DECYZJA nr ZKŻ.8361.191.2015

Koszalin, 22 marca 2016 roku

Zachodniopomorski Wojewódzki
Inspektor Inspekcji Handlowej
ul. Wały Chrobrego 4
70-502 Szczecin

Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe
„ANAG” Rawscy Spółka Jawna
ul. Kościelna nr 4
76-032 Mielno

DECYZJA nr ZKŻ.8361.191.2015
nakładająca karę pieniężną

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2015, poz. 23), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na przedsiębiorcę Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe „ANAG” Rawscy Spółka Jawna z siedzibą w Mielnie karę pieniężną w wysokości 330 zł (słownie: trzysta trzydzieści złotych) z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) w związku z naruszeniem § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015 r., poz. 2121) z uwagi na to, iż w zakładzie kontrolowanego przedsiębiorcy, który jest miejscem sprzedaży detalicznej m.in. węgla, oraz jednocześnie miejscem świadczenia usług, brak było w udostępnionym cenniku ceny za usługę workowania węgla, to jest ceny zawierającej w sobie cenę opakowania (worka) oraz napełnienia węglem tego opakowania.

Uzasadnienie

W dniach 16  i 23 listopada 2015 roku  na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014 r., poz. 148 ze zm.) oraz art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 11.05.2001 r. Prawo o miarach (Dz.U. z 2013 r., poz. 1069) zgodnie z upoważnieniem nr ZKŻ/U-234/2015 inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u  przedsiębiorcy Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe „ANAG” Rawscy Spółka Jawna z siedzibą w Mielnie przy ul. Kościelnej nr 4  zwanego dalej również „stroną”, w składzie opału i materiałów budowlanych pod adresem siedziby Spółki.

W toku kontroli, zgodnie z zakresem przedmiotowym określonym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli dokonano m.in. sprawdzenia prawidłowości uwidocznienia cen pod kątem przepisów ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915), dalej „ustawy”, oraz wymogów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2015 r., poz. 568), zwanego dalej również „rozporządzeniem Ministra Finansów”.

W związku z powyższym ustalono, że przedsiębiorca w ww. składzie opału będącym miejscem sprzedaży detalicznej, ale także miejscem w którym strona świadczy usługi konsumentom, w cenniku udostępnionym kupującym nie podał ceny za usługę tzw. workowania węgla, to jest ceny obejmującej worek jako opakowanie żądanej ilości węgla oraz napełnienie tym węglem tego opakowania.

W związku z powyższym stwierdzono w toku kontroli, że stan faktyczny polegający na braku w cenniku ceny usługi świadczonej konsumentom stanowi naruszenie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy w związku z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów.

Jednocześnie ustalono, że udostępniony w miejscu sprzedaży cennik zawierał nazwy handlowe towarów masowych (węgla) oraz ich ceny jednostkowe.

W drugim dniu kontroli stwierdzono, że w udostępnionym cenniku podano cenę za usługę workowania węgla.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2015 r., poz. 568), którego naruszenie stwierdzono w toku kontroli, utraciło moc obowiązującą z dniem wejścia w życie, tj. w dniu 1 stycznia 2016 r., nowego rozporządzenia w tym zakresie wydanego na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy, tj. rozporządzenia  Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015 r., poz. 2121), zwanego dalej również „rozporządzeniem Ministra Rozwoju”.

Uwzględniając zaistniałą zmianę w przepisach, wykazane w toku kontroli naruszenie § 10 ust. 1 dotychczasowego rozporządzenia Ministra Finansów, polegające na braku w cenniku ceny za usługę workowania węgla, zakwalifikowano w niniejszym postępowaniu odpowiednio jako naruszenie § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju obowiązującego od 1 stycznia 2016 r.

Mając na względzie dokonane ustalenia, pismem z dnia 23 lutego 2016 r.  Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem § 10 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Rozwoju z uwagi na brak w cenniku w zakładzie przedsiębiorcy świadczącego usługi ceny za usługę workowania.

Jednocześnie w ww. piśmie stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów.

Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W świetle art. 4 ust. 1 zd. 1 ustawy o informowaniu o cenach w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. W myśl art. 4 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi, w drodze rozporządzenia:

1. sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów (usług),
2. wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów (usług)

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru (usługi) nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru (usługi).

Zgodnie z art. 25 ustawy dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013 r., poz. 385) zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r.

Do dnia 31 grudnia 2015 r. wymagania dotyczące zasad uwidaczniania cen określone były, zgodnie z art. 25 ustawy, w rozporządzeniu Ministra Finansów, którego § 10 ust. 1 stanowił, że ceny za usługi podaje się wraz z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usługi, a jeżeli jest to zgodne z praktyką obrotu, ze względu na rodzaj świadczonej usługi, zamiast cen za usługę można podawać cenę jednostkową za jednostkę usługi. Ust. 2 tego paragrafu stanowił, że przy określaniu cen za usługi mogą być podawane stawki godzinowe, stawki procentowe, ceny za kilometr i inne stawki przeliczeniowe, które powinny zawierać wszystkie elementy składowe ceny. Do stawek przeliczeniowych mogą być włączone także koszty materiałowe.

W dniu 1 stycznia 2016 r. weszło w życie rozporządzenia  Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121), które zastąpiło dotychczasowe rozporządzenie Ministra Finansów.

W myśl przepisów § 10 ust. 1 – podobnie jak w przypadku rozporządzenia Ministra Finansów – ceny za usługi podaje się wraz z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usługi, a jeżeli jest to zgodne z praktyką obrotu, ze względu na rodzaj świadczonej usługi, zamiast cen za usługę można podawać cenę jednostkową. Zgodnie z ust. 2 § 10 przy uwidacznianiu cen za usługi mogą być podawane stawki godzinowe, stawki procentowe, ceny za kilometr i inne stawki przeliczeniowe, które powinny zawierać wszystkie elementy składowe ceny.

Ustawa w art. 6 ust. 1 stanowi, że jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 3 tej ustawy, przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.

Mając na względzie powyższe, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do nałożenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy o informowaniu o cenach, wszystkie przewidziane w nim kryteria wymiaru kary. Uwzględnił dodatkowo przesłanki określone w art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Dokonując zatem oceny stopnia naruszenia obowiązków przedsiębiorcy uwzględniono, że obowiązek dotyczący uwidocznienia cen w zakładach, w których świadczone są usługi, polega na udostępnieniu w miejscu widocznym i ogólnodostępnym dla konsumentów cennika (zestawienia cen usług) wraz z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usług. W niniejszej sprawie stwierdzono, że przedsiębiorca nie podał w udostępnionym w miejscu świadczenia usług cenniku ceny świadczonej przez siebie usługi workowania węgla. Przez to nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku w zakresie uwidocznienia cen w swoim zakładzie, naruszając tym samym bardzo poważnie zarówno przepisy rozporządzenia, jak i obowiązki wynikające wprost z art. 4 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym oceniono, że przedsiębiorca  naruszył w sposób bardzo poważny interes konsumentów w zakresie prawa do informacji o cenie świadczonej przez siebie usługi polegającej na pakowaniu w oferowany przez siebie worek zakupionej określonej ilości węgla. Pozbawił przez to konsumentów możliwości porównania stosowanej za tę usługę ceny z cenami usług tego samego rodzaju, świadczonych przez innych przedsiębiorców dokonujących obrotu węglem. Dodatkowo, pozbawiając konsumentów informacji o cenie przedmiotowej usługi, które to ceny co do zasady należą do podstawowych, istotnych elementów zawieranych umów sprzedaży wpływających na wybór konsumentów, ograniczył konsumentom swobodę zawierania tych umów przejawiającą się w ich świadomej i suwerennej decyzji dotyczącej zawarcia określonej umowy z określonym  kontrahentem za podaną cenę. Brak podania tej ceny powodował, iż konsumenci dokonując zakupu określonej ilości węgla w workach w momencie dokonywania zapłaty za zakupiony węgiel płacili cenę wyższą niż wynikała by z zakupionej ilości węgla.

Przy ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy organ uwzględnił okoliczność, że przedsiębiorca nie był wcześniej, to jest od dnia wejścia w życie ustawy – objęty kontrolą organu w zakresie przestrzegania przepisów tej ustawy. Uwzględniono również fakt niezwłocznego – jeszcze w toku kontroli – usunięcia przez przedsiębiorcę stwierdzonego naruszenia poprzez podanie w cenniku ceny workowania węgla. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął także pod uwagę, iż strona stosunkowo długo wykonuje działalność gospodarczą, tj. od czerwca 2003 r. i powinna strona wykazać się znajomością przepisów dotyczących wykonywanej działalności istotnych z punktu widzenia interesów i praw konsumentów.

Biorąc pod uwagę trzeci czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie przedłożonej przez stronę informacji, stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii  mikroprzedsiębiorców, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest najmniejszy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie.

Mając na uwadze ustalenia kontroli i dokonaną ocenę wyżej opisanych kryteriów, a także uwzględniając fakt, że górna granica wymiaru kary w przypadku naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy wynosi 20000 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest nałożenie na przedsiębiorcę na podstawie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach kary pieniężnej w wysokości  330  zł (słownie:  trzysta trzydzieści złotych).

Wskazać w tym miejscu należy, że cechą charakterystyczną sankcji administracyjnej, a taką właśnie jest kara pieniężna nakładana na podstawie przepisów ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, jest jej automatyczne stosowanie wobec podmiotu ponoszącego przypisaną mu obiektywną odpowiedzialność za naruszenie ciążących na nim obowiązków. Samo zaś stwierdzenie – udowodnienie faktu braku właściwej informacji w zakresie m.in. ceny za świadczoną faktycznie konsumentom usługę, jest wystarczającą przesłanką do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia czy niedopełnienie obowiązku uwidocznienia cen w określony sposób nastąpiło z winy (umyślnej czy nieumyślnej) danego podmiotu, czy też nie. Dodatkowo wskazać należy, że ustawa nie przewiduje możliwości badania przez organ Inspekcji Handlowej istnienia winy, bądź jej braku po stronie podmiotu, u którego ujawniono nieprawidłowości. Zatem samo stwierdzenie w wyniku kontroli, że określony podmiot nie zrealizował  ciążącego na nim obowiązku ustawowego powoduje konieczność nałożenia kary pieniężnej, która jest karą administracyjną.

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenia, wymierzona kwota kary spełnia te wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2015 r., poz. 23) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy o informowaniu o cenach karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Z up. Zachodniopomorskiego
Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej
Andrzej Kuśpiel
Dyrektor Delegatury