Informacja o wynikach kontroli bezpieczeństwa zabawek

Termin: I kwartał 2018 rok

Cel kontroli: sprawdzenie i ocena czy wprowadzone do obrotu zabawki spełniają wymagania określone w przepisach rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawek[1].

Spełnianie wymagań określonych w przepisach rozporządzenia MRiF

Zakres podmiotowy kontroli: kontrolami objęto 9 przedsiębiorców, w tym:

• 4 sprzedawców hurtowych,
• 4 placówki sprzedaży detalicznej,
• 1 sklepy wielkopowierzchniowe.

Ponadto przeprowadzono dodatkowe kontrole u dwóch sprzedawców hurtowych
w celu doręczenia wyników badań laboratoryjnych zabawek.

Zakres przedmiotowy kontroli: skontrolowano 77 partii zabawek.

Wyniki kontroli: łącznie zakwestionowano 34 partie zabawek (44,2 proc. ogółu skontrolowanych).

Stwierdzone niezgodności w zakresie formalnym dotyczyły głównie:

PRZYKŁADY

• niezgodnego ze wzorem znaku zgodności CE niezgodny ze wzorem – w 1 przypadku,
• niezgodnego ze wzorem znaku graficznego ostrzegawczego dotyczącego wieku „0-3” – w 1 przypadku,
• braku danych producenta – w 8 przypadku,
• braku danych importera – w 4 przypadkach,
• niezasadnego umieszczenia ostrzeżenia „0-3” – w 5 przypadkach,
• nieprawidłowo wystawionej deklaracji zgodności – w 18 przypadkach,
• braku deklaracji zgodności – w 2 przypadkach,
• braku słowa ostrzeżenie przed znakiem graficznym ostrzegawczym dotyczącym wieku „nieodpowiednie dla dzieci poniżej 3 lat” bądź ostrzeżeniem słownie) –
• w 8 przypadkach,
• braku informacji o szczególnych zagrożeniach do ostrzeżenia dotyczącego wieku – w 10 przypadkach,
• braku instrukcji bateryjnych – w 4 przypadkach,
• braku wymaganych ostrzeżeń (trzymać z daleka od ognia) – w 1 przypadku,
• niezgodności pod względem konstrukcyjnym – w 2 przypadkach,

Badania laboratoryjne

W Specjalistycznym Laboratorium Badania Zabawek w Lublinie zlecono przeprowadzenie łącznie badań 9 próbek zabawek, stwierdzając niezgodności w zakresie konstrukcji, wykonania
i zastosowanych materiałów w 2 próbkach (22,22 proc. ogółu zbadanych). Oczekujemy jeszcze na wyniki badań laboratoryjnych 2 próbek zabawek.

PRZYKŁADY

Pojawiające się niezgodności polegały na:

• występowaniu lub pojawieniu się podczas badań małych elementów mieszczących się całkowicie w cylindrze do badania małych części, mogących powodować udławienie lub uduszenie dziecka (w 2 przypadkach - pchacz Rodzina Kaczuszek # 501201 oraz kogut pchacz itm. No. 00-58269),
• zawyżeniu długości linki przy zabawce oraz braku ostrzeżenia przewidzianego dla zabawek przeznaczonych dla dzieci w wieku 18 miesięcy i powyżej, a poniżej 36 miesięcy: „Ostrzeżenie. Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 18 miesiąca życia. Długa linka/Długi łańcuch” (w 1 przypadku - pchacz Rodzina Kaczuszek # 501201)

Szczegóły:

zabawka pchacz Rodzina Kaczuszek # 501201; NO 888-B1, nr partii 130912501201,
kod kreskowy: 6925012010806 – wyprodukowana w Chinach; została pobrana
do badań o zaostrzonych parametrach (wątpliwość kwalifikacji zabawki do określonej grupy wiekowej). W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych stwierdzono, że ww. zabawka w zakresie wykonanych badań:

• nie jest zgodna z pkt 1.4.2 i 1.4.3 załącznika nr 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawek (Dz. U. z 2016 r., poz. 1730) z uwagi na obecność elementu, tj. cylindrycznego łącznika do połączenia dwóch części drążka do popychania, mieszczącego się całkowicie w cylindrze do badania małych części,. Obecność małych części może stwarzać ryzyko połknięcia lub wprowadzenia do jakiegokolwiek otworu w ciele dziecka i może stanowić ryzyko uduszenia lub udławienia (pkt 5.1 a normy PN-EN 71-1:2015-01 Bezpieczeństwo zabawek Część 1: „Właściwości mechaniczne i fizyczne”);
• nie jest zgodna z pkt 1.4.1 załącznika nr 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawek (Dz. U. z 2016 r., poz. 1730) z uwagi na zawyżoną długość linki przy zabawce oraz brak ostrzeżenia przewidzianego dla zabawek przeznaczonych dla dzieci w wieku 18 miesięcy i powyżej, a poniżej 36 miesięcy: „Ostrzeżenie. Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 18 miesiąca życia. Długa linka/Długi łańcuch”. Długa linka może stwarzać ryzyko uduszenia wskutek owinięcia się wokół szyi (pkt 5.4 b normy PN-EN 71-1:2015-01 Bezpieczeństwo zabawek Część 1: „Właściwości mechaniczne i fizyczne”).
  W wyniku przeprowadzonej oceny ryzyka ustalono zagrożenie na poziomie poważnym.
  W związku z takimi wynikami badań akta sprawy zostały przekazane do UOKiK w Warszawie w celu wszczęcia postępowania administracyjnego przeciwko wprowadzającemu zabawkę do obrotu;

zabawka kogut pchacz, kod kreskowy: 5906160158269, Itm. No. 00-58269, No.318-1 - wyprodukowana w Chinach, została pobrana do badań o zaostrzonych parametrach (wątpliwość kwalifikacji zabawki do określonej grupy wiekowej). W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych stwierdzono, że ww. zabawka w zakresie wykonanych badań:

• nie jest zgodna z pkt 1.4.2 i 1.4.3 załącznika nr 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawek (Dz. U. z 2016 r., poz. 1730) z uwagi na pojawienie się w trakcie badania małego elementu, tj. odłączeniu uległ element zabawki – plastikowy bolec lewego koła, mieszczącego się całkowicie w cylindrze do badania małych części,. Ponadto wskutek przykładania siły 90N od zabawki odłączeniu uległy badane elementy mieszczące się całkowicie w cylindrze do badania małych części. Były to: cylindryczny element na uchwycie pręta, cylindryczny element na ogonie koguta oraz bolec w prawym kole. Obecność małych części może stwarzać ryzyko połknięcia lub wprowadzenia do jakiegokolwiek otworu w ciele dziecka i może stanowić ryzyko uduszenia lub udławienia (pkt 5.1 b normy PN-EN 71-1:2015-01 Bezpieczeństwo zabawek Część 1: „Właściwości mechaniczne i fizyczne”).
  W wyniku przeprowadzonej oceny ryzyka ustalono zagrożenie na poziomie poważnym. W związku z takimi wynikami badań akta sprawy zostały przekazane do UOKiK w Warszawie w celu wszczęcia postępowania administracyjnego przeciwko wprowadzającemu zabawkę do obrotu

Ponadto w związku z tym, że zaistniała wątpliwość kwalifikacji zabawki magiczna butelka do określonej grupy wiekowej - zgodnie z punktem 8.1 normy PN-EN 71-1:2014 „Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne” zabawkę pobrano do badań o zaostrzonych parametrach. Ponadto w oznaczeniach ww. zabawki umieszczono informację „Ostrzeżenie! Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 3 lat ze względu na brak odpowiednich umiejętności i/lub zawiera długie linki/łańcuszki – ryzyko uduszenia; i/lub z uwagi na małe elementy – ryzyko udławienia”. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych stwierdzono, że zabawka jest zgodna z wymaganiami rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawek (Dz.U. z 2016 r., poz. 1730). Badanie potwierdziło, że żaden z elementów zabawki nie mieści się w cylindrze do badania małych części oraz w trakcie badań od zabawki nie oddzielił się żaden element.

W przypadku 4 próbek zabawek (PIES PLUTO do ciągnięcia, Żyrafa Agatka 60637 do ciągnięcia, maska i kalejdoskop) nie stwierdzono niezgodności w zakresie wykonywanych badań laboratoryjnych.

W Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej w Łodzi przeprowadzono łącznie 1 badanie laboratoryjne zabawki zwierzątka morskie
pod kątem występowania ftalanów. Nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego stężenia ftalanów w zabawce.

Działania Inspekcji Handlowej: w przypadku niezgodności o charakterze formalnym, które można łatwo wyeliminować, inspektorzy Inspekcji Handlowej wystąpili do 14 przedsiębiorców odpowiedzialnych za wprowadzenie zabawek do obrotu z wnioskiem o podjęcie dobrowolnych działań łącznie do 27 partii zabawek. Działania zostały podjęte w przypadku 11 partii zabawek. W pozostałych przypadkach oczekujemy na udzielenie odpowiedzi.

W przypadku 2 zabawek nie ustalono jeszcze wprowadzających zabawki do obrotu. Pisma z wnioskiem o podjęcie dobrowolnych działań zostaną przesłane po ustaleniu łańcucha dystrybucyjnego.

Działania UOKiK: w przypadku 2 partii zabawek inspektorzy IH skierowali do Prezesa UOKiK akta kontroli z wnioskiem o wszczęcie postępowania administracyjnego wobec wprowadzających zabawki do obrotu.

Wnioski:
Porównując wyniki kontroli zabawek przeprowadzonych w I kwartale 2018 r. z wynikami kontroli zabawek przeprowadzonych w III kwartale 2017 r. należy stwierdzić, że w I kwartale 2018 r. zakwestionowano mniej zabawek (44,2 %) niż w III kwartale 2017 r. (77,5%). Wynikało to z tego, że w kontrolowanych placówkach w ofercie handlowej znajdowało się więcej zabawek pochodzących od znanych producentów/importerów zabawek, a tanie zabawki pochodzące z importu (z Chin) stanowiły niewielki procent oferty. Nieprawidłowości dotyczyły głównie niezgodności o charakterze formalnym, tj. braku danych producenta oraz importera, braku przed treścią ostrzeżenia słowa „ostrzeżenie” lub „ostrzeżenia”, braku informacji o zagrożeniu związanym z ograniczeniem wiekowym. W 5 przypadkach stwierdzono niezasadne umieszczenie ostrzeżenia, tj. znaku graficznego ostrzegawczego dotyczącego wieku „nieodpowiednie dla dzieci poniżej 3 lat”. Wynikało to z niewłaściwej klasyfikacji zabawek do określonej grupy wiekowej użytkowników. W dalszym ciągu zdarzają się przypadki że przedsiębiorcy mają problemy z ustaleniem właściwej kategorii wiekowej dla zabawek bądź uważają, że bezpieczniej jest zamieścić wyższą kategorię wiekową. Zdaniem przedsiębiorców umieszczenie informacji o występowaniu małych elementów w zabawce przesądza o tym, że zabawka z pewnością jest przeznaczona dla dzieci powyżej 3 lat. Nie ma to pokrycia w badaniach. W kilku przypadkach kontrola wykazała, że przeznaczenie wiekowe zabawek jest oczywiste ponieważ ich funkcja, charakter bezwzględnie wskazywały na przeznaczenie dla dzieci do 3 roku życia. Dotyczyło to zabawek do pociągania, popychania, a pomimo to zabawki zostały oznaczone znakiem graficznym ostrzegawczym „Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 3 lat”.

W 18 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości w sporządzeniu deklaracji zgodności polegające na ujęciu poszczególnych elementów deklaracji w innej kolejności lub braku niektórych elementów w deklaracji niż wynikało to z przepisów (najczęściej brak stanowiska i podpisu osoby upoważnionej do wystawienia deklaracji bądź brak miejsca wystawienia deklaracji).

W odniesieniu do 2 zabawek (maska, kalejdoskop) stwierdzono brak deklaracji zgodności, czego powodem było zakwalifikowanie ich jako pamiątki turystyczne przez przedsiębiorcę wprowadzającego do obrotu na terenie Polski. W piśmie skierowanym do przedsiębiorcy wskazano kryteria pozwalające ww. produkty zakwalifikować do zabawek. W odpowiedzi przedsiębiorca oświadczył, że prawdopodobnie źle zinterpretował te produkty pod względem ich funkcji. Jednakże z uwagi na zakupienie tych zabawek poza Polską (Hiszpania) od bankrutujących firm nie ma możliwości otrzymania deklaracji zgodności na te zabawki. W związku z brakiem powyższych dokumentów obydwie zabawki pobrano do badań w Specjalistycznym Laboratorium Badania Zabawek w Lublinie. Nie stwierdzono niezgodności w zakresie wykonywanych badań laboratoryjnych.

W przypadku jednej z kontroli wszystkie zabawki, które pochodziły od jednego importera z Warszawy, posiadały nieprawidłowości w oznaczeniach (np. brak nazwy adresu importera, brak informacji o szczególnych zagrożeniach do ograniczenia wiekowego, brak słowa OSTRZEŻENIE przed znakiem graficznym ostrzegawczym dotyczącym wieku, brak instrukcji bateryjnej).

W związku z negatywnymi wynikami badań laboratoryjnych dwóch zabawek, akta sprawy przekazano do UOKiK w Warszawie w celu wszczęcia postępowań administracyjnych przeciwko importerom wprowadzającym zabawki do obrotu. Zabawki, które kwestionowano w laboratorium z powodu niezgodności pod względem konstrukcyjnym zakupiono w Chinach. Nie były to zabawki firmowe, a ich cena była niska.

INNE INFORMACJE

W odniesieniu do jednej zabawki koralików w pojemniku z uchwytem, kod kreskowy: 5902388071C94, produkt numer: SN0161, wyprodukowanej w Chinach stwierdzono oznaczenie nieprawdziwymi danymi importera. Na podstawie zebranych dokumentów dostawy wynikało, że importerem tej zabawki jest inna firma. Przedsiębiorca z oznakowania przyznał, że był jedynie dystrybutorem tej zabawki i przez przypadek oznaczył zabawkę swoimi danymi (można przypuszczać, że takie działanie było celowe ze względu na ukrycie źródła zakupu zabawki).

CIEKAWE PRZYPADKI, NOWE KATEGORIE/RODZAJE ZABAWEK

W I kwartale br. nie spotkano nowych kategorii zabawek, ani też nie było ciekawych przypadków związanych z zabawkami.

Beata Manios- rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 0-91 4225239 wew. 36