DECYZJA nr ZKŻ.8361.15.2015

Koszalin, dnia  10  listopada 2015 r.

 

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

………………………………………..

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

 

Sylwester Wojtyra

Firma przedsiębiorcy:

Kuchnia Włoska „La Vita”

Sylwester Wojtyra

ul. Jedności 4

75-401 Koszalin

 

DECYZJA nr ZKŻ.8361.15.2015

wymierzająca karę pieniężną

 

Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 678) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Sylwestrowi Wojtyrze, wykonującemu działalność gospodarczą pod firmą Kuchnia Włoska „La Vita” Sylwester Wojtyra w Koszalinie przy ul. Jedności 4, karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu 7 partii wyrobów kulinarnych oferowanych do sprzedaży bez opakowań o wartości 137,00 zł, które nie spełniały wymagań jakości handlowej określonych w:

a)    art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 678) w związku z art. 15 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. L 304 z 22.11.2011, s. 18 ze zm.) z uwagi na podanie nazw ww. środków spożywczych wyłącznie w języku obcym,

b)    art. 4 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w związku z naruszeniem wymagań określonych w § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29) w związku z art. 18 ust. 1, 2 i 4 oraz art. 21 ust. 1 lit. a) i b) przywołanego wyżej rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z uwagi na to, że:

-         wykaz składników tych wyrobów nie rozpoczynał się lub nie był poprzedzony właściwym nagłówkiem, który składa się z wyrazu „składniki” lub zawiera ten wyraz,

-         w przypadku wchodzących w skład wyrobów składników złożonych (sałatek i owoców morza) brak było ich wykazu składników (komponentów),

-         w przypadku wchodzących w skład potraw talarków i oliwek nie uwidoczniono ich  szczegółowych nazw,

-         nie oznaczono lub nie podkreślono w wykazie składników występujących w składzie potraw produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji (małży i krewetek oraz sera gorgonzola i mozzarella) za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego go od reszty wykazu składników np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła.

 

 

Uzasadnienie

 

W dniach 03 i 09.02.2015r. na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (aktualnie Dz. U. z 2015r., poz. 678) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.), działając na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia  urzędowej kontroli żywności nr ZKŻ/U-18/2015, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u przedsiębiorcy Sylwestra Wojtyry, zwanego dalej również „stroną”, wykonującego działalność gospodarczą pod firmą Kuchnia Włoska „La Vita” Sylwester Wojtyra w restauracji włoskiej „La Vita” w Koszalinie przy ul. Jedności 4.

 

W toku kontroli stwierdzono wprowadzenie do obrotu 7 partii środków spożywczych oferowanych do sprzedaży bez opakowań, tj. wyrobów kulinarnych o wartości 137 zł, wyprodukowanych przez kontrolowanego przedsiębiorcę, w tym :

- INSALATA FRUTTI DI MARE o składzie: sałatka mieszana, owoce morza, czosnek, oliwki, sos winegret,

- FILETTO CIPOLLA o składzie: stek wołowy, cebula, talarki, sałatka,

- FILETTO AL VINO BIANCO o składzie: stek wołowy, białe wino, oliwki, czosnek, talarki, sałatka,

- POLLO LA VITA o składzie: pierś z kurczaka, pieczarki świeże, świeże pomidory, sos pomidorowy, czosnek, talarki, sałatka,

- BROCCOLI ALLA GORGONZOLA o składzie: brokuły zapiekane z serem gorgonzola,

- MOZARELLA CAPRESE o składzie: ser mozzarella, pomidor, bazylia,

- RISOTTO MARINARA o składzie: ryż, owoce morza, czosnek, sos pomidorowy.

 

W wyniku dokonanej oceny stwierdzono, że ww. środki spożywcze nie spełniają wymagań jakości handlowej określonych w przepisach o jakości z uwagi na to, że:

- ich nazwy uwidoczniono wyłącznie w języku obcym, bez polskiej wersji językowej, co stanowiło naruszenie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia  21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 678), dalej „ustawy o jakości” w związku z art. 15 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. L 304 z 22.11.2011, s. 18 ze zm.), dalej „rozporządzenia nr 1169/2011”, 

-  wykaz ich składników nie rozpoczynał się lub nie był poprzedzony właściwym nagłówkiem, który składa się z wyrazu „składniki” lub zawiera ten wyraz, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29), dalej „rozporządzenia w sprawie znakowania”, w związku z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011,

-  w przypadku wchodzących w skład wyrobów składników złożonych (sałatek i owoców morza) brak było ich wykazu składników (komponentów), tj. w przypadku sałatki – nie podano następujących składników: kapusty pekińskiej, ogórka świeżego, pomidora, cebuli, kukurydzy; a w przypadku owoców morza nie podano kalmarów, małży, ośmiornic i krewetek, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 18 ust. 1 i 4 rozporządzenia nr 1169/2011,

- w przypadku występujących w składzie potraw talarków i oliwek nie oznaczono ich szczegółowymi nazwami, zgodnie z zasadami określonymi w art. 17 rozporządzenia nr 1169/2011, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1169/2011,

- nie oznaczono (dotyczy krewetek i małży) oraz nie podkreślono (dotyczy sera gorgonzola i mozzarella) w wykazie składników występujących w składzie potraw produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego go od reszty wykazu składników np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, co stanowiło naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku odpowiednio z art. 21 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia nr 1169/2011.

Brakujących informacji nie uwidoczniono w żaden sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu.

 

W związku z powyższym w toku kontroli stwierdzono, że zakwestionowane środki spożywcze, nie spełniają wymagań określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o jakości.

 

Mając na względzie ustalenia kontroli, do przedsiębiorcy (strony postępowania) skierowano wystąpienie pokontrolne. W odpowiedzi na wystąpienie pismem z dnia 27.04.2015r. (data doręczenia organowi 04.05.2015r.), kontrolowany poinformował, że stwierdzone uchybienia zostały usunięte. Dodatkowo wyjaśnił, że nazwy potraw podane były w języku obcym na życzenie stałych klientów i stanowiły jedynie nagłówki dań, a właściwa informacja na ich temat znajdowała się pod tymi nagłówkami. Jednocześnie stwierdził, że nie wszystkie nazwy dań kuchni włoskiej można przetłumaczyć dosłownie na język polski, nie zmieniając ich znaczenia, a personel restauracji jest odpowiednio szkolony, by informować klientów o daniach i odpowiadać na ewentualne pytania. Wyjaśnił również, że był w trakcie zmiany karty menu uwzględniającej wymagania przewidziane przepisami.

 

W toku niniejszego postępowania Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poddał powyższą odpowiedź analizie pod kątem jej wpływu na wynik sprawy administracyjnej  i nie podzielił stanowiska strony dotyczącego nazw potraw w języku obcym.

Zakwestionowane wyroby kulinarne wprowadzone zostały do obrotu na terytorium Polski, a więc w myśl obowiązujących przepisów prawa żywnościowego informacje na ich temat powinny być podane w języku polskim, łatwo zrozumiałym dla polskich konsumentów, co nie wyklucza ich podania również w innych językach. W przypadku wyrobów oferowanych do sprzedaży luzem, informacje na ich temat, w tym nazwy środków spożywczych w języku polskim, powinny być umieszczone w miejscu ich sprzedaży dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu, co oznacza, że konsument ma mieć do nich bezpośredni dostęp i może się z nimi zapoznać bez pomocy i udziału osób trzecich (personelu restauracji) oraz bez podejmowania dodatkowych działań w celu ich uzyskania (rozpytywania personelu), z czego wynika, że nie mogą być zastąpione przekazem ustnym. Trudno się także zgodzić z twierdzeniem kontrolowanego, że podane w języku włoskim nazwy środków spożywczych stanowiły jedynie nagłówek dania, a nazwy dla konsumentów znajdowały się pod nagłówkiem. W oznakowaniu  przedmiotowych wyrobów kulinarnych w opinii organu były wyraźnie wyodrębnione i nietożsame informacje w zakresie nazwy w języku włoskim i wykazu składników w języku polskim, co potwierdzone zostało również przez samego kontrolowanego w toku kontroli (wyjaśnienie – zał. nr 7), jak i wynika z udzielonej odpowiedzi na wystąpienie, a także jest spójne z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego przewidującymi obowiązek podawania nazwy i wykazu składników. Jednocześnie w toku niniejszego postępowania organ uwzględnił podjęte przez stronę działania naprawcze, o czym niżej.    

 

W związku z powyższym, pismem z dnia 15.10.2015r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę Sylwestra Wojtyrę o  wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. środków spożywczych niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów. Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia.

 

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

 

W myśl przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. W świetle z kolei przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o jakości wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

 

W myśl § 19 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie znakowania, w przypadku środków spożywczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu lub zakładom żywienia zbiorowego bez opakowania lub w przypadku pakowania środków spożywczych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta finalnego lub ich pakowania do bezzwłocznej sprzedaży podaje się  wykaz składników - zgodnie z  art. 18-20 rozporządzenia nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art. 21 tego rozporządzenia. Zgodnie z § 19 ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu.

 

Zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011 wykaz składników rozpoczyna się lub jest poprzedzony właściwym nagłówkiem, który składa się z wyrazu „składniki” lub zawiera ten wyraz. Obejmuje on wszystkie składniki środka spożywczego, w malejącej kolejności ich masy w momencie użycia składników przy wytwarzaniu tego środka spożywczego.

 

Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 4 rozporządzenia nr 1169/2011 przepisy techniczne dotyczące stosowania m.in. ust. 1 niniejszego artykułu określono w załączniku VII. Załącznik VII części E reguluje zasady oznaczania składników złożonych stanowiąc w pkt 1, że składnik złożony może być włączony do wykazu składników pod własną nazwą, w zakresie, w jakim jest to przewidziane przez prawo lub przyjęte zwyczajowo, w przeliczeniu na jego całkowitą masę, pod warunkiem że natychmiast po nim występuje wykaz jego składników.

 

Przepis art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1169/2011 stanowi, że składniki oznaczane są ich szczegółowymi nazwami, o ile mają one zastosowanie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 17 i w załączniku VI (tj. nazwami przewidzianymi w przepisach, zwyczajowymi bądź opisowymi, nie mogą być zastąpione nazwami wymyślonymi).

 

W myśl art. 21 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia nr 1169/2011  bez uszczerbku dla przepisów przyjętych na mocy art. 44 ust. 2 dane szczegółowe, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. c) (tzn. wszelkie składniki lub substancje pomocnicze w przetwórstwie wymienione w załączniku II lub uzyskane z substancji lub produktów wymienionych w załączniku II, powodujące alergie lub reakcje nietolerancji, użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal obecne w produkcie gotowym, nawet jeżeli ich forma uległa zmianie), spełniają następujące wymogi:

a)    są oznaczane w wykazie składników zgodnie z zasadami określonymi w art. 18 ust. 1 z dokładnym odniesieniem do nazwy substancji lub produktu wymienionego w załączniku II; oraz

b)    nazwa substancji lub produktu wymienionego w załączniku II jest podkreślona za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła.

Wskazany wyżej załącznik II zawiera katalog substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji zaliczając do nich w pkt 2 skorupiaki i produkty pochodne oraz w pkt 7 mleko i produkty pochodne (łącznie z laktozą).

 

W myśl art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011,  bez uszczerbku dla art. 9 ust. 3 obowiązkowe informacje na temat żywności muszą być podawane w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów z państw członkowskich, w których dany środek spożywczy jest wprowadzany na rynek. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o jakości artykuły rolno-spożywcze wprowadzane do obrotu są oznakowane co najmniej w języku polskim.

 

Mając na uwadze powyższe, w przypadku wszystkich zakwestionowanych 7 partii wyrobów kulinarnych oferowanych do sprzedaży bez opakowań w związku z ustaleniami kontroli stwierdzono, że brak w miejscu ich sprzedaży poprzedzenia wykazu składników właściwym nagłówkiem („składniki”) stanowi naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011.

Dodatkowo w przypadku 5 partii wyrobów kulinarnych pod nazwami INSALATA FRUTTI DI MARE, FILETTO CIPOLLA, FILETTO AL VINO BIANCO, POLLO LA VITA oraz RISOTTO MARINARA, w skład których wchodzą składniki złożone - sałatki i owoce morza, nie podano w miejscu ich sprzedaży składników (komponentów) tych składników złożonych, w związku z czym stwierdzono naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 18 ust. 1 i 4 rozporządzenia nr 1169/2011.

W przypadku natomiast 4 partii badanych wyrobów kulinarnych pod nazwami INSALATA FRUTTI DI MARE, FILETTO CIPOLLA, FILETTO AL VINO BIANCO oraz POLLO LA VITA nie uwidoczniono szczegółowej nazwy występujących w ich składzie talarków i oliwek, w związku z czym stwierdzono naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1169/2011.

W wyrobach kulinarnych pod nazwami INSALATA FRUTTI DI MARE oraz RISOTTO MARINARA nie oznaczono w wykazie składników wchodzących w skład owoców morza produktów  powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, tj. krewetek i małży, natomiast w wyrobach pod nazwami BROCOLLI ALLA GORGONZOLA i MOZARELLA CAPRESE nie podkreślono w wykazie składników sera gorgonzola i mozzarella, za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego go od reszty wykazu składników np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, w związku  z czym stwierdzono naruszenie § 19 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie znakowania w związku z art. 21 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia nr 1169/2011.

 

Niespełniające wymagań przepisów rozporządzenia w sprawie znakowania oraz rozporządzenia nr 1169/2011 środki spożywcze są artykułami rolno-spożywczymi niewłaściwej jakości handlowej, a stan faktyczny polegający na naruszeniu tych przepisów stanowi naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy o jakości.

Dodatkowo stwierdzono w wyniku kontroli, że ww. środki spożywcze nie odpowiadają również jakości handlowej określonej w art. 6 ust. 1 ustawy o jakości w związku z art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011 z uwagi na podanie ich nazw wyłącznie w języku włoskim, bez polskiej wersji językowej.

 

Ustawa o jakości nakłada na wprowadzających artykuły rolno-spożywcze do obrotu obowiązek zachowania wymagań w zakresie ich jakości handlowej, stanowiąc jednocześnie w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania.

Nadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

 

Dodatkowo, w myśl art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1169/2011, obowiązującego od 13 grudnia 2014r., podmiotem działającym na rynku spożywczym odpowiedzialnym za informację na temat żywności jest podmiot, pod którego nazwą lub firmą jest wprowadzany na rynek dany środek spożywczy lub - jeżeli ten podmiot nie prowadzi działalności w Unii - importer danego środka na rynek Unii. W myśl art. 8 ust. 2 tego rozporządzenia, podmiot działający na rynku spożywczym odpowiedzialny za informację na temat żywności zapewnia obecność i rzetelność informacji na temat żywności zgodnie z mającym zastosowanie prawem dotyczącym informacji na temat żywności oraz z wymogami odpowiednich przepisów krajowych.

Przepis art. 8 ust. 5 rozporządzenia nr 1169/2011 stanowi natomiast, że bez uszczerbku dla ust. 2-4 podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają przestrzeganie w przedsiębiorstwach pozostających pod ich kontrolą wymogów prawa dotyczącego informacji na temat żywności i odpowiednich przepisów krajowych mających znaczenie dla ich działalności i upewniają się, że wymogi te są spełnione.

 

W świetle powyższego przedsiębiorca Sylwester Wojtyra, jako podmiot odpowiedzialny za informacje na temat żywności, odpowiada za jakość handlową wprowadzanych przez siebie do obrotu artykułów rolno-spożywczych.

 

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów, uwzględniając również przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Wykonując dyspozycję ww. przepisów w odniesieniu do zakwestionowanych artykułów rolno-spożywczych, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, oceniając stopień szkodliwości czynu wprowadzenia ich do obrotu uznał, że w przypadku wyrobów oferowanych luzem oznakowanie w miejscu sprzedaży stanowi praktycznie jedyne źródło informacji dla nabywcy o rodzaju i właściwościach środka spożywczego. Z tego względu uznano, że wszystkie stwierdzone nieprawidłowości naruszają prawo konsumentów do rzetelnej informacji o produktach. W szczególności brak uwidocznienia komponentów składników złożonych (sałatek i owoców morza) zawartych w 5 poddanych ocenie potrawach pozbawiał konsumentów istotnej wiedzy o nabywanych środkach spożywczych, tj. o wszystkich komponentach wykorzystanych do produkcji tych środków spożywczych i obecnych w nich w momencie oferowania konsumentowi finalnemu, a tym samym ograniczał konsumentom możliwość dokonania świadomego wyboru żywności, którego zagwarantowanie jest nadrzędnym celem przepisów prawa żywnościowego. Mógł naruszać również interes zdrowotny konsumentów z uwagi na występowanie w składniku złożonym pod nazwą owoce morza produktów alergennych (krewetek i małży), których nie uwidoczniono w wykazie składników, przez co były niemożliwe do zidentyfikowania przez konsumentów. W przypadku natomiast nazw w języku włoskim organ ocenił, że nie stanowiły one źródła precyzyjnej i zrozumiałej dla przeciętnego konsumenta informacji o właściwościach oferowanych środków spożywczych, tym bardziej, że podany pod nazwami skład potraw był niepełny.

 

Przy ocenie stopnia zawinienia strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, że strona jako przedsiębiorca profesjonalnie i fachowo zajmuje się obrotem artykułami rolno-spożywczymi. Strona jest nie tylko dystrybutorem artykułów rolno-spożywczych, ale i ich producentem, a więc ma największy spośród wszystkich profesjonalnych uczestników rynku wpływ na ich jakość handlową. Z tego też względu powinna wykazać się szczególną dbałością o wprowadzane do obrotu produkty oraz zapewnić obecność i rzetelność informacji na ich temat zgodnie z wymogami prawa żywnościowego. W przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że na powstanie ujawnionych w trakcie kontroli nieprawidłowości bezpośredni wpływ miała strona, gdyż nie dochowała należytej staranności polegającej na właściwym oznakowaniu oferowanych potraw. Niedopuszczenie do wystąpienia tych nieprawidłowości leżało więc wyłącznie w mocy strony. Z drugiej strony przy ocenie przedmiotowej przesłanki wymiaru kary uwzględniono działania naprawcze podjęte przez przedsiębiorcę (zgodnie z treścią odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne).

 

Ustalając z kolei zakres naruszenia wymagań jakości handlowej organ ocenił, że stwierdzone uchybienia były znaczące z punktu widzenia interesów konsumentów i regulacji przepisów prawa żywnościowego, gdyż właściwe informacje o pełnym składzie środków spożywczych (w szczególności o składnikach alergennych) oraz o nazwie, stanowią obligatoryjne i najważniejsze elementy jakości handlowej.

 

Przy ocenie dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych organ wziął pod uwagę, że u przedsiębiorcy nie stwierdzono wcześniej naruszeń w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

 

Biorąc pod uwagę piąty czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. kryterium wielkości obrotów, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie oświadczenia uzyskanego w toku kontroli stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015, poz. 584 ze zm.), strona należy do kategorii mikroprzedsiębiorców, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest najmniejszy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie. Z tego też względu organ odstąpił od ustalania kwotowej wartości obrotów strony, uznając iż informacja w tym zakresie nie będzie miała wpływu na dokonaną ocenę przedmiotowej przesłanki i wymiar kary pieniężnej. Uznano ponadto, że posiadane dane o kategorii przedsiębiorcy są w tym przypadku wystarczające do zakończenia sprawy administracyjnej, co pozostaje w zgodzie z zasadą szybkości postępowania, według której organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

 

Mając na uwadze opisane wyżej okoliczności, a także uwzględniając fakt, że najniższy możliwy wymiar kary za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej wynosi 500 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest wymierzenie na podstawie przepisu  art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości kary pieniężnej w minimalnej ustawowej wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych).

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, w myśl którego kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenia w kontekście rodzaju artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości handlowej oraz dokonaną ocenę wszystkich przesłanek wymiaru kary, wymierzona kwota kary spełnia powyższe wymagania.

 

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z kolei z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy o jakości karę pieniężną, o której mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

 

 

 

Pouczenia:

1.   Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015r., poz. 613), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

 

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

 

2.   Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

 

 

 

Z up. Zachodniopomorskiego

Wojewódzkiego Inspektora

Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

.........................................................................................    

 (podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

 

Otrzymują:

1. Sylwester Wojtyra

ul. Jedności 4

75-401 Koszalin,

2. aa.