był objęty systemem kontroli w rolnictwie ekologicznym i nie posiada zgłoszenia do ww. systemu podczas gdy prowadził sprzedaż produktów rolnictwa ekologicznego przez Internet.

W związku z powyższym skierowano informację do właściwego WIJHARS.

5.    Identyfikacja dostawców ocenianych produktów rolnictwa ekologicznego

W powyższym zakresie u wszystkich przedsiębiorców sprawdzono, czy przedsiębiorcy posiadają dowody dostaw na poddane w toku kontroli ocenie partie produktów ekologicznych. Zgodnie z art. 27 ust. 13 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 jw. w związku z art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 jw. oraz art. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 931/2011 z dnia 19 września 2011 r. w sprawie wymogów dotyczących możliwości śledzenia ustanowionych rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. L 242 z 20.09.2011, s.2) inspektorzy prześledzili drogę produktów począwszy od producenta do sprzedawcy.
W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.

6.    Identyfikacja przedsiębiorcy

W trakcie przeprowadzonych kontroli u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców dokonano identyfikacji przedsiębiorcy zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r., poz. 1292). Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o wpisy do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz w oparciu o wpisy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

7.    Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości i terminów przydatności
do spożycia oraz przestrzeganie warunków i sposobu przechowywania produktów rolnictwa ekologicznego.

Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości i terminów przydatności do spożycia produktów rolnictwa ekologicznego sprawdzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców.
Kontrolą objęto 50 partii o wartości 2056,00zł środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych, nie stwierdzając nieprawidłowości w badanym zakresie.

Ponadto sprawdzono warunki i sposób przechowywania 52 partii produktów rolnictwa ekologicznego o wartości 2092,00 zł, uwzględniając deklaracje zawarte w oznakowaniu oraz wymagania przepisów rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L Nr 39 z 04. str.1 z późn. zm.). W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.

8.    Przestrzeganie przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia

Sprawdzono przestrzeganie postanowienia art. 59 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 25.08.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2019 r., poz. 1252 z późn. zm.) w zakresie dotyczącym przechowywania i udostępniania na żądanie organów urzędowej kontroli żywności orzeczeń lekarskich wydawanych osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością. Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy przechowywali aktualne orzeczenia lekarskie osób bezpośrednio stykających się z żywnością. Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.

9.    Inne zagadnienia

W trakcie kontroli ponadto:
 - sprawdzono u 6 przedsiębiorców rzetelność obsługi klientów, dokonując zakupu kontrolnego przed rozpoczęciem kontroli. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono;
-  sprawdzono przestrzeganie przepisów ustawy „Prawo o miarach” (Dz.U.
z 2019 r. poz. 541 z późn. zm.). Zagadnienie zbadano u 2 przedsiębiorców, u których stwierdzono nieprawidłowości tj.:

1.  u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sklepie ekologicznym na targowisku w Szczecinie, stwierdzono w użytkowaniu wagę elektroniczną z nieaktualną cechą legalizacji „I 14”,
2. u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sklepie ekologicznym w Szczecinie, stwierdzono w użytkowaniu wagę elektroniczną z nieaktualną cechą legalizacji „XII 13”.

Wobec przedsiębiorców zastosowano postępowanie mandatowe. Decyzją przedsiębiorców przedmiotowe wagi wycofano z użytkowania. O powyższym poinformowano właściwy Urząd Miar.

W związku z powyższym do kontrolowanych przedsiębiorców skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskiem usunięcia uchybień. W odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne przedsiębiorcy poinformowali, iż usunęli uchybienia.

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do:

• wysłania 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców z wnioskiem o usunięcie uchybień,
• ukarania 2 osób mandatem karnym kredytowanym na łączną kwotę 300,00 zł,
• przesłania 2 informacji do Urzędu Miar.

Beata Manios - rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 91 422 52 39 wew. 36