DECYZJA Nr WKŻ.8361.145.2015

Szczecin, dnia 18.12.2015r.

ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
INSPEKCJI HANDLOWEJ

Robert Szatanek
Firma przedsiębiorcy:
Robert Szatanek PHU EWRO
ul. Małopolska 46 A  lok. U1
70-515 Szczecin

DECYZJA Nr WKŻ.8361.145.2015
nakładająca karę pieniężną

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U z 2013 r., poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na przedsiębiorcę  Roberta Szatanek, firma przedsiębiorcy: Robert Szatanek PHU EWRO, ul. Małopolska 46A lok. U1, 70-515 Szczecin, karę pieniężną w wysokości 340,00 zł  (słownie: trzysta czterdzieści złotych 00/100) z  tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4  ust. 1 w związku z art. 25 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) w związku z naruszeniem § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2015r., poz. 568), tj. z uwagi na to, że w miejscu sprzedaży detalicznej nie uwidoczniono cen jednostkowych towarów na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego.

Uzasadnienie

W dniach 17, 18 i 21 sierpnia 2015r. na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. UE L 165 z 30.4.2004, str. 1, ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015r. poz. 678), oraz art. 5 ustawy z dnia 07.05.2009r. o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2015r. poz. 1161), art. 22 ust.1 ustawy z dnia 11.05.2001r. Prawo o miarach  Dz. U. z 2013r. poz. 1069) w związku z  art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.), zgodnie z upoważnieniami nr WKŻ/U-184/2015 oraz nr WKŻ/U-186/2015 z dnia 17.08.2015r. inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u przedsiębiorcy Roberta Szatanek, firma przedsiębiorcy: Robert Szatanek PHU EWRO, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej w sklepie spożywczym w Szczecinie przy ul. Małopolskiej 46A lok. U1,  zwanego  dalej również „stroną”.

W toku kontroli oferowany do sprzedaży towar sprawdzono pod kątem  przestrzegania przepisów ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014r., poz. 915) zwanej dalej „ustawą” oraz wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży ( Dz. U. z 2015r., poz. 568) zwanego dalej „rozporządzeniem”.  

Podczas przeprowadzonej kontroli poddano sprawdzeniu 20 partii towarów stanowiących ofertę handlową kontrolowanego przedsiębiorcy. W wyniku sprawdzenia ustalono, że 20 partii towarów objętych było  zgodnie z obowiązującymi przepisami, obowiązkiem uwidocznienia cen jednostkowych i stwierdzono, że w przypadku wszystkich 20 partii, tj. przy:  kawie rozpuszczalnej Nescafe Sensatione Creme 200g,  kawie rozpuszczalnej Tchibo Gold 180g,  herbacie czarnej aromatyzowanej malina i marakuja 32g,  herbacie czarnej Tetley 40g,  herbacie czarnej Lipton Yellow Label 50g,  gorącej czekoladzie Hot Milky 25g,  śmietance do kawy w proszku 200g,  soku grejpfrutowym 225ml,  soku z warzyw i owoców o smaku ziół prowansalskich Tymbark Vega 500ml,  orzeszkach ziemnych smażonych w chrupiącej skorupce o smaku papryki 70g,  ciastkach biszkoptowych z kawałkami czekolady mlecznej Milka 140g,  pulpetach z mięsa wieprzowo-drobiowego w sosie pomidorowym Kuchnia Staropolska 700g,  gołąbkach w sosie pomidorowym 500g,  paluszkach solonych Lajkonik 200g,  ciastkach kakaowych z nadzieniem o smaku waniliowym Oreo 176g,  przecierze sterylizowanym pomidorowym Podravka 500g,  napoju gazowanym o smaku pomarańczowym Mirinda 330ml, napoju z czarnej porzeczki „Dzień Noc” 200ml,  Pieczywie Gramex 140g,  serze Gouda wędzonym w plastrach 150g,  obowiązek ten nie został spełniony, tj. przy w/w towarach oferowanych do sprzedaży nie uwidoczniono cen jednostkowych na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego. Stąd też w toku kontroli stwierdzono naruszenie § 8 ust. 1 rozporządzenia. Niezależnie od powyższego w toku kontroli stwierdzono, że przy wszystkich 20 partiach towarów uwidoczniono wywieszki zawierające nazwy handlowe, ceny i jednostki miar, zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia.

Biorąc pod uwagę ustalenia kontroli do kontrolowanego przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w dniu 8 września 2015r. wystosował wystąpienie pokontrolne, wzywając kontrolowanego do usunięcia stwierdzonych w toku kontroli uchybień. Przedsiębiorca w odpowiedzi na rzeczone wystąpienie, za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 20 października 2015r. poinformował tut. organ, iż zostały poprawione wszelkie nieprawidłowości ujawnione podczas kontroli.

Mając na uwadze dokonane ustalenia oraz uwzględniając brzmienie przepisu art. 4 ust. 1 ustawy, w świetle którego jedynie naruszenie obowiązków informacyjnych dotyczących cen, wymienionych w tym przepisie daje podstawę do uznania, że zachodzi podstawa do wszczęcia postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy, pismem z dnia 19 listopada 2015r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy w związku z naruszeniem § 8 ust. 1 rozporządzenia, tj. z uwagi na to, że w miejscu sprzedaży detalicznej nie uwidoczniono cen jednostkowych towarów na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego.

Ponadto w ww. piśmie organ poinformował stronę o przysługującym jej prawie do wypowiedzenia się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Strona ze swojego uprawnienia skorzystała i w dniu 2.12.2015r. zapoznała się z materiałami toczącego się postępowania administracyjnego i wniosła o uwzględnienie faktu, że w 2015r. poniosła  straty, a nadto, że podczas kontroli została ukarana mandatem. Organ dokonał oceny przedstawionych argumentów pod kątem przydatności dla toczącego się postępowania, o czym niżej.  

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

Zgodnie z art. 4 ust. 1 zd. 1 ustawy w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru  w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. Natomiast w myśl art. 4 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi, w drodze rozporządzenia:

1)   sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów,

2)   wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru.

Zgodnie z art. 25 ustawy dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013r., poz. 385) zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4 ust. 2, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2015r.

W związku z brakiem przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ww. art. 4 ust. 2 ustawy, obowiązującym aktem prawnym pozostaje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2015r., poz. 568). W myśl przepisu § 8 ust. 1  rozporządzenia towary oferowane kupującym w miejscu sprzedaży opatruje się, ceną jednostkową na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego, za wyjątkiem towarów, których cena jednostkowa jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru  (§ 8 ust. 3).

Ceną jednostkową towaru, w świetle art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy, jest cena ustalona za jednostkę określonego towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar w rozumieniu przepisów o miarach.

Zgodnie natomiast z § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia cena jednostkowa uwidoczniona przy towarze na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego powinna dotyczyć ceny za 1 litr lub metr sześcienny – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według objętości, 1 kilogram lub 1 tonę – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według masy, 1 metr lub 1 metr kwadratowy – dla towarów sprzedawanych według długości lub powierzchni, 1 sztukę – dla towarów sprzedawanych na sztuki. Ceny jednostkowe towarów sprzedawanych według objętości mogą także dotyczyć 100 mililitrów lub 0,1 litra, a towarów sprzedawanych według masy – ilości za 100 gramów albo 100 kilogramów, jeżeli te jednostki są stosowane zwyczajowo i powszechnie dla tych towarów. Przepisy nie przewidują odstępstwa od uwidocznienia ceny jednostkowej towaru, poza jednym przypadkiem, gdy cena jednostkowa jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru (§ 8 ust. 3 rozporządzenia).

Ustawa stanowi w art. 6 ust. 1, że jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł. Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 3 tej ustawy, przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.

Mając na uwadze powyższe, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do nałożenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy, wszystkie przewidziane w nim kryteria wymiaru kary. Uwzględnił dodatkowo przesłanki określone w art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Dokonując zatem oceny stopnia naruszenia obowiązków przedsiębiorcy stwierdzono, że w przypadku braku cen jednostkowych stopień naruszenia należy określić jako istotny (bardzo poważny). Cena jednostkowa jest bowiem podstawowym kryterium obiektywnej informacji o wartości towaru wyrażonej w jednostkach pieniężnych, szczególnie w kontekście porównania jej z takimi wartościami innych towarów – podobnych, o odmiennych cechach co do marki, producenta, ilości itp. Brak zatem uwidocznienia cen jednostkowych przy towarach uniemożliwia kupującym porównanie cen towarów z cenami towarów podobnych o innej masie, objętości czy długości, a przez to utrudnia kupującym dokonanie właściwego wyboru towaru, naruszając ich interesy ekonomiczne. Same uwidocznienie wywieszek zawierających nazwy handlowe, ceny i jednostki miar (jak w niniejszej sprawie), bez uwidocznienia cen jednostkowych tych towarów nie zapewnia jednoznacznej i niebudzącej wątpliwości informacji o ich wysokości.

Przy ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy organ uwzględnił okoliczność, że przedsiębiorca nie był wcześniej objęty kontrolą tut. organu w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących obowiązków w zakresie cen oraz to, że prowadzi działalność gospodarczą od 2013r., zatem powinien wykazać się znajomością podstawowych przepisów dotyczących tej działalności, tym bardziej, że naruszone przez przedsiębiorcę przepisy rozporządzenia obowiązują przez cały okres wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.

Niezależnie od powyższego Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, iż w toku prowadzonego postępowania, którego niniejsza decyzja jest rozstrzygnięciem, organ uwzględnił okoliczność, iż strona usunęła stwierdzone w toku kontroli uchybienia.   

Biorąc pod uwagę trzeci czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie  informacji uzyskanej od strony stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015r., poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii tzw.  „mikroprzedsiębiorców”, w związku z czym oceniono i wzięto pod uwagę fakt, że jej udział w obrocie rynkowym jest jednym z najmniejszych w stosunku do pozostałych kategorii przedsiębiorców. Odnosząc się do podniesionego przez stronę argumentu dotyczącego uwzględnienia w toku niniejszego postępowania strat w roku obrotowym 2015, organ wskazuje, iż w myśl art. 6 ust. 3 ustawy przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się wielkość obrotów i przychodu, a nie straty przedsiębiorcy. Mając zatem na względzie wspomnianą regulację, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, iż w toku postępowania, którego niniejsza decyzja jest rozstrzygnięciem, nie ma organ podstaw prawnych do uwzględnienia argumentów strony. Należy dodać w tym miejscu, że sytuacja finansowa strony może zostać rozpatrzona przez Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej dopiero, gdy decyzja w niniejszej sprawie stanie się ostateczna, na wniosek strony o udzielenie ulgi w spłacie kary pieniężnej w trybie art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm.) w związku z art.8 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach. Niezależnie od powyższego Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, że zastosowane podczas przeprowadzonej u strony kontroli postępowanie mandatowe jest odrębnym postępowaniem, niezależnym od postępowania administracyjnego, którego niniejsza decyzja jest rozstrzygnięciem i nie może mieć żadnego wpływu na niniejsze rozstrzygnięcie.

Zdaniem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej opisane wyżej okoliczności stanowią podstawę do nałożenia kary pieniężnej z art. 6 ust. 1 ustawy. Należy zaznaczyć przy tym, że górna granica wymiaru kary w przypadku naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy wynosi 20.000 zł. Stąd też przy uwzględnieniu wszystkich opisanych wyżej przesłanek Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej postanowił na przedsiębiorcę nałożyć karę pieniężną w wysokości 340,00 zł (słownie: trzysta czterdzieści złotych 00/100). Jednocześnie w tym miejscu Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wskazuje, że przepisy ww. ustawy nie przewidują możliwości odstąpienia od nałożenia kary z art. 6 ust. 1 ustawy.

Wskazać w tym miejscu należy, że cechą charakterystyczną sankcji administracyjnej, a taką właśnie jest kara pieniężna, nakładana na podstawie przepisów ustawy, jest jej automatyczne stosowanie wobec podmiotu ponoszącego przypisaną mu obiektywną odpowiedzialność za naruszenie ciążących na nim obowiązków. Samo stwierdzenie – udowodnienie faktu braku informacji w zakresie m.in. ceny jednostkowej towaru, jest wystarczającą przesłanką do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia czy niedopełnienie obowiązku uwidocznienia cen w określony sposób nastąpiło z winy (umyślnej czy nieumyślnej) danego podmiotu, czy też nie. Organ wskazuje również, że ustawa nie przewiduje możliwości badania przez organ Inspekcji Handlowej istnienia winy, bądź jej braku po stronie podmiotu, u którego ujawniono nieprawidłowości. Zatem samo stwierdzenie w wyniku kontroli, że określony podmiot nie zrealizował ciążącego na nim obowiązku ustawowego powoduje konieczność nałożenia kary pieniężnej, która jest karą administracyjną.

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono również wymagania art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenia, nałożona w wysokości 340 zł kara spełnia te wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

Pouczenia:

Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca Robert Szatanek, firma przedsiębiorcy: Robert Szatanek PHU EWRO, ul. Małopolska 46 A  lok. U1,  70-515 Szczecin,  powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do   czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Z up. Zachodniopomorskiego
Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej
Paweł Kryzan
Z-ca Wojewódzkiego Inspektora

Otrzymują:

• - adresat:   Robert Szatanek, firma przedsiębiorcy: Robert Szatanek PHU EWRO, ul. Małopolska 46 A  lok. U1,  70-515 Szczecin,
• - a/a.