ZKŻ. 30.2015

Koszalin, 08 maja 2015 r.

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

………………………………………..

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

Pan

Jarosław Kaźmierczak

Firma przedsiębiorcy:

Firma Handlowo - Usługowa

Jarosław Kaźmierczak

Ostropole 46

78-460 Barwice

DECYZJA nr ZKŻ.8361.30.2015

nakładająca karę pieniężną

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U z 2013, poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na przedsiębiorcę Jarosława Kaźmierczaka wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługowa Jarosław Kaźmierczak karę pieniężną w wysokości 350 zł (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych) z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915) w związku z naruszeniem § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2015 r., poz. 568) z uwagi na to, iż przy towarach oferowanych do sprzedaży na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego nie uwidoczniono cen jednostkowych.

Uzasadnienie

W dniach 24 lutego i 2 marca 2015 r. na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014 r., poz. 148 ze zm.), zgodnie z upoważnieniem nr ZKŻ/U-36/2015 inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrolę u  przedsiębiorcy Jarosława Kaźmierczaka, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługowa Jarosław Kaźmierczak, zwanego dalej również „stroną”, w sklepie spożywczo - przemysłowym w Ostropolu 46.

W toku kontroli, zgodnie z zakresem przedmiotowym określonym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli dokonano sprawdzenia prawidłowości uwidocznienia cen pod kątem przepisów ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2014 r., poz. 915), dalej „ustawy”, oraz wymogów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (aktualnie Dz. U. z 2015 r., poz. 568), zwanego dalej również „rozporządzeniem”.

Podczas przeprowadzonej kontroli ustalono, że wszystkie towary pakowane, oferowane kupującym w miejscu sprzedaży, w tym m.in.: Majonez dekoracyjny „WINIARY” 400 ml, majonez „GIGANT” 600 g, Śledź w sosie pomidorowym „POSEJDON” 300 g, Śledź w sosie pomidorowym „PIRAT” 170 g, Filety śledziowe w sosie pomidorowym „ŁOSOŚ” 175 g, Koncentrat pomidorowy 30 % „PUDLISZKI” 200 g, Koncentrat pomidorowy „KOTLIN” 190 g, Koncentrat pomidorowy „PTAK” 165 g, Koncentrat pomidorowy „DAWTONA” 360 g, Ogórki konserwowe „SŁONECZNY OGRÓD” 900 g/430 g, Fasolka czerwona konserwowa „JAMAR” 380 g/220 g, Fasolka biała konserwowa „KWIDZYŃ” 300 g/200 g, Kukurydza konserwowa „KWIDZYŃ” 400 g/200 g, Olej mazowiecki „MOSSO” 900 ml, Sałatka szwedzka „VICTUS” 450 g/250 g, Sałatka grecka z ogórkiem i papryką „SMAK” 510 g/ 310 g, Kasza gryczana prażona „KUPIEC” 400 g, Fasolka drobna „BIS” 400 g, Fasolka pyszny Jaś „KUPIEC” 400 g, Makaron świderki „EKO MAK” 400 g, Makaron krajanka „CZARNECKI” 250 g, Kawa palona mielona „MK CAFE” Premium 225 g, Kawa palona mielona - Gala „TCHIBO” 250 g, Herbata wiśniowa „SAGA” 70 g, Barszcz czerwony „WINIARY” 60 g, opatrzone były wywieszkami zawierającymi informacje wskazujące ich ceny. Na wywieszkach brak było informacji wskazujących nazwy handlowe tych towarów, jednostki miar do których odnoszą się uwidocznione ceny, a w przypadku towarów podobnych nazwy ich producentów i inne informacje umożliwiające niebudzącą wątpliwości identyfikację ceny z towarem. Brak powyższych informacji stanowił naruszenie § 3 ust. 1 rozporządzenia. Dodatkowo ustalono, że wszystkie towary masowe opatrzone były wywieszkami zawierającymi cenę jednostkową oraz ich nazwę handlową. Jednocześnie ustalono, że przy całym asortymencie towarów pakowanych (z wyjątkiem towarów, których cena jednostkowa była identyczna z ceną sprzedaży), w tym w przypadku wyżej wymienionych szczegółowo towarów, na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego nie uwidoczniono cen jednostkowych tych towarów, co stanowiło naruszenie § 8 ust. 1 rozporządzenia.

W związku z powyższym stwierdzono w toku kontroli, że stan faktyczny polegający na braku uwidocznienia cen jednostkowych stanowi naruszenie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy.

Mając na względzie dokonane ustalenia oraz uwzględniając brzmienie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy, w świetle którego jedynie naruszenie obowiązków informacyjnych dotyczących cen, wymienionych w przepisie art. 4 tej ustawy daje podstawę do wszczęcia postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, pismem z dnia 8 kwietnia 2015 r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 w związku z art. 25 ustawy w związku z naruszeniem § 8 ust. 1 rozporządzenia (brak cen jednostkowych na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego).

Jednocześnie w ww. piśmie organ poinformował stronę o przysługującym jej prawie do wypowiedzenia się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów. Strona skorzystała ze swojego uprawnienia w ten sposób, iż w dniu 15.04.2015 r., złożyła wyjaśnienia na piśmie z dnia 12 kwietnia 2015 r. W wyjaśnieniu strona podniosła, że w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania administracyjnego zaznaczono, że na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego nie uwidoczniono cen jednostkowych, co zdaniem strony nie jest zgodne z treścią sporządzonego protokołu kontroli, gdyż w protokole tym na kartach 2 i 3 stwierdzono, że wszystkie towary opatrzone były w miejscu sprzedaży wywieszkami na których uwidoczniono ich ceny sprzedaży, aczkolwiek nie posiadały informacji z nazwą handlową oraz jednostkami miar towarów do których odnosiły się uwidocznione ceny. Do pisma zawierającego powyższe wyjaśnienia strona załączyła kopie kart numer 2 i 3 protokołu kontroli ZKŻ.8361.30.2015.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poddał powyższe wyjaśnienia analizie pod kątem przydatności dla celów niniejszego postępowania i stwierdził, iż argumentacja w nich zawarta nie zasługuje na uwzględnienie oraz nie wpływa w żaden sposób na zmianę oceny stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli oraz jego kwalifikacji prawnej. Stwierdzić należy, iż argumentacja ta jest całkowicie chybiona i nie znajduje odbicia w protokole kontroli sporządzonym w toku jej przeprowadzenia. Ustalenia kontroli wykazały bowiem - oprócz ustalenia przywołanego przez stronę w swoich wyjaśnieniach i nie będącego zresztą przedmiotem niniejszego postępowania administracyjnego - także brak uwidocznienia cen jednostkowych w sklepie należącym do strony, to jest w miejscu sprzedaży detalicznej, dla wszystkich towarów pakowanych z wyjątkiem towarów, których cena jednostkowa była identyczna z ceną sprzedaży. Fakt ten został opisany w protokole kontroli ZKŻ.8361.30.2015 w karcie numer 3, myślnik drugi od góry, z jednoczesnym wskazaniem w zdaniu poniżej kwalifikacji prawnej naruszonych takim stanem faktycznym obowiązków. Jednocześnie w tym zakresie sporządzony został załącznik nr 3 do protokołu kontroli wskazujący szczegółowo 25 losowo wybranych przez kontrolujących towarów, których dotyczyły powyższe nieprawidłowości, o którym także jest mowa we wskazanym powyżej miejscu protokołu kontroli. Dodatkowo strona w wyjaśnieniach złożonych na piśmie w toku kontroli (w dniu 24.02.2015 r.) dotyczących dokonanych przez organ kontroli ustaleń wskazała, m. in., że nie uwidoczniła cen jednostkowych tam gdzie jest to wymagane ponieważ nie znała przepisów obowiązujących w tym zakresie (Załącznik nr 5 do protokołu kontroli). W toku kontroli załączono także do protokołu wydruk przykładowych wywieszek, uzupełnionych niezwłocznie w czasie kontroli przez stronę o wymagane informacje, w tym z uwidocznionymi cenami jednostkowymi towarów (Załącznik nr 6 do protokołu kontroli). W opinii organu stwierdzić więc należy, iż wskazany w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania administracyjnego fakt nieuwidocznienia cen jednostkowych na wywieszkach lub w innej formie dostępnej dla kupującego jako okoliczność leżąca u podstaw wszczęcia niniejszego postępowania oraz naruszone nim przepisy znajdują, wbrew argumentacji strony, pełne odzwierciedlenie w materiałach z przeprowadzonej kontroli. Strona w toku kontroli miała świadomość poczynionych przez organ ustaleń, a argumenty strony zawarte w wyjaśnieniach złożonych w toku niniejszego postępowania wskazują na błędną interpretację zapisów protokołu kontroli.

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

W świetle art. 4 ust. 1 zd. 1 ustawy o informowaniu o cenach w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. W myśl art. 4 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi, w drodze rozporządzenia:

1)   sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów (usług),

2)   wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów (usług)

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru (usługi) nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru (usługi).

Zgodnie z art. 25 ustawy dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013 r., poz. 385) zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r.

W związku z brakiem przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ww. art. 4 ust. 2 ustawy, obowiązującym aktem prawnym pozostaje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (aktualnie Dz. U. z 2015 r., poz. 568).

W myśl § 8 ust. 1 rozporządzenia, przy towarze na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego uwidacznia się cenę jednostkową.

Ceną jednostkową towaru, w świetle art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy, jest cena ustalona za jednostkę określonego towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar w rozumieniu przepisów o miarach.

Ustawa w art. 6 ust. 1 stanowi, że jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 zł.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 3 tej ustawy, przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.

Mając na względzie powyższe, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do nałożenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy o informowaniu o cenach, wszystkie przewidziane w nim kryteria wymiaru kary. Uwzględnił dodatkowo przesłanki określone w art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Dokonując zatem oceny stopnia naruszenia obowiązków przedsiębiorcy stwierdzono, że przedsiębiorca nie uwidaczniając cen jednostkowych towarów pakowanych w jakiejkolwiek formie dostępnej dla kupującego naruszył bardzo poważnie obowiązek określony w art. 4 ust. 1 ustawy. Cena jednostkowa jest bowiem podstawowym kryterium obiektywnej informacji o wartości towaru wyrażonej w jednostkach pieniężnych, szczególnie w kontekście porównania jej z takimi wartościami innych towarów - podobnych, o odmiennych cechach co do marki, producenta, ilości, wzornictwa, itp. Brak zatem uwidocznienia cen jednostkowych przy towarach uniemożliwia kupującym porównanie cen towarów z cenami towarów podobnych o innej masie, objętości czy długości, a przez to utrudnia kupującym dokonanie optymalnego i właściwego dla nich wyboru towaru, naruszając ich interesy ekonomiczne oraz prawo do rzetelnej informacji o cenie. Same uwidocznione na wywieszkach przy towarach ceny, bez uwidocznienia cen jednostkowych tych towarów, nie zapewniają jednoznacznej oraz niebudzącej wątpliwości informacji o wysokości tych cen. Przy ocenie przedmiotowej przesłanki uwzględniono okoliczność, że brak cen jednostkowych dotyczył ogółu asortymentu towarów pakowanych oferowanych do sprzedaży, za wyjątkiem towarów, których cena jednostkowa była równa cenie sprzedaży.

Przy ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy organ wziął pod uwagę, że przedsiębiorca nie był wcześniej - od dnia 25.10.2014 r. to jest od dnia wejścia w życie ustawy - objęty kontrolą organu. Uwzględniono również fakt niezwłocznego usunięcia przez przedsiębiorcę stwierdzonych nieprawidłowości - jeszcze w toku kontroli przedsiębiorca opatrzył towary pakowane wywieszkami zawierającymi wymagane informacje, w tym ceny jednostkowe. Z drugiej strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił jednak okoliczność, iż przedsiębiorca stosunkowo długo wykonuje działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży detalicznej towarów pakowanych, tj. od 20.05.2009 r. i powinien wykazać się znajomością podstawowych przepisów dotyczących tej działalności.

Biorąc pod uwagę trzeci czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej na podstawie informacji strony o wielkości obrotów i przychodu udzielonej organowi w toku postępowania stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (aktualnie Dz. U. z 2015 r., poz. 584), strona należy do kategorii tzw. „mikroprzedsiębiorców”, w związku z czym wzięto pod uwagę okoliczność, że jej udział w obrocie rynkowym jest najmniejszy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie.

Mając na uwadze ustalenia kontroli i dokonaną ocenę wyżej opisanych kryteriów, a także uwzględniając fakt, że górna granica wymiaru kary w przypadku naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy wynosi 20000 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest nałożenie na przedsiębiorcę na podstawie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach kary pieniężnej w wysokości 350 zł (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych).

Wskazać w tym miejscu należy, że cechą charakterystyczną sankcji administracyjnej, a taką właśnie jest kara pieniężna nakładana na podstawie przepisów ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, jest jej automatyczne stosowanie wobec podmiotu ponoszącego przypisaną mu obiektywną odpowiedzialność za naruszenie ciążących na nim obowiązków. Samo zaś stwierdzenie - udowodnienie faktu braku właściwej informacji w zakresie m.in. ceny jednostkowej towaru, jest wystarczającą przesłanką do nałożenia kary pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia czy niedopełnienie obowiązku uwidocznienia cen w określony sposób nastąpiło z winy (umyślnej czy nieumyślnej) danego podmiotu, czy też nie. Dodatkowo wskazać należy, że ustawa nie przewiduje możliwości badania przez organ Inspekcji Handlowej istnienia winy, bądź jej braku po stronie podmiotu, u którego ujawniono nieprawidłowości. Zatem samo stwierdzenie w wyniku kontroli, że określony podmiot nie zrealizował ciążącego na nim obowiązku ustawowego powoduje konieczność nałożenia kary pieniężnej, która jest karą administracyjną.

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 8 dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L.1998.80.27, Dz.U.UE-sp.15-4-32), w myśl którego nałożone kary pieniężne powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone naruszenia, wymierzona kwota kary spełnia te wymagania.

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

Pouczenia:

1. Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy o informowaniu o cenach karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP Oddział Szczecin w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

2. Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Z up. Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego

Inspektora Inspekcji Handlowej

Kierownik Zespołu

Nadzoru Rynku i Kontroli Paliw

Joanna Grabias

......................................................................

(podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

Otrzymują:

1. Pan Jarosław Kaźmierczak, Ostropole 46, 78-460 Barwice

2. aa.