Informacja o wynikach kontroli w zakresie postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym przez przedsiębiorców udostepniających na rynek sprzęt elektryczny i elektroniczny, w tym kontroli realizacji obowiązków informacyjnych względem konsumentów

Realizując wytyczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zawarte w programie kontroli Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie w 2023 r. przeprowadził 42 kontrole przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Do kontroli wytypowano w powyższym zakresie 206 partii różnego rodzaju sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, przy czym zakwestionowano 34 partie.

Nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów art. 37 i 39 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2022 r., poz. 1622 ze zm.) stwierdzono u 13 przedsiębiorców.

Ustalenia kontroli, w odniesieniu do poszczególnych punktów programu, przedstawiają się następująco. 

1.    Sprawdzenie przestrzegania art. 37 ust. 1-3 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym 

W trakcie przeprowadzonych 42 kontroli ustalono, że:
a)    wszyscy przedsiębiorcy odbierali nieodpłatnie sprzęt pochodzący z gospodarstw domowych, o ile zużyty sprzęt był tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje, co sprzęt sprzedawany,
b)    23 przedsiębiorców odbierało nieodpłatnie zużyty sprzęt pochodzący z gospodarstw domowych w miejscu dostawy tego sprzętu, o ile zużyty sprzęt był tego samego rodzaju  i pełnił te same funkcje co sprzęt dostarczony. Pozostali przedsiębiorcy nie dostarczali nabywcom sprzętu; prowadzili stacjonarną sprzedaż towarów,
c)    39 skontrolowanych przedsiębiorców nie było zobowiązanych do nieodpłatnego przyjęcia w jednostce handlu detalicznego lub w jej bezpośredniej bliskości zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupu nowego sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych. Prowadzili jednostki handlu detalicznego o powierzchni sprzedaży wynoszącej mniej niż 400 m2 poświęconej sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych.

2.    Sprawdzenie przestrzegania art. 37 ust. 4 i art. 39 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Podczas 42 kontroli ustalono, że:
a)    4 przedsiębiorców jako dystrybutorzy nie umieścili w widocznym miejscu w punkcie sprzedaży informacji, o których mowa w art. 37 ust. 4  ww. ustawy, tj. o:
-    nieodpłatnym odbiorze zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt sprzedawany (naruszenie art. 37 ust. 1  ww. ustawy przez 3 przedsiębiorców,
-    obowiązku nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w miejscu dostawy tego sprzętu, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt dostarczony (naruszenie art. 37 ust. 2 ww. ustawy przez 3 przedsiębiorców,
-    obowiązku  nieodpłatnego przyjęcia przez prowadzącego jednostkę handlu detalicznego o powierzchni sprzedaży wynoszącej co najmniej 400 m² poświęconej sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, w tej jednostce lub w jej bezpośredniej bliskości zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupu nowego sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych (naruszenie art. 37 ust. 3  ww. ustawy przez 4 przedsiębiorców.

Przedsiębiorcy usunęli nieprawidłowości w toku kontroli. Za naruszenie przepisów  art. 37 ust. 4 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym na 2 przedsiębiorców nałożono administracyjne kary pieniężne w łącznej wysokości 11000 zł. Wobec 1 przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w celu nałożenia kary pieniężnej. Odstąpiono, na  podstawie art. 189f § 1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 775 ze zm.), od nałożenia kary na 1 przedsiębiorcę.

Spośród skontrolowanych, 7 przedsiębiorców udostępniało na rynku sprzęt za pomocą środków porozumiewania się na odległość. 
W 1 przypadku na stronie internetowej przedsiębiorca nie umieścił informacji wymaganej przepisem art. 37 ust. 3 ww. ustawy. Nieprawidłowość usunięto w trakcie kontroli. Wobec przedsiębiorcy odstąpiono od nałożenia kary na  podstawie art. art. 189f  § 1 pkt 1  k.p.a.
Pozostali (6) przedsiębiorcy uwidocznili wymagane przepisami informacje na stronie internetowej,

b)    5 przedsiębiorców w punkcie sprzedaży nie umieściło w widocznym miejscu informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, wymaganej przepisami art. 39 pkt 2 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Czterech przedsiębiorców usunęło nieprawidłowości w toku kontroli. Do jednego zostało skierowane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień. W odpowiedzi poinformowano, że nieprawidłowości usunięto. 
Za naruszenie przepisów art. 39 pkt 2 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym na 3 przedsiębiorców nałożono administracyjne kary pieniężne w łącznej wysokości 16000 zł.  Ponadto w stosunku do 2 przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne w celu nałożenia kary pieniężnej.
 
c)    Sprawdzono przestrzeganie art. 39 pkt 1  ww. ustawy: 
- 38 przedsiębiorców sprzedawało sprzęt elektryczny i elektroniczny przeznaczony dla gospodarstw domowych, który został wprowadzony do obrotu przez wpisanych do rejestru wprowadzających sprzęt, zgodnie z wymaganiami art. 39 pkt 1a ww. ustawy. Jeden  przedsiębiorca nie posiadał towaru na stanie magazynowym.

W trakcie kontroli u 3 przedsiębiorców nie sprawdzono przestrzegania art. 39 pkt.1a ww. ustawy w odniesieniu do 11 produktów spośród 14 wytypowanych do sprawdzenia. Pomimo skierowanych żądań nie otrzymano dokumentów dotyczących zakupu ocenianego sprzętu. Ustalono, że 6 przedsiębiorców wskazanych na oznaczeniu 11 produktów nie występowało w Bazie Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami (BDO).

W związku z powyższym powiadomiono WIOŚ w Warszawie (2) i Poznaniu (1) o wprowadzeniu do sprzedaży produktów bez informacji wymaganych przepisami, co do których nie ustalono podmiotu wprowadzającego sprzęt do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
 
- 41 przedsiębiorców sprzedawało sprzęt elektryczny i elektroniczny przeznaczony dla gospodarstw domowych, który został oznakowany w sposób wyraźny, czytelny i trwały,  zgodnie z wymaganiami art. 39 pkt 1b ww. ustawy. Jeden przedsiębiorca nie miał towaru na stanie magazynowym.

d)    Sprawdzono przestrzeganie art. 39 pkt 3  ww. ustawy: 
- 9 przedsiębiorców nie dołączyło do:
       - 18 partii ocenianego sprzętu informacji o zakazie umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami, wraz z wyjaśnieniem znaczenia oznakowania,
- 34 partii sprzętu informacji o potencjalnych skutkach dla środowiska i zdrowia ludzi, wynikających z obecności w sprzęcie niebezpiecznych: substancji, mieszanin oraz części składowych,
- 1 partii ocenianego sprzętu wyjaśnienia znaczenia oznakowania sprzętu symbolem selektywnego zbierania.

W związku z ustaleniami kontroli:
-    jedna spółka usunęła nieprawidłowości w toku kontroli,
-    do 7 kontrolowanych, 11 producentów i importerów występujących na opakowaniach produktów - zostały skierowane wystąpienia pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień/nieprawidłowości. 
W odpowiedzi poinformowano, że nieprawidłowości usunięto. Do dnia sporządzenia informacji nie otrzymano odpowiedzi od 4 przedsiębiorców,

• za naruszenie przepisów art. 39 pkt 3 w związku z art. 13 ust. 1 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym na 2 przedsiębiorców  nałożono administracyjne kary pieniężne w łącznej wysokości 11000 zł,
• WIOŚ w Warszawie (3), Gdańsku (2) i Szczecinie (1) powiadomiono o naruszeniu przez wprowadzających sprzęt obowiązków określonych w art. 13 ust. 1 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. 

 Ponadto zostanie:

• skierowane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień do kontrolowanej,
• skierowane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości do producentów i importerów (3) występujących na opakowaniach produktów,
• skierowane pismo do WIOŚ w Warszawie (1) o naruszeniu przez wprowadzających sprzęt obowiązków określonych w art. 13 ust. 1 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym,
• będą wszczęte postępowania administracyjne w celu nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów  art. 39 pkt 3 w związku z art. 13 ust 1 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym odpowiednio wobec 6 przedsiębiorców. Z uwagi na niejednoznaczny opis stwierdzonych nieprawidłowości, który uniemożliwiał właściwą kwalifikację| w 1 przypadku  odstąpiono od wszczęcia postępowania administracyjnego w związku z naruszeniem obowiązków dystrybutora określonych art. 39 pkt. 3 w związku z art. 13 ust. 1 ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Wykorzystanie ustaleń

Materiały z przeprowadzonych kontroli stanowiły  podstawę do:
−    skierowania wystąpień pokontrolnych z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień do 8 przedsiębiorców,
−    skierowania wystąpień pokontrolnych z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości do 11 producentów i importerów występujących na opakowaniach produktów,
−    przekazania 9 informacji do WIOŚ,
−    wydania 4 decyzji administracyjnych o nałożeniu kar pieniężnych w łącznej wysokości 21000 zł,
−    wydania 1 decyzji administracyjnej o odstąpieniu od wymierzenia kary, na podstawie art. 189f § 1 pkt 1 ustawy - Kodeks postepowania administracyjnego,

W związku z ustaleniami kontroli zostanie:

•    skierowane wystąpienie pokontrolne do 1 przedsiębiorcy,
•    skierowane wystąpienia pokontrolne z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości do 3 producentów i importerów występujących na opakowaniach produktów,
•    przekazana 1 informacja do WIOŚ,
•    wobec 7 przedsiębiorców będą wszczęte postępowania administracyjne dotyczące nałożenia administracyjnej kary pieniężnej na podstawie przepisów ww. ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznymi elektronicznym.

Beata Manios- rzecznik 
Inspekcji Handlowej w Szczecinie 
Tel. 91 4225239 wew. 46