Informacja o wynikach kontroli jakości i oznakowania jaj kurzych

Realizując program kontroli w zakresie kontroli jakości i oznakowania jaj kurzych Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie oraz Delegatura w Koszalinie przeprowadzili w IV kw. 2011r. na terenie województwa zachodniopomorskiego łącznie 15 kontroli u 15 przedsiębiorców. Kontrole przeprowadzono na podstawie własnego rozeznania w hurtowniach, sklepach sieci handlowych i innych sklepach detalicznych m.in. w Goleniowie, Szczecinie, Chojnie, Policach, Koszalinie, Kołobrzegu.

 Ogółem skontrolowano 32 partie jaj kurzych, z czego zakwestionowano 12 partii jaju ośmiu przedsiębiorców.

W układzie tematycznym wyniki kontroli przedstawiały się następująco:

1)      Prawidłowość zadeklarowanej w oznakowaniu klasy wagowej jaj

Prawidłowość klasyfikacji jaj według masy sprawdzono w odniesieniu do wymagań art. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z 24.6.2008, s. 6 ze zm.)oraz w stosunku do deklaracji producenta zamieszczonej w oznakowaniu produktu u 15 przedsiębiorców.

Oceną objęto 15 partii jaj kurzych klasy wagowej (XL, L, M), a zakwestionowano 1 partię jaj kl. L.

Nieprawidłowości stwierdzono u przedsiębiorcy w Szczecinie gdzie zakwestionowano jedną partię 60 jaj  – producent jaja oznaczone na skorupie 3PL14371312 – zadeklarowaną w klasie wagowej „L” (63≤ masa w gramach<73) oferowaną do sprzedaży w 10 opakowaniach po 6 szt. jaj w opakowaniu– z uwagi na stwierdzenie 24 jaj w klasie niższej graniczącej a klasą wagową zadeklarowaną, co stanowi 40%, tj. o 35% więcej niż dopuszcza tolerancja wagowa określona w art. 27 ww. rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 – tj. nie więcej niż 5%. Powyższe 24 jaja posiadały zaniżoną masę w stosunku do zadeklarowanej klasy wagowej w granicach 1 – 2 gramy.

Przesłano wystąpienie pokontrolne do przedsiębiorcy i do producenta oraz skierowano informację do właściwego terytorialnie producentowi WIJHARS. Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego. W odpowiedzi producent oświadczył iż przy pakowaniu ww. partii jaj doszło do awarii czujników maszyny odpowiadających za wagę jaj, w związku z  czym w obrocie mogła się znaleźć partia jaj z zaniżoną wagą. Czujniki zostały wymienione.

2)     Prawidłowość oznakowania jaj kurzych

Prawidłowość oznakowania jaj kurzych sprawdzono w świetle następujących przepisów:

·            rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (Dz. U. L 299 z 16.11.2007 s. 1 ze zm.),

·            rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z 24.6.2008, s. 6 ze zm.) art. 9 ust 1, art.12, art.14 i art.16,

·            rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 01.02.2002, s. 1 ze zm.) – art. 16 dotyczącego prezentacji środków spożywczych,

·            ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.),

·            ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.),

·            rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.),-w szczególności §33 dotyczącego znakowania jaj

·            rozporządzenia (WE) nr1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia
2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności(Dz. U. L 404 z 30.12.2006r., s. 9; sprostowanie: Dz. U. L 12 z 18.01.2007r., s. 3 ze zm.)

·            rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967 ze zm.).

Ocenie prawidłowości oznakowania jaj poddano 31 partii jaj kurzych jednostkowych, z czego zakwestionowano 10 partii jaj w tym 5 partii w opakowaniach jednostkowych i 5 partii sprzedawanych luzem.

            2.1.  Oznakowanie jaj zamieszczone na skorupie

Badaniem objęto 31partii jaj kurzych  z czego zakwestionowano 1 partię jaj. Nieprawidłowości stwierdzono u przedsiębiorcy Policach, gdzie zakwestionowano jedną partię 90 jaj, z uwagi na brak kodu producenta na skorupie jaj. Jaja bez oznaczenia kodu producenta bezpośrednio do obrotu handlowego wprowadził przedsiębiorca w Policach, do którego skierowano wystąpienie pokontrolne. Ponadto skierowano wystąpienie pokontrolne do dostawcy jaj,  który oświadczył iż dostarczone przez niego jaja luzem posiadały oznaczenie kodem producenta. Mając na uwadze oświadczenie dostawcy nie prowadzono dalszej korespondencji w celu ustalenia producenta, przyjęto iż kontrolowany przedsiębiorca odpowiada za wprowadzenie ww. jaj do obrotu.

U pozostałych przedsiębiorców oznakowanie jaj kodem producenta zamieszczone na skorupie badanych partii zgodne było z wymogami przepisów: części A rozdz. III ust. 1 załącznika XIV do rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (Dz. U. L 299 z 16.11.2007 s. 1 ze zm.) oraz art. 9 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z 24.6.2008, s. 6 ze zm.).

2.2. Oznakowanie opakowań jednostkowych jaj kurzych

Oceniono oznakowanie opakowań jednostkowych 26 partii jaj kurzych w szczególności zwracając uwagę na elementy oznakowania wymagane przepisem art. 12 ww. rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008, z czego zakwestionowano 5 partii jaj kurzych.

Powyższe stwierdzono u następujących przedsiębiorców:

- U przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w Szczecinie zakwestionowano 1 partię jaj wielozbożowych z chowu klatkowego, w ilości 100 szt. tj. 10 opakowań po 10 szt. jaj, na opakowaniu których brak było formy prawnej jednostki organizacyjnej,  która produkuje lub paczkuje środki spożywcze.

Przesłano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy i do producenta. Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego. W odpowiedzi producent stwierdził, że zawinił pracownik, który pomylił opakowania i zapakował jaja do opakowań oznaczonych inną marką.

- U przedsiębiorcy w Polanowie zakwestionowano 1 partię jaj kurzych klasy A w ilości 9 opakowań, z uwagi na brak :

·         kodu zakładu pakowania,

·         wskazania faktycznej klasy wagowej - z trzech uwidocznionych na opakowaniu „XL, L, M”,

·         oznaczenia metody chowu,

·         danych identyfikujących producenta.

W trakcie kontroli zakwestionowaną partię zwrócono do dostawcy.

Przesłano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy i przesłano pismo informacyjne do dostawcy.

Ponadto po ustaleniu wprowadzającego do obrotu (paczkującego) zostaną wysłane pisma informacyjne do właściwego terytorialnie WIJHARS i PIW oraz wystąpienie pokontrolne.

Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego.

- U przedsiębiorcy w Kołobrzegu, zakwestionowano 1 partię jaj kurzych klasy A, w ilości 18 opakowań, z powodu:

-        braku kodu zakładu pakowania jaj,

W trakcie kontroli zakwestionowaną partię wycofano z obrotu.

Przesłano wystąpienie pokontrolne do przedsiębiorcy, przesłano wystąpienie do producenta z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, przesłano informację do właściwego terytorialnie WIJHARS i przesłano informację do właściwego terytorialnie PIW.

Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego. W odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne poinformowano, że zakwestionowaną partię jaj zwrócono do producenta.

- U przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w sklepie spożywczym w Koszalinie, zakwestionowano 2 partie jaj, a mianowicie:

a)1 partię 4 opakowań jaj po 10 szt., z uwagi na brak na opakowaniu :

·         kodu zakładu pakowania,

·         klasy jakości,

·         klasy wagowej,

·         informacji zalecającej przechowywanie jaj po zakupie w warunkach chłodniczych,

·         oznaczenia kodu producenta na zewnętrznej lub wewnętrznej powierzchni opakowania.

Ponadto użyto nieprawidłowego wyrażenia poprzedzającego datę minimalnej trwałości tj. podano „Termin przyd. do spoż.” zamiast „Najlepiej spożyć przed”.

b) 1  partię 12 opakowań jaj po 6 szt., z uwagi na brak na opakowaniu:

·         kodu zakładu pakowania,

·         wskazania faktycznej klasy wagowej - z dwóch uwidocznionych na opakowaniu „L, M”,

·         oznaczenia metody chowu.

W trakcie kontroli zakwestionowane partie jaj zwrócono do producenta.

Przesłano wystąpieniepokontrolne do kontrolowanych przedsiębiorców, przesłano wystąpienie pokontrolne do producenta, skierowano pismo informacyjne do właściwego terytorialnie WIJHARS i  do właściwego terytorialnie PIW.

Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego.

            2.3. Oznakowanie jaj sprzedawanych luzem w miejscu sprzedaży

Oceną objęto 5 partii jaj kurzych oferowanych do sprzedaży luzem, stwierdzając przy 5 partiach brak w miejscu sprzedaży informacji dla konsumenta wymaganych przepisem art. 16 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 jw., tj.:

- klasy jakości,

- klasy wagowej,

- oznaczenia metody chowu,

- objaśnienia znaczenia kodu producenta,

- daty minimalnej trwałości.

Powyższą nieprawidłowość stwierdzono u 3 przedsiębiorców:

­         prowadzącego działalność gospodarczą w sklepie spożywczym w Szczecinie (1 partia jaj)

­         prowadzącego działalność gospodarczą w na targowisku w Szczecinie(2 partie jaj)

­         prowadzącego działalność gospodarczą w Policach (2 partie jaj).

Wobec powyższego do dwóch przedsiębiorców przesłano wystąpienia pokontrolne. Do jednego przedsiębiorcy nie przesłano wystąpienia pokontrolnego z uwagi na fakt, iż w trakcie kontroli uwidoczniła ww. informacje.

Materiały z kontroli zostaną skierowane do postępowania administracyjnego wobec trzech ww. przedsiębiorców.

Ponadto nieprawidłowości stwierdzono u przedsiębiorcy w Policach, gdzie zakwestionowano 1 partię 90 jaj, z uwagi na brak kodu producenta na skorupie.

3)     Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości

Sprawdzono przestrzeganie dat minimalnej trwałości w stosunku do podanych przez producentów jaj kurzych oferowanych do sprzedaży oraz na podstawie okazanych dokumentów dostaw u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców.

Badaniem objęto 32 partie jaj kurzych, stwierdzając 1 partię jaj 27 dni po upływie daty minimalnej trwałości u przedsiębiorcyw Koszalinie.Przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym kredytowanym za wykroczenie z art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w wysokości 200 zł.

W trakcie kontroli decyzją przedsiębiorcy towar przeterminowany wycofano z obrotu
i zagospodarowano we własnym zakresie.

U pozostałych przedsiębiorców nie wniesiono uwag co do daty minimalnej trwałości dla jaj w opakowaniach jednostkowych.

U przedsiębiorców sprzedających jaja luzem stwierdzono, że daty minimalnej trwałości nie przekraczały daty ustalonej na nie więcej niż 28 dni od dnia zniesienia (co ustalono na podstawie dowodów dostaw).

4)     Przestrzeganie warunków przechowywania jaj

Sprawdzono przestrzeganie warunków przechowywania jaj uwzględniając pkt 7 preambuły i art. 2 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z 24.6.2008, s. 6 ze zm.), a także sekcję X załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. L.139 z 30.04.2004r., str. 55 ze zm.) u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców.

Badaniem objęto 32 partie jaj kurzych, nie stwierdzając nieprawidłowości w badanym zakresie.

5)     Identyfikacja przedsiębiorcy

Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o wpisy do ewidencji działalności gospodarczej oraz odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców w świetle przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010r. nr 220, poz. 1447 ze zm.).

Powyższe zagadnienie sprawdzono podczas kontroli u 15 przedsiębiorców.

Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy dokonali zgłoszenia prowadzonej działalności gospodarczej do ewidencji działalności gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego.

Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości.

6)     Przestrzeganiepostanowień art. 59 ust. 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.),

Wszyscy przedsiębiorcy przechowywali i udostępnili na żądanie kontrolujących orzeczenia lekarskie wydawane osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością do celów sanitarno – epidemiologicznych.

7)     Inne zagadnienia

Rzetelność obsługisprawdzono u 14 przedsiębiorców poprzez dokonanie zakupu kontrolnego,nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

W związku z koniecznością przeciwdziałania popełnieniu wykroczeniaz art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 2001r. Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441 z późn. zm.) rozszerzono przedmiotowy zakres kontroli u trzech przedsiębiorców:

·         u przedsiębiorcy w Darłowie, gdzie stwierdzono stosowanie w obrocie wagi z nieważnym dowodem kontroli metrologicznej „CE 07”.

W trakcie kontroli przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym kredytowanym za wykroczenie z art. 26 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy Prawo o miarach.

Przedsiębiorca niezwłocznie wycofał wagę z użytkowania.

O stosowaniu wagi z nieważną cechą legalizacji poinformowano właściwy Urząd Miar.

·         u przedsiębiorcy w Szczecinie, gdzie stwierdzono wagi elektroniczne z nieaktualnymi cechami legalizacji „09 I”, „09 III”.

 W trakcie kontroli przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym kredytowanym za wykroczenie z art. 26 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy Prawo o miarach. Wydano żądanie w zakresie niezwłocznego usunięcia nie zalegalizowanych wag z miejsca sprzedaży. Żądanie zostało wykonane. O stosowaniu wag z nieaktualną cechą legalizacji poinformowano właściwy Urząd Miar.

• u przedsiębiorcy Szczecinie,gdzie stwierdzono wagę elektroniczną z nieaktualną cechą legalizacji „04” i wagę elektroniczną z nieczytelną cechą legalizacji.

W trakcie kontroli przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym kredytowanym za wykroczenie z art. 26 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy Prawo o miarach. Wydano żądanie w zakresie niezwłocznego usunięcia nie zalegalizowanych wag z miejsca sprzedaży. Żądanie zostało wykonane. O stosowaniu wag z nieaktualną i nieczytelną cechą legalizacji  poinformowano właściwy Urząd Miar.

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do :

­         ukarania 4 osób mandatami karnymi kredytowanymi w kwocie 1150 zł, za wykroczenia z art.100 ust.1 pkt 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia i art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o miarach,

­         wysłania 1 pisma informacyjnego do dostawcy,

­         wysłania3 wystąpień pokontrolnych do przedsiębiorców wprowadzających jaja do obrotu o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,

­         wysłania7 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych w trakcie kontroli uchybień,

­         skierowania informacji do właściwych władz sanitarnych o oferowaniu do sprzedaży  przeterminowanych jaj,

­         przesłania 2 informacji do właściwych władz weterynaryjnych o wprowadzaniu do obrotu handlowego jaj opakowanych nie posiadających m. in. numeru zakładu pakowania jaj,

­         przesłania 3 informacji do właściwegoterytorialnie WIJHARS,

­         przesłania 3 informacji do właściwego terytorialnie Urzędu Miar,

Ponadto zostaną wysłane pisma informacyjne do właściwych terytorialnie WIJHARS i  PIW oraz po ustaleniu przedsiębiorcy wprowadzającego jaja kurze do obrotu (paczkującego), zostanie skierowane do niego wystąpienie pokontrolne.

W związku z ustaleniami z siedmiu kontroli zostanie przeprowadzone postępowanie administracyjne w celu wymierzenia kary pieniężnej z ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.