WKŻ.8361.165.2013/J-4/2014

Szczecin, dnia 05.05.2014r.

   ZACHODNIOPOMORSKI                                  

WOJEWÓDZKI INSPEKTOR

  INSPEKCJI HANDLOWEJ

„LIDL POLSKA SKLEPY SPOŻYWCZE

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”

Spółka komandytowa

ul. Poznańska 48 Jankowice

62-080 Tarnowo Podgórne

DECYZJA WKŻ.8361.165.2013/J-4/2014

wymierzająca karę pieniężną

Na podstawie przepisu art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013r., poz. 267), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnegoZachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowejwymierza przedsiębiorcy „LIDL POLSKA Sklepy Spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa,prowadzącemu działalność gospodarczą w sklepie LIDL nr 1573 w Szczecinie ul. Modra 7c, karę pieniężną w wysokości 1000,00zł(słownie: jeden tysiąc złotych 00/100) z tytułu wprowadzenia do obrotu 2 partii towarów („orzeszki ziemne arachidowe” i „pistacje kalifornijskie prażone solone”) oferowanych do sprzedaży „luzem”, nieodpowiadających wymaganiom jakościowym, określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne w postaci obecności dorosłych postaci moli spożywczych.

Uzasadnienie

Wdniach 13 i 20 września 2013r. na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz.1577 ze zm.), w związku z  art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.), zgodnie z upoważnieniem 00012358 z dnia 13 września 2013r. inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili urzędową kontrolę żywności u przedsiębiorcy „LIDL POLSKA Sklepy spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa prowadzącego działalność gospodarczą w sklepie LIDL nr 1573 w Szczecinie ul. Modra 7c, zwanego dalej również „stroną”.

W toku czynności kontrolnych inspektorzy stwierdzili w obrocie 20 kg orzeszków arachidowych ziemnych, kraj pochodzenia USA w cenie 9,99zł/kg o wartości 199,80zł, oznaczonych najlepiej spożyć przed: 08.05.2014r., producenta/dystrybutora Eurofood Handelsgesellschaft mbH Grosse Strase 27-29 22926 Ahrensburg, sprzedawane luzem z worka jutowego, oraz 100 kg pistacji prażonych solonych, kraj pochodzenia USA w cenie 39,99zł/kg o wartości 3999,00zł, oznaczonych najlepiej spożyć przed: 22.03.2014r., producenta/dystrybutora Eurofood Handelsgesellschaft mbH Grosse Strase 27-29, 22926 Ahrensburg, sprzedawane luzem z worka jutowego.

W toku kontroli do oceny organoleptycznej przeprowadzonej na miejscu pobranopróbkę orzeszków ziemnych arachidowych w ilości 0,33kg o wartości 3,30 złotych oraz próbkę pistacji kalifornijskich w ilości 0,555kg o wartości 22,19zł.  Powyższe udokumentowano protokołem pobrania próbki produktu nr 001027 z dnia 13.09.2013r.

W wyniku przeprowadzonej oceny organoleptycznej udokumentowanej w sprawozdaniach z badań organoleptycznych nr 00000077 i 00000078 z dnia 13.09.2013r., stwierdzono, że obie próbki produktu nie odpowiadają wymaganiom jakościowym określonym przez producenta z uwagi na obecność dorosłych postaci moli spożywczych.

Mając na uwadze wyniki badań organoleptycznych w toku kontroli stwierdzono, iż badane produkty nie spełniają wymagań jakości handlowej określonych w art. 4 ust. 1  ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 ze zm.).

W związku z powyższym pismem z dnia 10.03.2014r Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił przedsiębiorcę „LIDL POLSKA Sklepy spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowao wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej w związku z wprowadzeniem do obrotu w/w produktów, które nie odpowiadały wymaganiom art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.).

Ponadto w ww. piśmie organ poinformował stronę o przysługującym jej prawie do wypowiedzenia się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Strona ze swojego uprawnienia nie skorzystała.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) zwanej dalej „ustawą o jakości”, jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.

W świetle z kolei przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o jakości wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.) cechy organoleptyczne to zespół cech obejmujących smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję, środków spożywczych, które można wyodrębnić i ocenić przy pomocy zmysłów człowieka.

W świetle art. 14 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.) środek spożywczy, który nie nadaje się do spożycia przez ludzi z powodu zanieczyszczeń, zarówno przez czynniki obce, jak i w inny sposób, nie może być wprowadzany na rynek.

Ustawa o jakości stanowi w art. 40a ust. 1 pkt 3 że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500,00 złotych.

Jednocześnie, ustawa o jakości, zgodnie z przepisem art. 3 pkt 4 odsyła do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.), zwane dalej „rozporządzeniem (WE) 178/2002”, zgodnie z którym wprowadzenie na rynek oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Przytoczona definicja jednoznacznie zakreśla krąg podmiotów odpowiedzialnych za jakość artykułów rolno-spożywczych, wliczając do nich obok producentów tych artykułów, również każde następne ogniwo handlu detalicznego. W świetle powyższych definicji przedsiębiorca „Lidl Polska Sklepy Spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa prowadzący działalność gospodarczą w sklepie LIDL nr 1573 w Szczecinie ul. Modra 7codpowiada za wprowadzenie do obrotu ww. artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej.

Zgodnie z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) kary pieniężne, o których mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej.

W toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości: stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku i wielkość jego obrotów, uwzględniając również przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Wykonując dyspozycje tegoż przepisu w odniesieniu do zakwestionowanych 2 partii towarów, tj. „orzeszków ziemnych arachidowych” i „pistacji kalifornijskich prażonych solonych”, oferowanych do sprzedaży „luzem”, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż stopień szkodliwości jest znaczny, albowiem obecność dorosłych postaci moli spożywczych całkowicie dyskwalifikuje ww. produkty od występowania w obrocie handlowym. Pomijając bowiem okoliczność, iż w powszechnej świadomości konsumentów  występowanie tego typu owadów w żywności budzi obrzydzeniei wstręt, to przede wszystkim robaki bądź ich pozostałości np. kokony, skrzydełka, pancerzyki należą do fizycznych zanieczyszczeń i absolutnie nie powinny być obecne w żywności przeznaczonej do spożycia przez człowieka.

Przy ocenie stopnia zawinienia strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zważył, że strona jest przedsiębiorcą prowadzącym fachowy obrót artykułami żywnościowymi, a celem jej działalności jest sprzedaż produktów konsumentom. Bezsprzecznie zatem należy ją potraktować jako profesjonalistę mającego wpływ na dalszy obrót żywnością. Należy podkreślić, że zapobiegnięcie nieprawidłowości dotyczącej zakwestionowanego artykułu rolno-spożywczego leżało w mocy strony. Dorosłe owady bowiem znajdowały się bezpośrednio na produkcie i fruwały w workach jutowych, w których produkty były oferowane do sprzedaży konsumentom. Zatem nawet podczas rutynowej kontroli produktów trafiających na salę sprzedażową przedsiębiorca mógł stwierdzić, iż są one zanieczyszczone owadami. Mając powyższe na uwadze Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż strona ponosi pełną odpowiedzialność za stwierdzone nieprawidłowości, a stopień jej zawinienia jest znaczny. Jednocześnie przy ocenie stopnia zawinienia strony organ uwzględnił działania podjęte przez stronę jeszcze w toku postępowania kontrolnego (strona bowiem wycofała ze sprzedaży zanieczyszczone artykuły rolno-spożywcze).

Przy ocenie zakresu naruszenia organ wziął pod uwagę fakt, że wprawdzie poza stwierdzoną obecnością zanieczyszczeń w postaci moli zakwestionowany produkt spełniał inne wymagania w zakresie jakości handlowej, aczkolwiek uwzględnił okoliczność, że obecność tego rodzaju zanieczyszczeń w całości dyskwalifikuje produkt do spożycia przez człowieka.

Przy ocenie dotychczasowej działalności strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił okoliczność, że przedsiębiorca „Lidl Polska Sklepy Spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa prowadzący działalność gospodarczą w sklepie LIDL nr 1573 w Szczecinie ul. Modra 7c, był kontrolowany przez tut. organ Inspekcji Handlowej, a wyniki przeprowadzonych kontroli wykazywały naruszenia przepisów o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Organ uwzględnił również okoliczność, że strona nie jest nowym podmiotem na rynku i na terenie całego kraju posiada całą sieć placówek, a jej pozycja na rynku jest silna.

Biorąc nadto pod uwagę piąty z czynników mających wpływ na wysokość kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów przedsiębiorcy wprowadzającego do obrotu nieodpowiadające jakości handlowej artykuły rolno-spożywcze Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej będąc w posiadaniu danych uzyskanych w toku prowadzonych wobec przedsiębiorcy postępowań administracyjnych dokonał oszacowania wielkości obrotów strony na podstawie przepisu art. 23 §3 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) i uznał, że w świetle kryteriów wprowadzonych w rozdziale 7 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013r. poz. 672 ze zm.) strona należy do grupy tzw. pozostałych przedsiębiorców, w związku z czym oceniono i wzięto pod uwagę fakt, że jej udział w rynku, jest najwyższy w stosunku do pozostałych kategorii przedsiębiorców.

Zdaniem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej opisane wyżej okoliczności stanowią podstawę do wymierzenia kary pieniężnej z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości. Należy zaznaczyć przy tym, że najniższy możliwy wymiar kary wynosi 500,00 złotych, natomiast górną granicę stanowi pięciokrotna wartość korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie do obrotu produktów o niewłaściwej jakości handlowej. Stąd też przy uwzględnieniu wszystkich opisanych wyżej przesłanek, biorąc pod uwagę dokonana ich ocenę, postanowiono przedsiębiorcy „Lidl Polska Sklepy spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa wymierzyć karę pieniężną w wysokości 1000 złotych (jeden tysiąc złotych 00/100) z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno-spożywczych niespełniających wymagań jakościowych.

Przy ustalaniu wysokości kary tut. organ wziął również pod uwagę postanowienia art. 17 ust. 2 „rozporządzenia (WE) 178/2002”, zgodnie z którym kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zdaniem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej kwota 1000,00 złotychkary z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno-spożywczych niespełniających wymagań jakościowychspełnia te przesłanki.

Zgodnie z art. 104 § 1 ustawy kodeks postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę poprzez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, w związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

1)       Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie przepisu art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca „Lidl Polska Sklepy Spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa z siedzibą w Jankowicach, ul. Poznańska 48, Tarnowo Podgórne (62-080), powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, Nr konta: 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecinw terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.),  od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

2)       Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kpa stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej

Ewa Kryjom

                                               ………………….………

                                                                                                (podpis z podaniem imienia i nazwiska

                                                                                                                      oraz stanowiska osoby upoważnionej do wydania decyzji)

Otrzymują:

- „Lidl Polska Sklepy Spożywcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa, ul. Poznańska 48, Jankowice, 62-080 Tarnowo Podgórne,

- a/a (Kc).