Informacja o wynikach kontroli prawidłowości funkcjonowania małej gastronomii w okresie sezonu letniego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na smażalnie ryb

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie oraz Delegatura w Koszalinie przeprowadzili łącznie na terenie województwa zachodniopomorskiego (m.in. Dziwnów, Świnoujście, Pobierowo, Międzywodzie, Dziwnówek, Rewal, Ińsko, Kołobrzeg, Mielno, Dąbki) 25 kontroli w zakresie prawidłowości funkcjonowania małej gastronomii w okresie sezonu letniego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na smażalnie ryb.

Placówki do kontroli typowano według własnego rozeznania oraz wykorzystując zgłoszenia konsumentów.

1. Jakość surowców, półproduktów, potraw i napojów

·        nie kwestionowano żadnej partii pod kątem świeżości surowców stosowanych do przygotowania posiłków

·        oferowane potrawy były świeże, przygotowywane na bieżąco. Aktualność terminów przydatności i dat minimalnej trwałości artykułów żywnościowych używanych do przygotowywania potraw oraz oferowanych do sprzedaży sprawdzono u wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców - nie stwierdzając nieprawidłowości.

·        na podstawie oznakowania opakowań wybranych produktów stosowanych do przygotowywania potraw sprawdzono, czy nie zawierają one w swoim składzie substancji dodatkowych innych niż dozwolone dla danej grupy produktów spożywczych - nie stwierdzono w badanym zakresie nieprawidłowości.

·        Tłuszcz smażalniczy był wystarczająco często wymieniany (najczęściej odbywało się to codziennie a także w zależności od potrzeb, co 2 dni). Stwierdzono także, że jeden z przedsiębiorców przeprowadzał kontrolę tłuszczu na bieżąco za pomocą testera. W większości przypadków przedsiębiorcy nie deklarowali z jakich surowców są produkowane potrawy, ze świeżych czy z mrożonych. W jednym przypadku przedsiębiorcy uwidocznili informację w cenniku, że oferują do sprzedaży zarówno potrawy z ryb mrożonych jak i świeżych a na stanie placówki stwierdzono deklarowany asortyment ryb. Najczęściej jednak potrawy produkowane były z mrożonych surowców rybnych, mrożonych wyrobów kulinarnych i mrożonych frytek. Tylko w jednym przypadku stwierdzono oferowanie do sprzedaży frytek własnej produkcji. Surówki w kontrolowanych placówkach przygotowywane były na miejscu ze świeżych warzyw bądź pochodziły z zakupu i oferowano je bezpośrednio w opakowaniach.

2. Rzetelność obsługi

Oferowane do sprzedaży wyroby kulinarne przygotowywane były na zamówienie klientów.

·        U ośmiu skontrolowanych przedsiębiorców dokonano zakupu kontrolnego w celu sprawdzenia rzetelności obsługi konsumentów w zakresie prawidłowości wyliczania
i pobierania należności. Prawidłowość wyliczania i pobierania należności sprawdzono u 5 przedsiębiorców, ponieważ u pozostałych stwierdzono w użytkowaniu przyrządy pomiarowe, które nie posiadały cech legalizacji lub cechy legalizacji były nieaktualne. W jednym przypadku w trakcie kontroli przeprowadzono przeważenie potraw, tj. ryby przygotowanej do sprzedaży. W badanym zakresie tematycznym nieprawidłowości nie stwierdzono.

·        U wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców sprawdzono zgodność asortymentową oferowanych do sprzedaży ryb ze stanem magazynowym kontrolowanej placówki, w celu ustalenia czy przedsiębiorca nie stosuje praktyk polegających na podmianie gatunkowej ryb. Nieprawidłowości w powyższym zakresie tematycznym nie stwierdzono.   

·        Sprawdzono przestrzeganie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz.U. Nr 99, poz. 894 ze zm.), stwierdzając nieprawidłowości u 18 na 25 skontrolowanych przedsiębiorców  (np.: brak uwidocznienie cen przy zestawach potraw, wyrobach garmażeryjnych, brak pełnej nazwy potrawy w cenniku, brak cen jednostkowych, brak ilości nominalnej wyrażonej w legalnych jednostkach miar przy potrawach i napojach alkoholowych, brak daty wystawienia cennika)

3. Prawidłowość oznakowania towarów.

Zakwestionowano 25 partii towarów z uwagi na brak oznaczeń handlowych, (przetwory z ryb wędzonych, przetwory rybne mrożone).

Kontrolowani przedsiębiorcy nie zachowali oznaczeń przy przepakowywaniu przetworów rybnych.

4. Prawidłowość magazynowania.

U wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców sprawdzono przechowywanie środków spożywczych, surowców służących do produkcji, gotowych wyrobów kulinarnych stwierdzając, że:

- u 2 przedsiębiorców nie zachowano zasady rozdzielności produktów tzn. przechowywano razem różne artykuły spożywcze wzajemnie na siebie oddziaływujące, mogące powodować zmianę smaku lub zapachu, np.: surówki, zupa rybna, ser żółty, ryby wędzone, majonez.

Ponadto u wszystkich przedsiębiorców sprawdzono stan sanitarny kontrolowanych placówek, stwierdzając u 2 przedsiębiorców niezachowanie należytego stanu sanitarnego w zakresie utrzymania czystości-  brudne urządzenia chłodnicze, lodówki oraz półki na których przechowywano środki spożywcze (w jednej z lodówek, w której przechowywano napoje bezalkoholowe oraz piwo stwierdzono bardzo liczne nieżywe owady), brudna była podłoga i blat stołu do przygotowywania potraw, odpady żywnościowe, niejadalne produkty uboczne i inne śmieci były składowane w niezabezpieczonym, odkrytym pojemniku w pomieszczeniu, gdzie przygotowywano potrawy.

5. Legalność prowadzonej działalności.

·        Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy okazali zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. U jednego przedsiębiorcy stwierdzono, że w okazanym zaświadczeniu nie było wskazanego faktycznego miejsca prowadzenia działalności.

·        Wszyscy przedsiębiorcy przechowywali i udostępnili na żądanie kontrolujących orzeczenia lekarskie i książeczki zdrowia wydawane osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością do celów sanitarno – epidemiologicznych.

·        U wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców, stwierdzono w użytkowaniu materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, posiadające oznaczenia zgodne z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającym dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. U.L.338 z 13.11.2004 r.). Ogółem skontrolowano 149 partii. Ponadto jeden przedsiębiorca stosował także naczynia wielokrotnego użytku.

·        Sprawdzono przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 11.05.2001 r. Prawo o miarach
 (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441 ze zm.), stwierdzając że jeden przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w smażalni ryb, nie użytkowała w swojej placówce przyrządów pomiarowych. Natomiast u 10 przedsiębiorców znajdowały się w użytkowaniu przyrządy pomiarowe, które nie posiadały cech legalizacji lub cechy legalizacji były nieaktualne

·                    W jednym przypadku u przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w smażalni ryb, stwierdzono oferowanie do sprzedaży napojów alkoholowych – piwa bez wymaganego zezwolenia. Okazane zezwolenie, na podstawie którego dokonywana była sprzedaż piwa wydane zostało dla poprzednich wspólników spółki cywilnej, którzy prowadzili działalność w danej placówce. W związku z powyższym skierowano zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do Prokuratury Rejonowej.

6.  Podsumowanie.

Materiały z kontroli wykazały nieprawidłowości u 24 skontrolowanych przedsiębiorców. Do najczęściej  powtarzających się nieprawidłowości należało m.in.:

- użytkowanie przyrządów pomiarowych bez aktualnej cechy legalizacji lub bez cechy legalizacji,

-  nieprzestrzeganie przepisów dotyczących uwidaczniania informacji o cenach (brak daty wystawienia cennika, nie uwidocznienie w cennikach ilości nominalnych potraw zawartych w jednej porcji, nie uwidocznienie nazwy potraw lub niepełne ich nazwy, brak uwidocznienia cen na potrawy,

- niezachowanie należytego stanu sanitarnego w zakresie utrzymania czystości, 

- nieprzestrzeganie zasad rozdzielnego przechowywania,

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do:

·        ukarania  22 osób mandatami karnymi kredytowanymi na łączną kwotę 4.350,00 zł,

·        zastosowania wobec 2 osób pouczenia z art. 41 Kodeksu Wykroczeń,

·        powiadomienia Urzędu Miar o użytkowaniu przyrządów pomiarowych z nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez cechy legalizacji  u 10 przedsiębiorców,  

·        skierowania 1 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do Prokuratury Rejonowej.