ZKŻ.8361.122,153.2014

Koszalin, dnia 13 kwietnia 2015r.

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

………………………………………..

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

                 

 

„Sukces Milenium” spółka jawna

Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaś

ul. Karola Liberta nr 86

71-274 Szczecin

 

 

DECYZJA nr ZKŻ.8361.122,153.2014

umarzająca postępowanie

 

Na podstawie przepisu art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013, poz. 267 ze zm.) w związku z  art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnegoZachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej umarza w całości postępowanie w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy„Sukces Milenium” spółka jawna Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaśz siedzibąw Szczecinie,  kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułu rolno-spożywczego pod nazwą 4-jajeczny Tradycyjny z Ludwina Makaron z przyprawą kurkuma, a`250 g, niespełniającego wymagań określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej zadeklarowanych przez producenta na opakowaniu z uwagi na obniżoną liczbę jaj na 1 kg mąki oraz niewłaściwe cechy organoleptyczne, z uwagi na to, że wymierzenie ww. przedsiębiorcy kary pieniężnej określonej na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.), byłoby niezgodne z zasadą proporcjonalności wyrażoną w art. 17 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. UE L z dnia 1 lutego 2002 r., Nr 31, s. 1 ze zm.).

 

Uzasadnienie

 

W dniach 21.07 i 01.08.2014r oraz w dniu 15.09.2014r. na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.), działając na podstawie upoważnień do przeprowadzenia urzędowych kontroli żywności o numerach 00013382, 00013422, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili urzędowe kontrole żywności u przedsiębiorcy „Sukces Milenium” spółka jawna Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaśz siedzibąw Szczecinie,zwanego dalej również „stroną”, wykonującego działalność gospodarczą w sklepie spożywczo-przemysłowym „Groszek” w Kołobrzegu przy ul. VI Dywizji Piechoty 2.

 

W toku kontroli w dniu 21.07.2014r., za protokołem pobrania próbki Nr 001410, pobrano do badań laboratoryjnych z partii liczącej  7 opakowań, wartości 16,73 zł, próbkę produktu pod nazwą: 4-jajeczny Tradycyjny z Ludwina Makaron z przyprawą kurkuma, a`250 g, wyprodukowanego przez Wytwórnia Makaronu Domowego POL-MAK S. A., Ludwin Kolonia 58, 21-075 Ludwin, oznaczonego m.in. datą  minimalnej trwałości najlepiej spożyć przed: 05/04/2016r. oraz kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej „05/04/2016 R 18:32”, w celu sprawdzenia jakości handlowej tego artykułu rolno-spożywczego. Jednocześnie za protokołem pobrania próbki Nr 001411, z tej samej partii, w ilości odpowiadającej ilości pobranej do badań, pobrano próbkę kontrolną ww. artykułu.

 

Badania przeprowadzone przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą we Wrocławiu wykazały, że ilość jaj w ww. produkcie przypadających na 1 kg mąki jest niższa od deklarowanej przez producenta, tj. ujawniono liczbę jaj w ilości 3,2 (niepewność wyniku 0,3)  na 1 kg mąki, podczas gdy deklaracja na opakowaniu (podana w wykazie składników jak i w nazwie) wskazywała na  4 jaja na 1 kg mąki. Ponadto badania wykazały niewłaściwe cechy organoleptyczne, gdyż stwierdzono obecność znacznej ilości makaronu połamanego oraz niezachowanie kształtu po ugotowaniu – ugotowany makaron był w większości zdeformowany.

 

Powyższe udokumentowano w sprawozdaniu z badań nr 261/2014 z dnia 28.07.2014r., które doręczono w toku kontroli w dniu 15.09.2014r. osobie upoważnionej do reprezentowania przedsiębiorcy pouczając jednocześnie o tym, że kontrolowany ma prawo do złożenia wniosku o zbadanie próbki kontrolnej produktu, zgodnie  z art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.). Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał ze swojego uprawnienia.

 

Mając na względzie wyniki badań ustalono, że przedmiotowy produkt nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą o jakości”, w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej zadeklarowanych przez producenta na opakowaniu z  uwagi na obniżoną ilość jaj przypadającą na 1 kg mąki oraz niewłaściwe cechy organoleptyczne.

 

W związku z powyższym do kontrolowanego przedsiębiorcy i producenta zakwestionowanego makaronu skierowano wystąpienia pokontrolne. W odpowiedzi na wystąpienie pismem z dnia 08.10.2014r. producent poinformował, że zaniżona liczba jaj w makaronie jest spowodowana zróżnicowaną zawartością jaj w masie jajowej używanej do produkcji makaronu, dodając jednocześnie, że z powyższym problemem boryka się większość producentów makaronów jajecznych. Odnosząc się do znacznej ilości makaronu zdeformowanego i nie zachowującego kształtu po ugotowaniu producent zapewnił, że wyeliminuje tę wadę poprzez zwiększenie ilości osób i wymagań w dziale kontroli jakości. Dodatkowo pismem z dnia 17.11.2014r. producent makaronu powiadomił organ o podjęciu wszelkich niezbędnych działań w celu usunięcia nieprawidłowości, w tym zwiększenie ilości dozowanych jaj oraz sprawdzanie ilości jaj w makaronie zarówno w laboratorium zakładowym, jak i zewnętrznym. Oświadczył również, że na chwilę obecną zawartość jaj w makaronie jest zgodna z ilością deklarowaną na opakowaniu, na dowód czego nadesłał wyniki badań laboratoryjnych przeprowadzonych przez laboratorium J.S. Hamilton Poland S.A. z siedzibą w Gdyni. Kontrolowany natomiast pismem  z dnia 04.11.2014r. poinformował, że kwestionowany makaron został wycofany ze sprzedaży oraz zaprzestano jego zamawiania.

 

Mając na uwadze powyższe ustalenia, pismem z dnia 17 marca 2015r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę „Sukces Milenium” spółka jawna Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaśz siedzibąw Szczecinie o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. artykułu rolno-spożywczego niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów.

Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia.

Zawiadomienie o wszczęciu postępowania, wysłane do kontrolowanego na adres jego siedziby wskazany w Krajowym Rejestrze Sądowym, uznano za skutecznie doręczone i pozostawiono w aktach sprawy, zgodnie z przepisem art. 44 § 4 przywołanej wyżej ustawy Kodeks postępowania administracyjnego.

 

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

 

W myśl przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.

 

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.) cechy organoleptyczne to zespół cech obejmujących smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję, środków spożywczych, które można wyodrębnić i ocenić przy pomocy zmysłów człowieka.

 

W świetle z kolei przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o jakości wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

 

Ustawa o jakości nakłada na wprowadzających te artykuły do obrotu obowiązek zachowania wymagań w zakresie ich jakości handlowej, stanowiąc jednocześnie w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L 2002 Nr 31, str.1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Przytoczona definicja wskazuje krąg podmiotów odpowiedzialnych za jakość artykułów rolno-spożywczych, wliczając do nich obok producentów tych artykułów, również każde następne ogniwo handlu detalicznego.

 

Nadto, w myśl art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

Dodatkowo, w myśl art. 8 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004(Dz. U. L 304 z 22.11.2011, s. 18 ze zm.), zwanego również „rozporządzeniem nr 1169/2011”, obowiązującego od 13 grudnia 2014r., podmioty działające na rynku spożywczym, które nie mają wpływu na informacje na temat żywności, nie mogą dostarczać żywności, o której wiedzą lub w stosunku do której mają podejrzenia – w oparciu o informacje posiadane w ramach działalności zawodowej, że jest niezgodna z mającym zastosowaniem prawem dotyczącym informacji na temat żywności oraz wymaganiami odpowiednich przepisów.

 

Przepis art. 8 ust. 5 rozporządzenia nr 1169/2011 stanowi natomiast, że bez uszczerbku dla ust. 2-4 podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają przestrzeganie w przedsiębiorstwach pozostających pod ich kontrolą wymogów prawa dotyczącego informacji na temat żywności i odpowiednich przepisów krajowych mających znaczenie dla ich działalności i upewniają się, że wymogi te są spełnione.

 

W świetle powyższego przedsiębiorca „Sukces Milenium” spółka jawna Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaśz siedzibąw Szczecinie odpowiada za jakość wprowadzanych przez siebie do obrotu artykułów rolno-spożywczych.

 

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów, uwzględniając również przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Wykonując dyspozycję ww. przepisów w odniesieniu do zakwestionowanego środka spożywczego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej oceniając stopień szkodliwości czynu wprowadzenia go do obrotu stwierdził, iż wykazane w wyniku badań nieprawidłowości polegające na zaniżonej ilości jaj w wyrobie oraz niewłaściwych cechach organoleptycznych naruszają prawo konsumentów do otrzymania produktu zgodnego z deklaracją i jednocześnie podważają zaufanie konsumentów do takiej deklaracji, a samo oznakowanie produktu przestaje być dla konsumentów źródłem jednoznacznej informacji o jego cechach i właściwościach. Z drugiej strony przy ocenie przedmiotowej przesłanki wymiaru kary uwzględniono, że stwierdzone wady nie dyskwalifikują całkowicie zakwestionowanego produktu pod kątem jego przydatności do celów spożywczych, nie obniżają jego walorów smakowych, a także nie naruszają interesu zdrowotnego konsumentów.

 

Przy ocenie stopnia zawinienia strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zważył, że strona jest przedsiębiorcą prowadzącym obrót artykułami żywnościowymi na etapie detalicznym, a celem jej działalności jest odsprzedaż tych artykułów konsumentowi finalnemu, natomiast punkt sprzedaży należący do strony nie jest specjalistyczny ze względu na przedmiot obrotu, gdyż jego ofertę sprzedaży stanowią, oprócz środków spożywczych, również artykuły nieżywnościowe. Niemniej jednak strona powinna wykazać się dużą znajomością prawa żywnościowego szczególnie w zakresie szeroko pojętej jakości artykułów rolno-spożywczych i dbałością o tę jakość. Pomimo jednak tego, że należy strona do kręgu podmiotów odpowiedzialnych za wprowadzane przez siebie do obrotu artykuły rolno-spożywcze, wzięto pod uwagę fakt, że do powstania stwierdzonych wad, w szczególności – wady polegającej na zaniżonej ilości jaj, strona nie przyczyniła się ani swoim działaniem, ani zaniechaniem, a powstała ona na etapie produkcji badanego środka spożywczego. Ponadto uznano, że strona mogła nie mieć świadomości wystąpienia naruszeń w zakresie jakości, gdyż zostało ono wykazane w badaniach laboratoryjnych, przez co strona nie mogła go wykryć w trakcie zwykłych czynności przy odbiorze towaru. Dodatkowo, strona mogła spodziewać się właściwej jakości badanego makaronu z uwagi na okoliczność wpisania go na listę produktów tradycyjnych prowadzoną przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych. Dokonując oceny stopnia zawinienia wzięto również pod uwagę działania strony podjęte po stwierdzeniu niewłaściwej jakości produktu, polegające na wycofaniu go ze sprzedaży i zaprzestaniu jego zamawiania.

 

Ustalając zakres naruszenia wymagań jakości handlowej organ ocenił, że stwierdzone nieprawidłowości polegające na zaniżeniu ilości jaj na 1 kg mąki w artykule rolno-spożywczym oraz na niewłaściwych cechach organoleptycznych nie naruszały istotnie interesów konsumentów i regulacji prawa żywnościowego oraz były jedynymi stwierdzonymi w odniesieniu do badanego makaronu.

 

Przy ocenie dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych organ wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej kontrolowany w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

 

Biorąc pod uwagę piąty czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. kryterium wielkości obrotów, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w oparciu o przedłożone przez stronę oświadczenie o wielkości obrotu stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.), strona należy do kategorii tzw. małych przedsiębiorców , w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym nie jest znaczny.Z tego też względu organ odstąpił od ustalania kwotowej wartości obrotów strony, uznając iż informacja w tym zakresie nie będzie miała wpływu na dokonaną ocenę przedmiotowej przesłanki i wynik postępowania administracyjnego. Uznano ponadto, że posiadane dane o kategorii przedsiębiorcy są w tym przypadku wystarczające do zakończenia sprawy administracyjnej, co pozostaje w zgodzie z zasadą szybkości postępowania, według której organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

 

Po analizie wszystkich opisanych wyżej okoliczności stwierdzono, że w sprawie nie ma podstaw do wymierzenia kary pieniężnej z art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy o jakości. Uwzględniając fakt, że najniższy możliwy wymiar kary zgodnie z ww. przepisem wynosi 500 zł, górną granicę stanowi natomiast pięciokrotna wartość korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie do obrotu produktów o niewłaściwej jakości handlowej, która w tym przypadku wynosi 83,65 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że wymierzenie kary choćby w najniższym jej wymiarze naruszyłoby zasadę proporcjonalności określoną w art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002. Zdaniem organu kara ta byłaby niewspółmierna do stwierdzonych naruszeń i dokonanej w związku z nim oceny wszystkich przesłanek jej wymiaru, a także ilości i wartości artykułu rolno-spożywczego niewłaściwej jakości handlowej.

Z powyższych względów uznać należy, że również cel zapobiegawczy, prewencyjny postępowania został osiągnięty jeszcze przed ewentualnym nałożeniem kary pieniężnej – kontrolowany uzyskał wiedzę co do możliwości występowania podobnych nieprawidłowości wpływających na jakość wprowadzanych do obrotu artykułów rolno-spożywczych, a kwestionowany makaron został wycofany ze sprzedaży.

 

Podsumowując powyższe, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zdecydował o odstąpieniu od wymierzenia kary określonej w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości i w związku z tym uznał dalsze prowadzenie postępowania administracyjnego w świetle stwierdzonych okoliczności sprawy w całości za bezprzedmiotowe.

W przypadku, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej na podstawie przepisu art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013, poz. 267 ze zm.), wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części, stąd orzeczono jak w sentencji.

 

 

Pouczenie:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kpa stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

 

 

Z up. Zachodniopomorskiego

Wojewódzkiego Inspektora

Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

......................................................................

(podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

                        służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

 

Otrzymują:

1. „Sukces Milenium” spółka jawna

Robert Gołaś, Monika Kraszewska-Gołaś

ul. Karola Liberta nr 86

71-274 Szczecin,

1. aa.