ZKŻ.8361.207.2015

Koszalin, dnia 16 listopada 2016r.

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

............................................................

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

Jarosław Nizioł

Firma przedsiębiorcy:

Piekarnia Cukiernia Nizioł

Jarosław Nizioł

ul. Rzemieślnicza 24

78-100 Kołobrzeg

DECYZJA nr ZKŻ.8361.207.2015

wymierzająca karę pieniężną

Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016r., poz. 1604) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016r., poz. 23 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Jarosławowi Niziołowi wykonującemu działalność gospodarczą pod firmą Piekarnia Cukiernia Nizioł Jarosław Nizioł, z adresem głównego miejsca wykonywania działalności w Kołobrzegu przy ul. Rzemieślniczej 24, karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu 8 partii artykułów rolno-spożywczych oferowanych do sprzedaży bez opakowań, o wartości 56,10 zł, w tym:

• 2 partii pieczywa nieodpowiadającego wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016r., poz. 1604) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w § 19 ust. 1 pkt 3 oraz 6 lit. a oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29), gdyż w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano wykazu składników oraz masy jednostkowej,

• 6 partii wyrobów cukierniczych nieodpowiadających wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016r., poz. 1604) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29), gdyż w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano wykazu składników.

Uzasadnienie

W dniach 03 i 10.12.2015r. na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych (aktualnie Dz. U. z 2016r., poz. 1604), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (aktualnie Dz. U. z 2016r., poz. 1059 ze zm.), działając na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia urzędowej kontroli żywności nr ZKŻ/U-251/2015, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u przedsiębiorcy Jarosława Nizioła, wykonującego działalność gospodarczą pod firmą Piekarnia Cukiernia Nizioł Jarosław Nizioł na stoisku piekarniczo - cukierniczym w Białogardzie, Plac Wolności 10A (Galeria Hosso).

W toku kontroli stwierdzono wprowadzenie do obrotu 8 partii środków spożywczych oferowanych do sprzedaży bez opakowań o łącznej wartości 56,10 zł, wyprodukowanych przez kontrolowanego przedsiębiorcę, w tym 2 partii pieczywa pod nazwami: bułka duża i bułka kajzerka oraz 6 partii wyrobów cukierniczych pod nazwami: bułka twarogowa, kulki serowe, gniazdo, pączki z marmoladą, paluch drożdżowy, drożdżówka z serem i stwierdzono, że w miejscu ich sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano wykazu składników, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 29), dalej również „rozporządzenia w sprawie znakowania”.

Ponadto w przypadku pieczywa stwierdzono, że w miejscu jego sprzedaży na wywieszce lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano dodatkowo masy jednostkowej, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 6 lit. a oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania.

W związku z powyższym stwierdzono, że taki stan faktyczny nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016r., poz. 1604), dalej „ustawy o jakości”.

Dodatkowo w toku kontroli ustalono, że wykazy składników poddanych ocenie wyrobów znajdowały się w formie kart produktów na zapleczu stoiska cukierniczego.

Niezwłocznie w drugim dniu kontroli uwidoczniono wszystkie brakujące informacje w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom.

W związku z powyższymi ustaleniami, pismem z dnia 24 października 2016r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę Jarosława Nizioła o  wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. środków spożywczych niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów. Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W myśl § 19 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29), w przypadku środków spożywczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu lub zakładom żywienia zbiorowego bez opakowania lub w przypadku pakowania środków spożywczych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta finalnego lub ich pakowania do bezzwłocznej sprzedaży podaje się  wykaz składników - zgodnie z art. 18-20 rozporządzenia nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art. 21 tego rozporządzenia, natomiast w myśl § 19 ust. 1 pkt 6 lit. a - w przypadku pieczywa - dodatkowo masę jednostkową Zgodnie z § 19 ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu.

W myśl przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. W świetle z kolei przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o jakości wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Niespełniające wymagań przepisów rozporządzenia w sprawie znakowania środki spożywcze są artykułami rolno-spożywczymi niewłaściwej jakości handlowej, a stan faktyczny polegający na niespełnieniu tych wymagań stanowi naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy o jakości. Wprowadzenie ich do obrotu skutkuje odpowiedzialnością z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości.

Ustawa o jakości stanowi w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania.

Nadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze i podmioty działające na rynku pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

Dodatkowo, w myśl art. 8 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. L 304 z 22.11.2011, s. 18 ze zm.), zwanego również „rozporządzeniem nr 1169/2011”, podmiotem działającym na rynku spożywczym odpowiedzialnym za informację na temat żywności jest podmiot, pod którego nazwą lub firmą jest wprowadzany na rynek dany środek spożywczy lub - jeżeli ten podmiot nie prowadzi działalności w Unii - importer danego środka na rynek Unii.

W myśl art. 8 ust. 2 tego rozporządzenia, podmiot działający na rynku spożywczym odpowiedzialny za informację na temat żywności zapewnia obecność i rzetelność informacji na temat żywności zgodnie z mającym zastosowanie prawem dotyczącym informacji na temat żywności oraz z wymogami odpowiednich przepisów krajowych.

Przepis art. 8 ust. 5 rozporządzenia nr 1169/2011 stanowi natomiast, że bez uszczerbku dla ust. 2-4 podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają przestrzeganie w przedsiębiorstwach pozostających pod ich kontrolą wymogów prawa dotyczącego informacji na temat żywności i odpowiednich przepisów krajowych mających znaczenie dla ich działalności i upewniają się, że wymogi te są spełnione.

W świetle powyższego przedsiębiorca Jarosław Nizioł ponosi odpowiedzialność za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej jako podmiot odpowiedzialny za informacje na temat żywności.

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych, wielkość jego obrotów oraz przychodu, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych, uwzględniając dodatkowo przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Miarkując stopień szkodliwości czynu Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w przypadku wyrobów oferowanych luzem oznakowanie w miejscu sprzedaży stanowi jedyne źródło bezpośredniej informacji dla nabywcy o rodzaju i właściwościach środka spożywczego. Dlatego też stwierdził, że brak uwidocznienia wykazu składników w miejscu sprzedaży wyrobów cukierniczych oraz wykazu składników i masy jednostkowej w miejscu sprzedaży pieczywa narusza prawo konsumentów do informacji, utrudnia porównanie określonych środków spożywczych z innymi znajdującymi się w obrocie i odróżnienie ich od innych, a przez to uniemożliwia konsumentom dokonanie świadomego wyboru produktów zgodnych z ich oczekiwaniami. Zagwarantowanie tego wyboru jest natomiast nadrzędnym celem przepisów prawa żywnościowego. Braki w powyższym zakresie przekładają się na naruszenie zarówno interesów ekonomicznych konsumentów - z uwagi na możliwość zakupu produktu przypadkowego, nieodpowiadającego oczekiwaniom, o nieokreślonej masie, jak i zdrowotnych - z uwagi na prawdopodobną obecność w przedmiotowych środkach spożywczych substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji.

Ustalając zakres naruszenia Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, że informacja o składzie środków spożywczych oraz dodatkowo o masie jednostkowej w przypadku pieczywa, stanowią najważniejsze elementy jakości handlowej. Stąd uznał, że stwierdzone nieprawidłowości były istotne zarówno z punktu widzenia właściwości produktów, jak i interesów konsumentów, a naruszone wymagania w zakresie oznakowania stanowiły podstawową część wymagań przewidzianych w przepisach prawa żywnościowego dla tego rodzaju produktów (środków spożywczych oferowanych do sprzedaży bez opakowań).

Przy ocenie dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych organ wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej objęty kontrolą w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Dodatkowo uwzględniono podjęte w toku kontroli działania naprawcze.

Biorąc pod uwagę kryterium wielkości obrotów i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie oświadczenia uzyskanego w toku kontroli stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015r., poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii małych przedsiębiorców, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym nie jest znaczny. Z tego też względu organ odstąpił od ustalania kwotowej wartości obrotów strony, uznając iż informacja w tym zakresie nie będzie miała wpływu na dokonaną ocenę przedmiotowej przesłanki i wynik postępowania administracyjnego. Uznano ponadto, że posiadane dane o kategorii przedsiębiorcy są w tym przypadku wystarczające do zakończenia sprawy administracyjnej, co pozostaje w zgodzie z zasadą szybkości postępowania, według której organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

Oceniając z kolei wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych organ uwzględnił wartość 8 partii środków spożywczych niewłaściwej jakości handlowej, w tym 2 partii pieczywa i 6 partii wyrobów cukierniczych, stanowiącą w toku kontroli kwotę w wysokości 56,10 zł.

Mając na uwadze opisane wyżej okoliczności, a także uwzględniając wysokość najniższego możliwego wymiaru kary za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej wynoszącą 500 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest wymierzenie na podstawie przepisu art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości kary pieniężnej w minimalnej ustawowej wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych).

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, w myśl którego kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone nieprawidłowości oraz dokonaną ocenę wszystkich przesłanek wymiaru kary, wymierzona kwota kary spełnia powyższe wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016r., poz. 23 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z kolei z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy o jakości karę pieniężną, o której mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. W związku z powyższym Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

1. Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015r., poz. 613 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

2. Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Z up. Zachodniopomorskiego

Wojewódzkiego Inspektora

Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

.........................................................................................

(podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

6