Informacja o wynikach kontroli prawidłowości oznakowania detergentów

Realizując wytyczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz program kontroli 
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie przeprowadził w ww. zakresie 4 kontrole.

Kontrolą objęto przedsiębiorców, spośród których:

• 3 prowadziło sprzedaż detaliczną w sklepach wielkopowierzchniowych zlokalizowanych  w Koszalinie (1), Goleniowie (1) i Pyrzycach (1),
• 1 prowadził sprzedaż hurtową w Koszalinie.

Podczas kontroli sprawdzono 12 partii detergentów, z czego zakwestionowano 2 partie u 2 przedsiębiorców.

Ustalenia kontroli w odniesieniu do poszczególnych punktów programu przedstawiają się następująco:

1.    Prawidłowość dostarczania konsumentowi informacji o wyrobach

Kontrolą w powyższym zakresie objęto 12 partii detergentów. Prawidłowość dostarczania konsumentowi informacji o detergentach sprawdzono w oparciu o przepisy:

• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 648/2004 z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów (Dz. Urz. UE L z 8 kwietnia 2004 r., nr 104, str. 1) oraz rozporządzenia Komisji (WE) Nr 907/2006 z dnia 20 czerwca 2006 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie detergentów w celu dostosowania jego załączników III i VII (Dz. Urz. UE L Nr 168, str. 5),
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2006 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 str. 1 ze zm.),
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych  (Dz. Urz. UE L Nr 342, str. 59 ze zm.),
• ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz.U. z 2022 r., poz. 1816),
• ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2021 r., poz. 672), w związku z art. 11 ust. 5 rozporządzenia w sprawie detergentów,
• ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz.U. z 2022 r., poz. 2255),
• rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowania towarów paczkowanych (Dz.U. z 2021 r., poz. 481).

Stwierdzono, że na etykietach 2 partii produktów (preparat do pielęgnacji sanitariatów oraz płyn do czyszczenia) oferowanych do sprzedaży u 2 przedsiębiorców podano adresy stron internetowych pod którymi nie umieszczone zostały wykazy składników. 
Zgodnie z częścią A zał. VII do ww. rozporządzenia (WE) Nr 648/2004 na opakowaniu podaje się adres strony internetowej, na której można zapoznać się z wykazem składników. W myśl regulacji zawartych w części D ww. załącznika, producenci powinni udostępnić na stronie internetowej arkusz danych składników, a dostęp do tej strony nie podlega żadnym ograniczeniom ani warunkom.
Ww. nieprawidłowości były podstawą do skierowania 2 wystąpień pokontrolnych do producentów badanych detergentów oraz 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców. Niezgodności zostały usunięte.

Ponadto ustalono, że:

• na opakowaniach pozostałych detergentów w sposób trwały, za pomocą czytelnych i widocznych liter umieszczone zostały informacje zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. rozporządzenia (WE) nr 648/2004,
• etykiety detergentów wskazywały zawartość składników, w tym procenty wagowe, instrukcję użycia i środki ostrożności w przypadkach wymaganych zgodnie z art. 11 ust. 3 ww. rozporządzenia (WE) nr 648/2004,
• na opakowaniach sprawdzanych detergentów wskazano zawartości składników, w tym procent wagowy, ostrzeżenia i sposoby użycia,
• oznakowania opakowań detergentów w zakresie informacji określonych w art. 11 ust. 3 i 4 rozporządzenia Nr 648/2004 były sporządzone w języku polskim zgodnie z wymaganiami art. 7 oraz 7a ww. ustawy o języku polskim, w związku z art. 11 ust. 5 ww. rozporządzenia (WE) nr 648/2004,
• etykiety pozostałych detergentów zawierały adresy stron internetowych producentów na których dostępne były arkusze danych składników zgodnie z częścią D załącznika VII do ww. rozporządzenia (WE) nr 648/2004,
• na opakowaniach jednostkowych, w składzie produktów wskazano również kompozycje zapachowe w stężeniach przekraczających 0,01% wagowo mogące powodować alergie, zgodnie z załącznikiem III do ww. rozporządzenia (WE) nr 1223/2009,
• opakowania sprawdzonych detergentów nie zawierały graficznego przedstawienia owoców, które mogłyby wprowadzić użytkownika w błąd, co do przeznaczenia tych wyrobów zgodnie z art. 11 ust. 6 ww. rozporządzenia (WE) Nr 648/2004,
• nazewnictwo użytych w detergentach środków konserwujących wymienionych w wykazie do ww. rozporządzenia było zgodne z nazwami substancji przyjętych w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników Kosmetycznych (INCI).

Kontrolowane detergenty sprawdzono także pod kątem przestrzegania przepisów ww. ustawy o towarach paczkowanych oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowania towarów paczkowanych. Sposób oznakowania opakowań jednostkowych kontrolowanych detergentów, w tym oznakowanie ilością nominalną z oznaczeniem „e” był zgodny z wymaganiami określonymi w ww. ustawie o towarach paczkowanych, a wysokość cyfr i liter w oznakowaniu ilości nominalnej tych detergentów była zgodna z załącznikiem nr 2 do ww. rozporządzenia.

Spośród 12 partii detergentów objętych kontrolą, 4 partie zostały sklasyfikowane i oznakowane przez producentów jako mieszaniny chemiczne stwarzające zagrożenie zgodnie z ww. rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008. W związku z powyższym o oparciu o przepisy tytułu III i IV ww. rozporządzenia sprawdzono prawidłowość oznakowania opakowań ww. mieszanin chemicznych.

Oznakowanie 4 badanych partii detergentów sklasyfikowanych i oznakowanych przez producentów jako mieszaniny chemiczne stwarzające zagrożenie było sporządzone zgodnie z art. 17 ww. rozporządzenia (WE) nr 1272/2008. Detergenty posiadały: identyfikator produktu określony w art. 18, piktogram określający rodzaj zagrożenia określony w art. 19, hasło ostrzegawcze zgodnie z art. 20, zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia określone w art. 21, odpowiednie zwroty wskazujące środki ostrożności zgodnie z art. 22.

Sprawdzając przestrzeganie przepisów art. 35 ww. rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 ustalono że:

• opakowania 4 partii ww. detergentów nie miały kształtu, ani nie były zaprojektowane w sposób, który stwarza prawdopodobieństwo przyciągnięcia uwagi dzieci, wzbudzenia ich ciekawości lub wprowadzenia w błąd konsumentów, jak również nie wyglądały ani nie były zaprojektowane  w sposób podobny do opakowań środków spożywczych, pasz dla zwierząt lub produktów leczniczych i kosmetycznych,
• 2 z 4 partii detergentów sklasyfikowanych ze względu na toksyczność, toksyczność ostrą, działanie żrące na skórę powodujące oparzenia, poważne uszkodzenia oczu oraz działanie bardzo toksyczne na organizmy wodne, były wyposażone w zamknięcie utrudniające otwarcie przez dzieci oraz oznakowane ostrzeżeniem o niebezpieczeństwie wyczuwalne dotykiem zgodnie z sekcją 3.2.1 załącznika II  do ww. rozporządzenia CLP. 

2.    Kapsułki do prania i zmywarek 

Spośród detergentów objętych sprawdzeniem żaden nie był produktem przeznaczonym do prania, nie dotyczyły ich zatem przepisy części B załącznika VII do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) w sprawie detergentów dot. informacji o dozowaniu. 

3.    Przestrzeganie obowiązku informowania konsumentów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych produktów

Powyższe zagadnienie sprawdzono u wszystkich skontrolowanych przedsiębiorców. W miejscu sprzedaży produktów w opakowaniach była wywieszona informacja w zakresie:

• dostępnych systemów  zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu,
• właściwego postępowania z odpadami opakowaniowymi,
• znaczenia oznaczeń stosowanych na opakowaniach,

co było zgodne z art. 42 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. z 2023 r., poz. 160). 

Ponadto sprawdzono przestrzeganie obowiązku wynikającego z art. 41 ww. ustawy, który zakazuje dystrybucji produktów w opakowaniach wprowadzanych do obrotu przez wprowadzającego produkty w opakowaniach, który nie jest wpisany do rejestru podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Ustalono, że wszyscy przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty w opakowaniach objęte kontrolą figurują w rejestrze podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, dostępnym na stronie internetowej www.bdo.mos.gov.pl. Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.

Zgodnie z wymogiem art. 40a ww. ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi sprawdzono, czy przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której były oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce pobierają od nabywającego opłatę recyklingową za torbę na zakupy z tworzywa sztucznego. 
Ustalono, że sprzedaż toreb na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów prowadzona była u 1 przedsiębiorcy, który zgodnie z art. 40a ww. ustawy pobierał opłatę recyklingową w wysokości 0,79 zł. Pozostali skontrolowani przedsiębiorcy nie oferowali do sprzedaży toreb na zakupy  z tworzywa sztucznego.

4.    Przestrzeganie okresów trwałości – przydatności do użycia

Kontrolą przestrzegania terminów trwałości – przydatności do użycia objęto wszystkie 12 partii detergentów.

Ustalono, że na opakowaniu 1 partii preparatu do pielęgnacji sanitariatów umieszczono w sposób nietrwały i nie w pełni czytelny nadruk z datą produkcji, co utrudniało określenie jego daty przydatności do użycia (wskazano jako termin ważności okres 36 miesięcy od daty produkcji). 
Ww. nieprawidłowość była podstawą do skierowania wystąpienia pokontrolnego do producenta detergentu oraz wystąpienia pokontrolnego do kontrolowanego przedsiębiorcy. Przedsiębiorcy podjęli działania naprawcze: zmieniono miejsce nadruku oraz wymienili butelki z nieczytelnymi informacjami na nowe, z czytelnym nadrukiem. 

W przypadku 1 partii płynu do czyszczenia łazienki dystrybutor nie zdeklarował na opakowaniu okresu trwałości. 

W odniesieniu do pozostałych 10 partii ustalono, że produkty posiadały nie przekroczone daty przydatności do użycia. 

5.    Wykorzystanie ustaleń

Materiały z przeprowadzonych kontroli były podstawą do:

• skierowania 2 wystąpień pokontrolnych do producentów detergentów,
• skierowania 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców.

Beata Manios- rzecznik 
Inspekcji Handlowej w Szczecinie 
Tel. 91 4225239 wew. 46