Informacja o wynikach kontroli prawidłowości obrotu akumulatorami samochodowymi i bateriami

Realizując program kontroli Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie w 2016 r. przeprowadził kontrole u 14 przedsiębiorców.

Sprawdzeniem w zakresie oznakowania baterii i akumulatorów objęto 48 partii towarów:

• 20 partii baterii jednorazowych przenośnych (w tym: akumulatory przenośne),
• 28 partii akumulatorów samochodowych.

Ponadto kontrolą objęto 2 partie sprzętu elektrycznego w celu sprawdzenia prawidłowości zaprojektowania tego sprzętu w zakresie bezpiecznego usunięcia zamontowanych w nich baterii
lub akumulatorów.

W odniesieniu do poszczególnych punktów programu, ustalenia kontroli przedstawiają się następująco:

 

Prawidłowość oznaczenia oferowanych do sprzedaży baterii i akumulatorów

W trakcie kontroli sprawdzono prawidłowość oznaczenia wszystkich 48 badanych partii baterii i akumulatorów oferowanych do sprzedaży u ww. przedsiębiorców zgodnie z przepisami ustawy nz dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2016 r., poz. 1803).

W wyniku kontroli stwierdzono, że:

• wszystkie kontrolowane baterie i akumulatory posiadały w oznaczeniu widoczny, czytelny i trwały symbol selektywnego zbierania, którego wzór jest określony nw załączniku nr 3 do ww. ustawy o bateriach i akumulatorach, zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach,
• akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe posiadały w oznaczeniu symbol chemiczny Pb (zawierały powyżej 0,004% wagowo ołowiu) zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach, zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt 1 litera b,
• akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe posiadały dołączoną informację o warunkach i trybie zwrotu oraz zorganizowanych dla nich punktach zbierania, zgodnie z art. 31 ust. 3  ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.

Prawidłowość oznaczenia oferowanych do sprzedaży przenośnych baterii i akumulatorów oraz baterii i akumulatorów samochodowych wprowadzonych do obrotu po 31 maja 2012 r.

Sprawdzono prawidłowość oznaczeń 30 partii akumulatorów samochodowych i akumulatorów przenośnych oferowanych do sprzedaży po 31 maja 2012 r. 

W toku kontroli  ustalono, że wszystkie badane akumulatory zgodnie z art. 9 ust. 4 ww. ustawy posiadały oznaczenia zawierające informacje o pojemności znamionowej oraz zdolności rozruchu, a etykiety umieszczone na akumulatorach z wyżej wymienionymi informacjami posiadały wymagane rozmiary, co spełniało wymagania załącznika nr III oraz załącznika nr IV do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1103/2010 z dnia 29 listopada 2010 r. ustalającego, na mocy dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, przepisy dotyczące znakowania baterii  i akumulatorów przenośnych, wtórnych (ładowalnych) oraz samochodowych informacjami o ich pojemności (Dz. Urz. WE L 313 z 30.11.2010, str. 3-7).

 

Prawidłowość zaprojektowania i oznakowania sprzętu

U dwóch przedsiębiorców stwierdzono obrót sprzętem elektrycznym lub elektronicznym zasilanym bateriami lub akumulatorami.

Do sprawdzenia prawidłowości zaprojektowania sprzętu w zakresie rodzaju zamontowanych baterii lub akumulatorów oraz bezpiecznego ich usunięcia wytypowano 2 partie niżej wymienionych towarów:

• alkomat półprzewodnikowy
• ciśnieniomierz naramienny

Do ww. wyrobów dołączono w języku polskim instrukcje zawierającą informację o:

• sposobie bezpiecznego usunięcia baterii lub akumulatorów z tego sprzętu,
• rodzaju zamontowanych baterii lub akumulatorów – zgodnie z art. 11 ust. 2 i 3 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.

W wyniku sprawdzenia ustalono, że w ww. sprzęcie możliwie było łatwe usunięcie z niego zużytych akumulatorów lub baterii. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

 

Prawidłowość i legalność wykonywania działalności

Legalność prowadzonej działalności

Czterech kontrolowanych przedsiębiorców zgłosiło prowadzoną działalność do Krajowego Rejestru Sądowego. Pozostałych dziesięciu przedsiębiorców zgłosiło prowadzoną działalność do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.  

Nieprawidłowość stwierdzono tylko u przedsiębiorcy którego prowadzona działalność była niezgodna z danymi umieszczonymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ponieważ w danych dodatkowych – dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej  (kody PKD) - nie ujęto faktycznie wykonywanej działalności gospodarczej,
tj. sprzedaży detalicznej części i akcesoriów do pojazdów samochodowych (w tym sprzedaży detalicznej akumulatorów samochodowych), co naruszało art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1829 ze zm.).                    

W związku z wykroczeniem z art. 60¹ § 2 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń
(Dz. U. z 2015 r., poz. 1094 ze zm.) za powyższe wykroczenie na przedsiębiorcę nałożono mandat karny kredytowany w wysokości 150 zł oraz wydano żądanie porządkowe i organizacyjne usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości, które przed zakończeniem kontroli zostało wykonane.

Prawidłowość wykonywania działalności

Sprzedawca detaliczny

 

W toku kontroli ustalono, że stosownie do art. 48 ustawy o bateriach i akumulatorach, przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż detaliczną baterii przenośnych lub akumulatorów przenośnych, których powierzchnia sprzedaży przekraczała 25 m2:

• przyjmowali selektywnie zebrane zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne od użytkownika końcowego przez udostępnienie pojemnika na zużyte baterie przenośne i  zużyte akumulatory przenośne, bez żądania zapłaty za ich przyjęcie,
• przekazywali zebrane, zużyte baterie i zużyte akumulatory sprzedawcy hurtowemu lub zbierającemu zużyte baterie lub zużyte akumulatory.

 

Ustalono, że 6 sprzedawców detalicznych oferujących akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe przyjmowało zużyte akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe od użytkownika końcowego, zgodnie z art. 53 ust. 1 ww. ustawy oraz w widocznym miejscu umieścili informacje wymagane przepisami art. 53 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy.

Dwóch  przedsiębiorców nie umieściło w widocznym miejscu wymaganych przepisami informacji:

• w punkcie sprzedaży nie umieszczono informacji o punktach zbierania zużytych baterii i zużytych akumulatorów, zorganizowanych przez wprowadzającego baterie lub akumulatory, którego baterie lub akumulatory sprzedaje, co niezgodne jest z wymaganiami art. 53 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.
  Do przedsiębiorcy przesłano wystąpienie pokontrolne oraz skierowano wniosek do sądu o ukaranie przedsiębiorcy na zasadzie art. 89 pkt. 2 lit. b ustawy o bateriach i akumulatorach. Wyrokiem Sądu Rejonowego osoba odpowiedzialna za powyższą    nieprawidłowość została ukarana grzywną w wysokości 200 zł.
• w punkcie sprzedaży nie uwidoczniono w widocznym miejscu informacji o punktach zbierania zużytych baterii i zużytych akumulatorów, zorganizowanych przez wprowadzającego baterie lub akumulatory, którego baterie lub akumulatory sprzedaje, co niezgodne jest z wymaganiami art. 53 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach oraz informacji o warunkach i trybie zwrotu zużytych akumulatorów oraz możliwości zwrotu pobranej opłaty depozytowej, co jest niezgodne z wymaganiami art. 53 ust. 2 pkt. 1 ww. ustawy o bateriach i akumulatorach.
  W czasie kontroli wydano przedsiębiorcy ustne żądanie, które przed zakończeniem kontroli zostało wykonane. Skierowano wniosek do sądu o ukaranie przedsiębiorcy na zasadzie art. 89 pkt. 2 lit. a i b ustawy o bateriach i akumulatorach.

Pobieranie opłaty depozytowej stwierdzono u 2 przedsiębiorców, którzy jako sprzedawcy detaliczni akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych pobierali od kupujących opłatę depozytową oraz potwierdzali jej pobranie (jeżeli przy sprzedaży akumulatora kupujący nie przekazał zużytego akumulatora).

Ustalono, że  jeden przedsiębiorca w terminie 30 dni od dnia pobrania opłaty depozytowej do dnia przyjęcia zużytego akumulatora samochodowego kwasowo-ołowiowego, zwracał pobraną opłatę depozytową i potwierdzał jej zwrot. Kolejny przedsiębiorca nie zwracał pobranych opłat depozytowych z uwagi na brak przekazywania zużytych akumulatorów przez konsumentów.

Potwierdzenie pobrania i zwrotu opłaty depozytowej wypełniano na dokumencie zgodnym ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie wzoru dokumentu potwierdzającego pobranie opłaty depozytowej i dokumentu potwierdzającego zwrot opłaty depozytowej (Dz. U. nr 130, poz. 878). Jak poinformowali przedsiębiorcy dokumenty związane z pobraniem opłaty depozytowej przechowywane są zgodnie z art. 54 ust. 5 ustawy o bateriach i akumulatorach.

Informację w powyższym zakresie przekazano do właściwego Marszałka Województwa.

Pozostali sprzedawcy detaliczni akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych
nie pobierali żadnych opłat depozytowych, gdyż klienci w momencie zakupu montowali bezzwłocznie nowe akumulatory w swoich pojazdach, pozostawiając w rozliczeniu zużyte akumulatory wymontowane z samochodu.

Ww. sprzedawcy poinformowali także, że są przygotowani do pobierania opłat depozytowych, posiadają formularze opracowane zgodnie z wzorem określonym w załączniku do ww. rozporządzenia Ministra Środowiska  z dnia 5 maja 2010 r.

 

Sprzedawca hurtowy

Ustalono, iż zgodnie z art. 49 ustawy o bateriach i akumulatorach sprzedawcy hurtowi baterii     przenośnych lub akumulatorów przenośnych przyjmowali zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne od użytkownika końcowego oraz od sprzedawcy detalicznego, bez żądania od niego zapłaty za ich przyjęcie, a także przekazywali zużyte baterie i zużyte akumulatory zbierającemu baterie lub zużyte akumulatory.

Przedsiębiorca świadczący usługi w zakresie wymiany zużytych baterii i zużytych akumulatorów

Przestrzeganie art. 50 ustawy o bateriach i akumulatorach sprawdzono w Zakładzie Zegarmistrzowskim. Ustalono, że pochodzące z wymiany zużyte baterie i akumulatorki przyjmowane są od użytkowników bez żądania dodatkowej opłaty za ich przyjęcie.

Sprawdzając zagadnienie przekazywania zużytych baterii i zużytych akumulatorków stwierdzono, że przedsiębiorca nie wypełnił obowiązku wynikającego z przepisu art. 50 pkt 2 ustawy o bateriach i akumulatorach. W związku z wykroczeniem z art. 88 pkt 2 ustawy o bateriach i akumulatorach wobec przedsiębiorcy jako sprawcy wykroczenia zastosowano środek w postaci pouczenia
na zasadzie art. 41 ustawy Kodeks Wykroczeń. Ponadto do przedsiębiorcy przesłano wystąpienie pokontrolne.

 

Prawidłowość udzielania gwarancji

Spośród objętych badaniem wyrobów, gwarancje dołączano do akumulatorów samochodowych oferowanych do sprzedaży u 7 przedsiębiorców. Ustalono, że  gwarancje na zakupiony akumulator udzielano bezpłatnie. Ww. dokumenty gwarancyjne były sformułowane w sposób jasny i zrozumiały, w języku polskim, a gdy rodzaj informacji na to pozwalał – w powszechnie zrozumiałej formie graficznej, zgodnie z art. 577¹ § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.) oraz zawierały podstawowe informacje potrzebne do wykonywania uprawnień z gwarancji – zgodnie z brzmieniem art. 577¹ § 2 wspomnianej ustawy.

Wszystkie sprawdzane dokumenty gwarancyjne gwaranci wydawali w formie  papierowej, zgodnie z art. 577² Kodeksu cywilnego.

Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

 

Inne ustalenia kontroli

W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych, na podstawie okazanych faktur zakupu stwierdzono, że na fakturach jeden sprzedawca akumulatorów samochodowych (wprowadzający do obrotu) nie podawał numeru rejestrowego Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, co jest niezgodne z art. 30 ustawy o bateriach i akumulatorach.  Ustalono, że sprzedawca ten posiada nadany numer GIOŚ.

W związku z tym informację o powyższych ustaleniach przesłano do właściwego marszałka województwa.

Pozyskane w toku wszystkich przeprowadzonych kontroli dane dotyczące podmiotów wprowadzających baterie lub akumulatory, przesłano do właściwego marszałka województwa, natomiast dane dotyczące sprzedawców, którzy zgodnie z wymaganiami art. 54 ustawy o bateriach i akumulatorach pobierali opłatę depozytową – przekazano do właściwego urzędu marszałkowskiego, który zgodnie z art. 70 wspomnianej ustawy sprawuje kontrolę przestrzegania przepisów w zakresie opłaty depozytowej.

 

Ponadto:

Podczas kontroli u jednego przedsiębiorcy stwierdzono w sprzedaży akumulator samochodowy, który był oznaczony znakiem bezpieczeństwa „B”. Ustalono, że ten przedsiębiorca nie posiada ważnego certyfikatu uprawniającego do oznaczania wyrobów znakiem bezpieczeństwa „B”. Z informacji uzyskanych od tego producenta wynika, że w obecnie drukowanych i stosowanych etykietach na akumulatorach samochodowych znak bezpieczeństwa „B” nie jest już stosowany. W korespondencji e-mailowej przedsiębiorca zobowiązał się do dołożenia wszelkich starań, by wyeliminować tego typu przypadki nieprawidłowości w przyszłości.

Kontrolowany przedsiębiorca usunął w trakcie kontroli ww. nieprawidłowość poprzez zaklejenie znaku bezpieczeństwa „B”.

 

Badania laboratoryjne

W  2016 r. do badań laboratoryjnych na zawartość kadmu, ołowiu i rtęci  pobrano 4 próbki:

• bateria alkaliczna,
• akumulator przenośny,
• bateria alkaliczna
• akumulator przenośny

Badania ww. baterii i akumulatorów przeprowadzono w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów w Łodzi.

Wykazały one, że badane próbki pod względem zawartości ww. pierwiastków chemicznych były zgodne z wymaganiami ustawy o bateriach i akumulatorach.

 

Wykorzystanie ustaleń

Materiały z przeprowadzonych kontroli były podstawą do:

• skierowania 2 wniosków do właściwego sądu rejonowego,
• zastosowania 1 pouczenia wobec przedsiębiorcy na zasadzie art. 41 KW,
• wystawienia 1 mandatu karnego,
• wydania 2 żądań ustnych porządkowo-organizacyjnych,
• skierowania 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców,
• skierowania 8 pism do właściwego Marszałka Województwa.

 

Beata Manios- rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 0-91 4225239 wew. 36