DECYZJA nr ZKŻ.8361.67.2016

Koszalin, 29 czerwca 2016 roku

Zachodniopomorski Wojewódzki
Inspektor Inspekcji Handlowej
ul. Wały Chrobrego 4
70-502 Szczecin

Maciej Budny
Firma przedsiębiorcy:
Serwis Opon Maciej Budny
Mścice, ul. Rzemieślnicza 1
76-031 Będzino

DECYZJA nr ZKŻ.8361.67.2016
nakładająca karę pieniężną

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów  i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016r., poz. 23), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na przedsiębiorcę Macieja Budnego wykonującego działalność gospodarczą pod firmą Serwis Opon Maciej Budny w Mścicach przy ul. Rzemieślniczej 1 karę pieniężną w wysokości 350 zł (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych) z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) w związku z naruszeniem § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121) z uwagi na podanie w cenniku cen usług z informacją „od”, tj. w sposób niezapewniający jednoznacznej, niebudzącej wątpliwości informacji o ich wysokości oraz uniemożliwiający porównanie cen.

Uzasadnienie

W dniach 22 i 25.04.2016r.  na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014 r., poz. 148 ze zm.), zgodnie z upoważnieniem nr ZKŻ/U-72/2016, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u  przedsiębiorcy Macieja Budnego wykonującego działalność gospodarczą pod firmą Serwis Opon Maciej Budny  zwanego dalej również „stroną”, w zakładzie usługowym – serwisie opon w Mścicach przy ul. Rzemieślniczej 1.

W toku kontroli, zgodnie z zakresem przedmiotowym określonym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli, dokonano oceny m.in. prawidłowości uwidocznienia cen pod kątem przepisów ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915), dalej również „ustawy”, oraz wymogów rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015 r., poz. 2121), zwanego dalej „rozporządzeniem”.

W związku z powyższym ustalono, że w zakładzie kontrolowanego przedsiębiorcy w miejscu widocznym i ogólnodostępnym dla konsumentów znajdował się cennik świadczonych usług, w którym obok określenia rodzaju i zakresu usług podano ceny za ich wykonanie z informacją „od”, tj. bez dokładnego określenia ceny za usługę. Powyższy sposób uwidocznienia cen nie zapewniał konsumentom jednoznacznej, niebudzącej wątpliwości informacji o wysokości tych cen oraz uniemożliwiał ich porównanie, w związku z czym stwierdzono w toku kontroli, że taki stan faktyczny stanowi naruszenie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1 ustawy w związku z § 10 ust. 1 rozporządzenia.

W toku kontroli przedsiębiorca usunął stwierdzone uchybienie poprzez sporządzenie i uwidocznienie cennika, w którym określił ceny za wykonywane usługi w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen, tj. bez informacji „od”.

Mając na względzie dokonane ustalenia, pismem z dnia 9 czerwca 2016 r.  Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem § 10 ust. 1 rozporządzenia z uwagi na podanie w cenniku cen usług z informacją „od”, tj. w sposób niezapewniający jednoznacznej, niebudzącej wątpliwości informacji o ich wysokości oraz uniemożliwiający porównanie cen.

Jednocześnie w ww. piśmie stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień. Udzieliła natomiast żądanej informacji o wielkości obrotów i przychodu w 2015r.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W świetle art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów  i usług cena  to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę.

W myśl art. 4 ust. 1 zd. 1 ustawy w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. Zgodnie z art. 4 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi, w drodze rozporządzenia:

1. sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów (usług),
2. wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów (usług)

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru (usługi) nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru (usługi).

W dniu 1 stycznia 2016 r. weszło w życie rozporządzenie  Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz. U. z 2015r., poz. 2121).

Stosownie do przepisu § 10 ust. 1 rozporządzenia ceny za usługi podaje się wraz z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usługi, a jeżeli jest to zgodne z praktyką obrotu, ze względu na rodzaj świadczonej usługi, zamiast cen za usługę można podawać cenę jednostkową. Zgodnie z ust. 2 § 10 przy uwidacznianiu cen za usługi mogą być podawane stawki godzinowe, stawki procentowe, ceny za kilometr i inne stawki przeliczeniowe, które powinny zawierać wszystkie elementy składowe ceny.

Ustawa w art. 6 ust. 1 stanowi, że jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 3 tej ustawy, przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.

Mając na względzie powyższe, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do nałożenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy o informowaniu o cenach, wszystkie przewidziane w nim kryteria wymiaru kary. Uwzględnił dodatkowo przesłanki określone w art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Dokonując zatem oceny stopnia naruszenia obowiązków przedsiębiorcy uwzględniono, że obowiązek dotyczący uwidocznienia cen w zakładach, w których świadczone są usługi, polega na podaniu cen usług wraz z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usług w cenniku znajdującym się w miejscu widocznym i ogólnodostępnym dla konsumentów, w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. W niniejszej sprawie stwierdzono, że w cenniku udostępnionym konsumentom przedsiębiorca podał ceny usług z informacją „od”, co w istocie stanowiło uwidocznienie dolnej granicy tych cen (dolnego przedziału cen), a nie cen w rozumieniu ustawy, przez co nie zapewniało jednoznacznej i niebudzącej wątpliwości informacji o ich wysokości oraz uniemożliwiało porównanie cen. Powyższym uchybieniem przedsiębiorca naruszył bardzo poważnie obowiązki wynikające wprost z art. 4 ust. 1 ustawy, a tym samym naruszył istotnie interes konsumentów w zakresie prawa do informacji o cenach świadczonych przez siebie usług. Podając ceny w sposób niejednoznaczny strona pozbawiła konsumentów możliwości porównania stosowanych cen z cenami usług tego samego rodzaju, świadczonych przez innych przedsiębiorców. Określając jedynie minimalną wartość świadczonych usług poprzez podanie cen z informacją „od” strona nie sprecyzowała ich wysokości, przez co konsumenci mogli zapłacić każdą cenę wyższą od uwidocznionej, a tym samym cennik nie stanowił dla nich źródła wiedzy o wartości usługi wyrażonej w jednostkach pieniężnych, którą obowiązani są zapłacić. Zauważyć należy, że ceny należą do podstawowych, istotnych elementów zawieranych umów sprzedaży wpływających na wybór konsumentów.  Określenie jedynie minimalnej ich wysokości pozbawia konsumentów możliwości rozważenia przedstawionej oferty i podjęcia świadomej decyzji dotyczącej zawarcia określonej umowy z określonym kontrahentem, a przez to ogranicza swobodę zawierania umów.

Przy ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy organ uwzględnił okoliczność, że przedsiębiorca nie był wcześniej objęty kontrolą organu w zakresie przestrzegania przepisów  ustawy. Uwzględniono również fakt niezwłocznego usunięcia przez przedsiębiorcę stwierdzonego uchybienia poprzez sporządzenie  i uwidocznienie cennika określającego w sposób jednoznaczny ceny za świadczone usługi. Z drugiej strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, iż przedsiębiorca stosunkowo długo wykonuje działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług naprawy pojazdów samochodowych, tj. od 30.08.2007r. i powinien wykazać się znajomością przepisów dotyczących wykonywanej działalności istotnych z punktu widzenia interesów i praw konsumentów.

Biorąc pod uwagę trzeci czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów  i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie przedłożonej przez stronę informacji stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii  mikroprzedsiębiorców, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest nieznaczny.

Mając na uwadze ustalenia kontroli i dokonaną ocenę wyżej opisanych kryteriów, a także uwzględniając fakt, że górna granica wymiaru kary w przypadku naruszenia obowiązków,  o których mowa w art. 4 ustawy wynosi 20000 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest nałożenie na przedsiębiorcę na podstawie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach kary pieniężnej w wysokości 350 zł (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych).

Wskazać w tym miejscu należy, że cechą charakterystyczną sankcji administracyjnej, a taką właśnie jest kara pieniężna nakładana na podstawie przepisów ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, jest jej automatyczne stosowanie wobec podmiotu ponoszącego przypisaną mu obiektywną odpowiedzialność za naruszenie ciążących na nim obowiązków. Samo zaś stwierdzenie – udowodnienie faktu braku właściwej informacji w zakresie m.in. ceny za usługę jest wystarczającą przesłanką do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia czy niedopełnienie obowiązku uwidocznienia cen w określony sposób nastąpiło z winy (umyślnej czy nieumyślnej) danego podmiotu, czy też nie. Dodatkowo wskazać należy, że ustawa nie przewiduje możliwości badania przez organ Inspekcji Handlowej istnienia winy, bądź jej braku po stronie podmiotu, u którego ujawniono nieprawidłowości. Zatem samo stwierdzenie w wyniku kontroli, że określony podmiot nie zrealizował  ciążącego na nim obowiązku ustawowego powoduje konieczność nałożenia kary pieniężnej, która jest karą administracyjną.

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenia, wymierzona kwota kary spełnia te wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016r., poz. 23) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. W związku z powyższym organ orzekł jak  w sentencji.

Pouczenia:

Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy o informowaniu o cenach karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.             Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Z up. Zachodniopomorskiego
Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej
Andrzej Kuśpiel
Dyrektor Delegatury