Informacja o wynikach kontroli jakości handlowej wyrobów cukierniczych, w tym wyrobów czekoladowych, kakaowych, z zawartością alkoholu oraz w opakowaniach świątecznych

Realizując program kontroli w zakresie kontroli jakości handlowej wyrobów cukierniczych, w tym wyrobów czekoladowych, kakaowych, z zawartością alkoholu oraz w opakowaniach świątecznych Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie przeprowadził na terenie województwa zachodniopomorskiego łącznie 11 kontroli u 10  przedsiębiorców.

Urzędowe kontrole działalności gospodarczej podjęto na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r.
w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze. zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015r. poz. 678 ze zm.), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1,2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r. poz. 148 ze zm.).

 Kontrole przeprowadzono na podstawie własnego rozeznania.

Kontrole przeprowadzono u 6 przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w sklepach sieci handlowych, oraz u 4 przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w pozostałych sklepach.

Kontrole w zakresie jakości handlowej wyrobów cukierniczych w tym wyrobów czekoladowych oraz w opakowaniach świątecznych przeprowadzono u 10 przedsiębiorców, stwierdzając u 4 z nich nieprawidłowości.

Ogółem skontrolowano 63 partie produktów spożywczych o wartości 3292,00zł  (48 partii w opakowaniach, 15 partii luz). Zakwestionowano 4 partie produktów w opakowaniach o wartości 153,00zł i 12 partii produktów bez opakowań sprzedawanych luzem o wartości 656,00zł.

Kontrolą objęto wyroby cukiernicze z niżej wymienionych rodzajów:

1. produkty w opakowaniach świątecznych - 9 partii wyrobów nie kwestionując żadnej z nich w tym:
   • 7 partii wyrobów czekoladowych,
   • 1 partię wyrobów w czekoladzie ( oblane czekoladą ),
   • 1 partie wyrobów cukierniczych z nadzieniem alkoholowym; 
2. produkty w innych opakowaniach - 39 partii wyrobów, z których zakwestionowano 4 partie w tym:
   • 20 partii wyrobów czekoladowych, z których zakwestionowano  1 partię w zakresie jakości handlowej, w wyniku badań laboratoryjnych.
   • 10 partii wyrobów w czekoladzie (oblane czekoladą), z których zakwestionowano  1 partię, w związku z nieaktualną datą minimalnej trwałości,
   • 7 partii innych wyrobów cukierniczych ( ciastka, cukierki ), z których zakwestionowano 2 partie, w związku z nieaktualną datą minimalnej trwałości,
   • 2 partie wyrobów cukierniczych z nadzieniem alkoholowym, nie kwestionując badanych partii.  
3.  produkty bez opakowań sprzedawane luzem
   • 15 partii wyrobów cukierniczych luzem,  kwestionując 12 partii w zakresie jakości handlowej z uwagi na  nieprawidłowe oznakowanie.

Nie stwierdzono w ofercie handlowej kontrolowanych podmiotów wyrobów cukierniczych luzem z nadzieniem alkoholowym.

W układzie tematycznym wyniki kontroli przedstawiały się następująco:

1. Ocena jakości wyrobów cukierniczych (konwencjonalnych, bezglutenowych, bezcukrowych, o obniżonej zawartości cukru), w tym głównie ciastek, cukierków, czekolad i wyrobów w Czekoladzie (oblanych czekoladą) oraz słodyczy z nadzieniem alkoholowym.

Badania jakościowe artykułów rolno-spożywczych przeprowadzono w UOKiK Laboratorium Kontrolno-Analitycznym z siedzibą w Poznaniu pod kątem zgodności cech fizyko-chemicznych i organoleptycznych z obowiązującymi przepisami oraz deklaracjami producentów na opakowaniu, jak również w UOKiK Laboratorium Kontrolno-Analitycznym z siedzibą w Olsztynie pod kątem ujawnienia zafałszowań ( obecności tłuszczu obcego, innego niż tłuszcz kakaowy) i zgodności cech fizyko-chemicznych  z obowiązującymi przepisami oraz deklaracją producenta na opakowaniu.

Ogółem do badań laboratoryjnych pobrano próbki z 10 partii wyrobów czekoladowych i wyrobów w czekoladzie, z czego zakwestionowano 1 partię  wyrobów czekoladowych o wartości 48,00 zł (czekolada mleczna z całymi orzechami  laskowymi ) w zakresie jakości handlowej.

W wyniku przeprowadzonych badań i ich analizy kwestionowano 1 partię wyrobu czekoladowego u 1 kontrolowanego przedsiębiorcy w Koszalinie gdzie stwierdzono w ofercie handlowej produkt o nazwie: „Czekolada mleczna z całymi orzechami laskowymi  a`100 g”,  który zgodnie ze Sprawozdaniem z badań nr  14/2016 z dnia 04.02.2016 nie odpowiadał deklaracji producenta podanej na opakowaniu jednostkowym ze względu na niższą zawartość orzechów laskowych w 1 opakowaniu – na zbadane 3 opakowania  (wynik badania: 11,1 %, wartość zgodnie z wymaganiami: deklarowana na opakowaniu jednostkowym 15 %, niepewność  wyniku 1,7 %).  

Powyższe stanowi naruszenie przepisów art. 4 ust. 1 ustawy  z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2015 r., poz. 678 ze zm.).

Podczas drugiej kontroli, w trakcie której doręczono przedsiębiorcy sprawozdanie z badań, nie stwierdzono w obrocie handlowym kwestionowanej partii ww. produktu.

Z uwagi na powyższe:

• skierowano wystąpienie pokontrolne do przedsiębiorcy z wnioskiem o usunięcie stwierdzonego uchybienia,
• skierowano 2 wystąpienia do wytwórcy i przedsiębiorcy dla którego wyprodukowano produkt z wnioskami o usunięcie stwierdzonej nieprawidłowości, 
• skierowano informację do właściwego WIJHARS.

Materiały ze sprawy zostaną skierowane do Komisji celem przeprowadzenia postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej.

Wobec przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie administracyjne zmierzające do wydania decyzji w sprawie uiszczenia kosztów przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowanego produktu.

Kontrolowany przedsiębiorca  w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne poinformował o podjętej decyzji, że nie będzie sprzedawać przedmiotowej czekolady, skoro wyrób ten nie spełnia  deklarowanych przez producenta norm.

Wytwórca  w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne wyjaśnił, że przeanalizował zapisy z kontroli międzyoperacyjnej wykonane bezpośrednio na linii technologicznej podczas produkcji  czekolady mlecznej z całymi orzechami laskowymi przez pracowników obsługujących linie produkcyjne, jak i pracowników laboratorium zakładowego. Sprawdził zapisy z kontroli końcowej wyrobu gotowego wykonane przez zakładowe  laboratorium  przed zwolnieniem czekolad do sprzedaży. Proces produkcji podlega bieżącej kontroli i po zweryfikowaniu dokumentów, cały proces produkcji zakwestionowanej partii czekolady został zweryfikowany i stwierdzono, iż średnia zawartość dodatku  oznaczona w próbach pobranych podczas kontroli całego procesu produkcyjnego wyniosła dla orzechów laskowych 15,3%, na dowód czego dołączył kserokopię protokołu badania wyrobu gotowego nr  72/15 z dnia 17.12.2015 r.

Poinformował, że wynik kontroli próbek, jak i zapisów z kontroli produkcji oraz wyrobu gotowego nie potwierdził niezgodnego poziomu zawartości dodatku a podczas produkcji badanej partii wyrobu zastosowano właściwą recepturę.

Poinformował również, że  w wyniku ponownej kontroli zawartości dodatków  w kontrpróbach ww. partii wyniki zawartości dodatku dla orzechów laskowych kształtowały się na poziomie 14,9 -15,8%.

Producent poinformował, iż wymagana zawartość dodatku w ww. czekoladzie została ustalona na poziomie średniej zawartości 15 %,  a  z uwagi na specyfikę dodatku ( waga 1 orzecha kształtuje się na poziomie 0,5 do 0,9g) oraz zautomatyzowaną technologię dozowania masy do form ustalono tolerancje zawartości  dodatku - minimum 12%  maksimum 18% i stwierdził, że zawartość orzechów laskowych w kontrpróbach mieści się w zakresie przyjętej przez producenta tolerancji.

Zdaniem producenta niższa zawartość orzechów laskowych na poziomie 11,1% oceniona w jednej z trzech pobranych próbek może wynikać wyłącznie z chwilowego dozowania orzechów o lżejszej wadze, i dotyczy wyłącznie badanej próbki czekolady mlecznej z całymi orzechami laskowymi dostępnej w miejscu pobrania próby.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej podtrzymał stanowisko zajęte w wystąpieniu pokontrolnym, o czym pisemnie poinformował Producenta, wskazując iż wewnętrzne ustalenia dotyczące zawartości dodatku w czekoladzie mlecznej z całymi orzechami laskowymi, jakie stosowane są w trakcie procesu produkcyjnego, jak również badania tego wyrobu przeprowadzane na potrzeby wewnętrznej kontroli jakości, nie mogą być podstawą do podważenia wyników badań laboratoryjnych UOKiK, a tym samym nie wpływają na dokonaną ocenę wymagań jakościowych kwestionowanego wyrobu.

Przedsiębiorca w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne poinformował, iż zwrócił się do producenta przedmiotowej czekolady o wyjaśnienie przyczyn stwierdzonej nieprawidłowości. Producent zaś poinformował ww., że całość partii wyrobu była prawidłowa w innych zbadanych próbach i nie stwierdzono zbyt niskiej zawartości orzechów w czekoladzie. Producent zadeklarował, iż dołoży wszelkich starań aby produkowane wyroby spełniały wymagania deklarowane na opakowaniu a deklaracje producenta sprawdzi zwiększając  częstotliwość badań jego wyrobów.  

2. Sprawdzić ilość rzeczywistą towarów paczkowanych

Pod kątem ilości rzeczywistej towarów paczkowanych przebrano 33 opakowania o wartości 157,00zł. Nieprawidłowości nie stwierdzono w badanym zakresie.

Badania laboratoryjne w powyższym zakresie przeprowadzono w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Poznaniu i Olsztynie.

3. Sprawdzić oznakowanie wyrobów cukierniczych

Sprawdzono 55 partii wyrobów, w tym 41 partii towarów pakowanych i 14 partii towarów luzem o łącznej wartości 3049,00zł.

Zakwestionowano 12 partii wyrobów cukierniczych oferowanych  do sprzedaży konsumentowi finalnemu bez opakowań.

W wyniku przeprowadzonej analizy zakwestionowano oznakowanie 12 partii wyrobów cukierniczych oferowanych  do sprzedaży konsumentowi finalnemu bez opakowań o wartości u przedsiębiorcy w Szczecinku, gdzie stwierdzono w ofercie handlowej 12 partii wyrobów cukierniczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu bez opakowań, wyprodukowane przez kontrolowanego przedsiębiorcę, nieprawidłowo oznakowanych, gdyż   przy wszystkich badanych produktach w miejscu ich sprzedaży na wywieszce lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano:

• wykazu składników – zgodnie z art. 18 – 20 rozporządzenia nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art. 21 tego rozporządzenia,  co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 i ust.2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa  i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 roku  w sprawie znakowania  poszczególnych rodzajów środków spożywczych.

Powyższe stanowi naruszenie art.4 ust.1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r.o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Z uwagi na powyższe:

• skierowano wystąpienie pokontrolne do kontrolowanego przedsiębiorcy, z wnioskiem o usunięcie stwierdzonego uchybienia. 

Materiały ze sprawy zostaną skierowane do Komisji celem przeprowadzenia postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej.

W odpowiedzi na wystąpienie przedsiębiorca poinformował, że wykazy składników zostały sporządzone zgodnie z wytycznymi  rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art.18 –21 tego rozporządzenia  i uwidocznione w miejscu widocznym i dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu.

W oznakowaniu badanych produktów nie deklarowano oświadczeń żywieniowych
i zdrowotnych.

Stan opakowań badanych produktów był prawidłowy.

4. Przestrzeganie aktualności dat minimalnej trwałości oraz warunków przechowywania

Sprawdzenie aktualności dat minimalnej trwałości wyrobów czekoladowych przeprowadzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców. W powyższym zakresie kontrolą objęto ogółem 63 partie o wartości 3292,00zł. W toku kontroli stwierdzono  3 partie wyrobów cukierniczych i czekoladowych  o wartości 105,00zł po upływie daty minimalnej trwałości.

Nieprawidłowości stwierdzono w 2 sklepach sieci handlowych.

W zakresie warunków przechowywania nie kwestionowano badanych wyrobów cukierniczych.

W związku z powyższym 2 osoby ukarano mandatami karnymi kredytowanymi na łączną kwotę 350 zł, za wykroczenia z art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25.08.2006r. bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015r. poz. 594 ze zm.) oraz przesłano 2 informacje do Inspekcji Sanitarnej.

5. Przestrzeganie postanowień art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 stanowiące, iż podmioty działające na rynku spożywczym powinny móc zidentyfikować każdą osobę, która dostarczyła im środek spożywczy lub substancję przeznaczoną do dodania do żywności, bądź którą można do niej dodać.

Powyższe skontrolowano u 10 przedsiębiorców, obejmując sprawdzeniem 60 partii produktów o łącznej wartości 3187,00zł. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Identyfikacja kontrolowanych przedsiębiorców

Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu  o wpisy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej (CEIDG) dla osób fizycznych oraz o wpis do Informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców (CIKRS), w świetle przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015r., poz. 584 ze zm.). Powyższe zagadnienie sprawdzono podczas kontroli u wszystkich przedsiębiorców. Kontrolowani przedsiębiorcy dokonali zgłoszenia prowadzonej działalności gospodarczej do CEIDG oraz do CIKRS. Zakres i rodzaj prowadzonej  działalności przez kontrolowanych przedsiębiorców był zgodny z wpisami do CEIDG oraz do CIKRS. Nie stwierdzono w powyższym zakresie nieprawidłowości

Przestrzeganie przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia

Sprawdzono przestrzeganie postanowienia art. 59 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 25.08.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r. poz. 594 ze zm.) w zakresie dotyczącym przechowywania i udostępniania na żądanie organów urzędowej kontroli żywności orzeczeń lekarskich wydawanych osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością.

Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy przechowywali aktualne orzeczenia lekarskie osób bezpośrednio stykających się z żywnością.

Rzetelność obsługi sprawdzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców poprzez dokonanie zakupu kontrolnego, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

PODSUMOWANIE

Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do:

• nałożenia 2 mandatów karnych kredytowanych w wysokości 350,00zł,
• wystosowania 2 wystąpień pokontrolnych do kontrolowanych przedsiębiorców,
• wystosowania 2 wystąpień pokontrolnych do producentów (wytwórcy i przedsiębiorcy dla którego wyprodukowano produkt),
• przesłania 2 informacji do Inspekcji Sanitarnej,
• przesłania 1 informacji do odpowiedniego WIJHARS, w związku z niewłaściwą jakością produktu.

Materiały z kontroli 2 przedsiębiorców zostaną skierowane do Komisji celem przeprowadzenia postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej

Wobec 1 przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie administracyjne zmierzające do wydania decyzji w sprawie uiszczenia kosztów przeprowadzonych badań laboratoryjnych.

Beata Manios- rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 0-91 4225239 wew. 36