ZKŻ.8361.151,191.2014

Koszalin, dnia  16  kwietnia 2015 r.

 

Zachodniopomorski Wojewódzki

Inspektor Inspekcji Handlowej

ul. Wały Chrobrego 4

70-502 Szczecin

………………………………………..

(pieczęć nagłówkowa organu Inspekcji Handlowej)

 

Netto spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością

Motaniec nr 30

73-108 Kobylanka

 

DECYZJA nr ZKŻ.8361.151,191.2014

wymierzająca karę pieniężną

 

Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego,Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Netto spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Motańcu nr 30, 73-108 Kobylanka,karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych)z tytułu wprowadzenia do obrotu 2 partii środków spożywczych o wartości 209,73 zł, w tym:

1. partii środka spożywczego pod nazwą Po wiejsku – Filety śledziowe marynowane w zalewie olejowej z cebulką a’600g, nieodpowiadającego wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. L 304 z 22.11.2011, s. 18 ze zm.) z uwagi na wprowadzające w błąd informacje co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, metod wytwarzania lub produkcji,
2. partii głęboko mrożonego środka spożywczego pod nazwą paluszki rybne panierowane a’700g, nieodpowiadającego wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) w związku z naruszeniem wymagań w zakresie jakości handlowej określonych w § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 29) z uwagi na niepodanie w jego oznakowaniu informacji określających okres przechowywania przez konsumenta finalnego.

 

Uzasadnienie

 

W dniach 10 i 11.09.2014r. oraz 17 i 18.11.2014r. na podstawie art. 3 ust. 1,2,3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.04.2004, str. 1 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2  ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r., poz. 148 ze zm.), działając na podstawie upoważnień do przeprowadzenia  urzędowych kontroli żywności nr 00013419 i nr 00013868, inspektorzy reprezentujący Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili kontrole u przedsiębiorcy Netto spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Motańcu nr 30, 73-108 Kobylanka, zwanego dalej również „stroną”, wykonującego działalność gospodarczą w sklepie spożywczo-przemysłowym „Netto” nr 197 w Koszalinie przy ul. Poprzecznej 2 oraz w sklepie spożywczo-przemysłowym „Netto” nr 104 w Koszalinie przy ul. Śniadeckich 8.

 

Podczas kontroli przeprowadzonej w dniach 10 i 11.09.2014r. (nr akt ZKŻ.8361.151.2014) w sklepie spożywczo-przemysłowym „Netto” nr 197 stwierdzono wprowadzenie do obrotu partii środka spożywczego pod nazwą Po wiejsku – Filety śledziowe marynowane w zalewie olejowej z cebulką a’600g w ilości 12 opakowań o wartości 119,88 zł, wyprodukowanego przez Contimax S.A. ul. Partyzantów 12C, 32-700 Bochnia, które poddano sprawdzeniu pod kątem przepisów o jakości handlowej.

 

W wyniku  kontroli stwierdzono, że ww. produkt zawiera w składzie m.in.: substancję słodzącą – sacharynian sodu. Mając na uwadze zastosowanie w nazwie przedmiotowego środka spożywczego określenia „Po wiejsku”, jak również wyeksponowanie tego określenia w czołowej części etykiety oraz na pokrywce opakowania produktu uznano, że takie oznakowanie w zestawieniu z informacją dotyczącą składu tego środka spożywczego, zawartą na opakowaniu wprowadza konsumentów w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w szczególności co do jego właściwości, metod wytwarzania i produkcji poprzez sugerowanie, że środek spożywczy wytworzono w warunkach wiejskich, w domowy, prosty sposób, a nie w drodze technologii przemysłowej.

 

W związku z powyższym w toku kontroli uznano, iż taki wprowadzający konsumenta w błąd sposób oznakowania stanowi naruszenie przepisu art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 669 ze zm.), dalej „ustawy o jakości”, w związku z naruszeniem przepisu art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.).

 

Dodatkowo, podczas kontroli przeprowadzonej w dniach 17 i 18.11.2014r. (nr akt ZKŻ.8361.191.2014) w sklepie spożywczo-przemysłowym „Netto” nr 104 stwierdzono wprowadzenie do obrotu partii głęboko mrożonego środka spożywczego pod nazwą paluszki rybne panierowane a’700g w ilości 15 opakowań o wartości 89,85 zł, wyprodukowanego przez Nord Capital Sp. z o.o. Rekowo Górne, ul. Pucka 4, 84-123 Połchowo, w oznakowaniu którego nie podano informacji określającej okres przechowywania przez konsumentów. W związku z powyższym w toku kontroli stwierdzono, że taki stan faktyczny stanowi naruszenie § 26 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014, poz. 774), przez co nie odpowiada wymaganiom art. 4 ust. 1 ustawy o jakości.

 

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia do kontrolowanego przedsiębiorcy oraz do producentów zakwestionowanych środków spożywczych wystosowano wystąpienia pokontrolne wzywające do usunięcia stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości. W odpowiedzi na wystąpienie pismem z dnia 13.10.2014r. producent filetów śledziowych – Contimax S.A. oświadczył, że zmienił nazwę produktu, co potwierdzone zostało przez Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Krakowie pismem z dnia 19.12.2014r. Firma Nord Capital Sp. z o.o. natomiast poinformowała w piśmie z dnia 11.12.2014r., że na etykietach opakowań kwestionowanych paluszków rybnych umieszczone zostały dodatkowe informacje dotyczące okresu przechowywania przez konsumentów, na dowód czego przedstawiła skan poprawionej etykiety. Kontrolowany przedsiębiorca w odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne pismami z dnia 01.10.2014r. (ZKŻ.8361.151.2014) oraz z dnia 19.01.2015r. (ZKŻ.8361.191.2014) powołał się na wyżej opisane stanowiska producentów nadsyłając je do organu kontroli.

 

Mając na uwadze ustalenia kontroli nr ZKŻ.8361.151.2014 oraz uwzględniając okoliczność, iż z dniem 13 grudnia 2014r. nastąpiła zmiana przepisów krajowego prawa żywnościowego, która spowodowała uchylenie m.in. przepisu art. 6 ust. 2 ustawy o jakości oraz art. 46 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.), i jednocześnie w tej dacie zaczęło obowiązywać wprost rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywy Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U.UE L 304 z 22.11.2011r., s. 18 ze zm.), zwane dalej „rozporządzeniem 1169/2011”, stwierdzone w toku kontroli naruszenie art. 6 ust. 2 ustawy o jakości w związku z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.) zakwalifikowano na potrzeby niniejszego postępowania jako naruszenie wymagań określonych w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 1169/2011.

 

Jednocześnie, mając na uwadze ustalenia kontroli nr ZKŻ.8361.191.2014 oraz okoliczność, że rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r., w myśl art. 4 ustawy z dnia 7 listopada 2014r. o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2014r., poz. 1722) utraciło moc obowiązującą z dniem wejście w życie, tj. w dniu 09 stycznia 2015r., nowego rozporządzenia w tym zakresie wydanego na podstawie art. 15 pkt 1 ustawy o jakości, tj. rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 29), zwanego dalej również „rozporządzeniem w sprawie znakowania”, wykazane w toku kontroli naruszenie § 26 ust. 1 pkt 2 dotychczasowego rozporządzenia zakwalifikowano w niniejszym postępowaniu odpowiednio jako naruszenie § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie znakowania obowiązującego od 9 stycznia 2015r.

 

W związku z powyższym pismem z dnia 23.03.2015r. Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił stronę Netto spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Motańcu o  wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu ww. środków spożywczych niewłaściwej jakości handlowej.

Stronie umożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów. Strona nie skorzystała ze swojego uprawnienia.

 

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził:

 

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, jakość handlowa to cechy artykułu rolno- spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o jakości wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

 

Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Artykuł 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. UE. L 2002 Nr 31, str. 1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002” precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd.

 

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 2 ustawy o jakości uchylonego z dniem 13.12.2014r., którego naruszenie stwierdzone zostało w trakcie kontroli inspektorów Inspekcji Handlowej, do znakowania artykułów rolno-spożywczych stosuje się odpowiednio wymagania określone w (…) art. 46 ust. 1 pkt 1 (…) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r., Nr 136, poz. 914 ze zm.). W myśl natomiast uchylonego w tej samej dacie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji.

 

Obecnie wymogi dotyczące informacji na temat żywności uregulowane są w rozporządzeniu nr 1169/2011, które jest aktem prawnym obowiązującym wprost w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

 

Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 1169/2011 informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji.

 

W myśl art. 2 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 1169/2011 „informacje na temat żywności” oznaczają informacje dotyczące danego środka spożywczego udostępniane konsumentowi finalnemu za pośrednictwem etykiety, innych materiałów towarzyszących lub innych środków, w tym nowoczesnych narzędzi technologicznych lub przekazu ustnego. Zgodnie z art. 2 ust. 2 lit. j) tego rozporządzenia „etykietowanie” oznacza wszelkie napisy, dane szczegółowe, znaki handlowe, nazwy marek, ilustracje lub symbole odnoszące się do danego środka spożywczego i umieszczone na wszelkiego rodzaju opakowaniu, dokumencie, ulotce, etykiecie, opasce lub pierścieniu towarzyszącym takiej żywności lub odnoszącym się do niej.

 

Uwzględniając ustalenia kontroli i zmianę stanu prawnego związanego z wejściem w życie przepisów rozporządzenia 1169/2011 stwierdzono w niniejszym postępowaniu, że informacja umieszczona na etykiecie filetów śledziowych, tj. określenie „Po wiejsku” zawarte w nazwie i poza nią na opakowaniu wprowadza konsumenta w błąd co do właściwości środka spożywczego, tj. w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, metod wytwarzania lub produkcji i uznano, że taki stan faktyczny stanowi naruszenie art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 1169/2011.

 

Do dnia 8 stycznia 2015r. wymagania dotyczące znakowania środków spożywczych  określone były w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014r., poz. 774), którego § 26 ust. 1 pkt 2 stanowił, że w oznakowaniu opakowanych środków spożywczych głęboko mrożonych przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta podaje się dodatkowo informacje określające okres przechowywania przez konsumenta wraz z temperaturą przechowywania lub wymaganym rodzajem wyposażenia do przechowywania.

 

W dniu 9 stycznia 2015r. r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi  z dnia 23 grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 29), które zastąpiło dotychczasowe rozporządzenie, regulując zasady znakowania opakowanych środków spożywczych głęboko mrożonych  w § 10.

 

W myśl § 10 ust. 1 pkt 2 przedmiotowego rozporządzenia w sprawie znakowania, w oznakowaniu opakowanych środków spożywczych głęboko mrożonych przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego podaje się informacje określające okres przechowywania przez konsumenta finalnego wraz z temperaturą przechowywania, a w przypadku niepodawania temperatury przechowywania - urządzeń przeznaczonych do ich przechowywania - oprócz informacji, o których mowa wart. 9 ust. 1 pkt f rozporządzenia nr 1169/2011 (czyli oprócz daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia).

 

Mając na uwadze powyższe, w przypadku zakwestionowanej partii głęboko mrożonych paluszków rybnych, w związku z ustaleniami kontroli stwierdzono w niniejszym postępowaniu, że brak w ich oznakowaniu informacji określających okres przechowywania przez konsumenta finalnego, stanowi naruszenie § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie znakowania.

 

Przepisy rozporządzenia 1169/2011 oraz rozporządzenia w sprawie znakowania są przepisami o jakości handlowej, a niespełniające ich wymagań środki spożywcze są artykułami rolno-spożywczymi niewłaściwej jakości, naruszającymi wymagania określone w art. 4 ust. 1 ustawy o jakości. Wprowadzenie takich środków spożywczych do obrotu skutkuje odpowiedzialnością z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości.

 

Ustawa o jakości stanowi w art. 40a ust. 1 pkt 3, że każdy, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Jej przepis art. 3 pkt 4 odsyła natomiast w zakresie definicji obrotu do art. 3 pkt 8 rozporządzenia nr 178/2002, zgodnie z którym „wprowadzenie na rynek” oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Przytoczona definicja wskazuje krąg podmiotów odpowiedzialnych za jakość artykułów rolno-spożywczych, wliczając do nich zarówno producentów tych artykułów jak i  każde następne ogniwo handlu detalicznego.

Nadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002, podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.

 

Dodatkowo, w myśl art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 1169/2011, podmioty działające na rynku spożywczym, które nie mają wpływu na informacje na temat żywności, nie mogą dostarczać żywności, o której wiedzą lub w stosunku do której mają podejrzenia – w oparciu o informacje posiadane w ramach działalności zawodowej, że jest niezgodna z mającym zastosowaniem prawem dotyczącym informacji na temat żywności oraz wymaganiami odpowiednich przepisów.

 

Przepis art. 8 ust. 5 rozporządzenia nr 1169/2011 stanowi natomiast, że bez uszczerbku dla ust. 2-4 podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają przestrzeganie w przedsiębiorstwach pozostających pod ich kontrolą wymogów prawa dotyczącego informacji na temat żywności i odpowiednich przepisów krajowych mających znaczenie dla ich działalności i upewniają się, że wymogi te są spełnione.

 

W świetle powyższego przedsiębiorca Netto spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Motańcu odpowiada za jakość handlową wprowadzanych przez siebie do obrotu artykułów rolno-spożywczych.

 

Mając na względzie powyższe ustalenia, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego zmierzającego do wymierzenia kary pieniężnej Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 40a ust. 5 ustawy o jakości stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów, uwzględniając również przesłanki zawarte w przepisie art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, zgodnie z którym ustanowione środki i kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Wykonując dyspozycję ww. przepisów w odniesieniu do zakwestionowanego produktu o nazwie Po-wiejsku – Filety śledziowe marynowane w zalewie olejowej z cebulką, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej oceniając stopień szkodliwości czynu wprowadzenia go do obrotu stwierdził, iż ujawnione nieprawidłowości w jego oznakowaniu naruszają interes konsumentów w zakresie prawa do rzetelnej informacji o produkcie, mogącej przesądzić o dokonanym wyborze. Poprzez umieszczenie na opakowaniu produktu określenia „Po wiejsku” konsumenci otrzymują mylny przekaz o wprowadzonym do obrotu środku spożywczym, a jego oznakowanie przestaje być jednoznacznym źródłem wiedzy o właściwościach produktu, gdyż przymiotnik „wiejski” sugeruje potencjalnym konsumentom prosty sposób produkcji, a co za tym idzie, również i określony charakter produktu o składzie bez substancji dodatkowych.

W ocenie Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej informacja o rzeczywistych właściwościach produktu powinna wynikać nie tylko z wykazu składników, wskazującego na obecność w produkcie sacharynianu sodu, ale też z każdego innego elementu oznakowania – w tym przede wszystkim nazwy, które z kolei powinno tworzyć spójną, jednoznaczną całość i nie budzić jakichkolwiek wątpliwości. Tylko taka informacja na temat żywności może bowiem stworzyć konsumentom warunki do dokonania świadomego wyboru określonego środka spożywczego, którego zapewnienie jest nadrzędnym celem przepisów prawa żywnościowego.

 

Oceniając stopień szkodliwości czynu w przypadku wprowadzenia do obrotu produktu o nazwie paluszki rybne panierowane, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż stwierdzona w odniesieniu do zakwestionowanego środka spożywczego nieprawidłowość, choć nieodpowiadająca formalnie wymogom prawa żywnościowego, nie narusza w znaczący sposób interesów konsumentów, nie wpływa na właściwości produktu oraz na jego przydatność do celów spożywczych. Całość oznakowania przedmiotowego artykułu rolno-spożywczego, pomimo braku dodatkowej informacji o okresie przechowywania przez konsumentów, pozwala im na ocenę do kiedy środek spożywczy zachowuje swoje właściwości i nadaje się do spożycia przez ludzi.

 

Przy ocenie stopnia zawinienia strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zważył, że strona jest przedsiębiorcą prowadzącym obrót środkami spożywczymi, a więc należy do podmiotów odpowiedzialnych za ich jakość handlową i powinny być jej znane przepisy dotyczące takiego obrotu. Z tego też względu strona ponosi odpowiedzialność za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niewłaściwie oznakowanych, a zawinienie strony polega przede wszystkim na niedołożeniu wystarczających starań, mających na celu zapobieżenie nieprawidłowościom dotyczącym zakwestionowanych produktów poprzez na przykład weryfikację informacji umieszczonych na opakowaniach pod kątem spełniania wymogów prawa i egzekwowanie spełniania tych wymogów od swoich kontrahentów. Nie ma przy tym znaczenia, w kontekście przepisów regulujących zakres odpowiedzialności podmiotów działających na rynku, że strona nie jest producentem, pod którego wyłącznym nadzorem pozostaje proces produkcji, przetwarzania i dystrybucji i może nie mieć instrumentów bezpośrednio wpływających na jakość dostarczanych jej produktów. Strona, w swoim działaniu powinna odpowiadać wzorcowi starannego przedsiębiorcy, tj. wykazywać się zdolnością przewidywania, zapobiegliwością i rzetelnością przy wprowadzaniu artykułów rolno-spożywczych do obrotu, gdyż odpowiedzialność strony ma charakter obiektywny i absolutny. Strona powinna więc upewniać się na swoim poziomie obrotu czy spełnia wymogi prawa żywnościowego tym bardziej, że jako podmiot wielokrotnie kontrolowany przez tutejszy organ kontroli, powinny być jej znane te wymogi.

 

Przy ocenie zakresu naruszenia Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę okoliczność, że stwierdzona w odniesieniu do filetów śledziowych nieprawidłowość polegająca na wprowadzeniu konsumentów w błąd była znacząca z punktu widzenia właściwości produktu, interesów konsumentów i regulacji rynków rolnych, choć z drugiej strony przyjęto, że była jedyną ujawnioną w stosunku do tego środka spożywczego.  Nieprawidłowość polegająca na braku informacji o okresie przechowywania przez konsumentów w przypadku paluszków rybnych panierowanych nie była natomiast w opinii organu istotna z punktu widzenia właściwości produktu, a naruszone wymaganie w zakresie oznakowania stanowiło niewielką część wymagań przewidzianych w przepisach prawa żywnościowego dla tego rodzaju produktów (środków spożywczych głęboko mrożonych w opakowaniach).

 

Przy ocenie dotychczasowej działalności strony Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił okoliczność, że strona wielokrotnie naruszała przepisy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w wyniku czego wymierzano jej kary pieniężne (np. w roku 2013 – dwukrotnie – decyzjami nr WKŻ.8361.246.2012.J-16.2013 oraz WKŻ.8361.25,38.2013.J-20.2013; w roku 2014 – decyzją nr WKŻ.8361.79,97.2014.J-54.2014, a także wielokrotnie w roku 2012). Mimo zastosowanych dotychczas sankcji strona nie wykazała się większą uwagą i nie zapobiegła nieprawidłowościom w zakresie jakości handlowej oferowanych konsumentom artykułów rolno-spożywczych. Nadto organ uwzględnił okoliczność, że strona jest przedsiębiorcą posiadającym sieć placówek na terenie kraju, który swoją działalność gospodarczą prowadzi od wielu lat.

 

Biorąc pod uwagę piąty czynnik wpływający na wymiar kary pieniężnej, tj. kryterium wielkości obrotów, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w oparciu o posiadane dane oszacował wysokość osiągniętych przez stronę obrotów na podstawie art. 23 § 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) i uznał, że strona wykracza poza kategorie przedsiębiorców wymienione w rozdziale 7 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.) tj. mikroprzedsiębiorców, małych i średnich, stąd wzięto pod uwagę fakt, że jej udział w obrocie rynkowym jest największy spośród wszystkich innych kategorii przedsiębiorców, o których mowa w ww. ustawie. Jednocześnie uznano, że będące w posiadaniu organu informacje o wielkości obrotu przedsiębiorcy są w tym przypadku wystarczające do oceny przedmiotowej przesłanki wymiaru kary i zakończenia sprawy administracyjnej, co pozostaje w zgodzie z zasadą szybkości postępowania, według której organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

 

Mając na uwadze dokonaną ocenę wyżej opisanych przesłanek, a także uwzględniając fakt, że najniższy możliwy wymiar kary wynosi 500 zł, górną granicę stanowi natomiast pięciokrotna wartość korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie do obrotu produktów o niewłaściwej jakości handlowej, która w tym przypadku wynosi 1048,65 zł, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że w sprawie uzasadnione jest wymierzenie na podstawie przepisu  art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości kary pieniężnej w minimalnej ustawowej wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych).

Przy ustalaniu wysokości kary uwzględniono wymagania art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002, w myśl którego kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Zważywszy na stwierdzone nieprawidłowości w oznakowaniu oraz dokonaną ocenę wszystkich przesłanek wymiaru kary, w tym stopnia szkodliwości czynu, którego ocena tylko w jednym przypadku wskazuje na znaczne naruszenie interesów konsumentów, wymierzona kwota kary spełnia powyższe wymagania.

 

W myśl art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, natomiast § 2 tego artykułu stanowi, że decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z kolei z przepisem art. 40a ust. 4 ustawy o jakości karę pieniężną, o której mowa m.in. w przepisie art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. W związku z powyższym organ orzekł jak w sentencji.

 

Pouczenia:

1. Informacja o sposobie uiszczenia kary pieniężnej:

Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin,nr 02101015990028572231000000 Bank: NBP OddziałSzczecin w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.

Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej.

 

W przypadku wniesienia odwołania od niniejszej decyzji nie należy uiszczać kary pieniężnej do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy.

 

1. Pouczenie o sposobie i trybie wniesienia odwołania:

Na podstawie art. 127 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do wniesienia odwołania od niniejszej decyzji, które zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Kpa wnosi się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

 

Z up. Zachodniopomorskiego

Wojewódzkiego Inspektora

Inspekcji Handlowej

Andrzej Kuśpiel

Dyrektor Delegatury

......................................................................

(podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

                        służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji)

Otrzymują:

1. Netto spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością

Motaniec nr 30

73-108 Kobylanka,

1. aa.