Informacja o wynikach kontroli prawidłowości oznakowania i obrotu kosmetykami.

Realizując program kontroli Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Szczecinie przeprowadził w IV kwartale 2017 r. 5 kontroli.

Kontrolą objęto 5 przedsiębiorców, spośród których:

• 2 prowadziło sprzedaż detaliczną w sklepach w Szczecinie,
• 1 prowadził sprzedaż detaliczną na targowisku w Szczecinie,
• 1 prowadził sprzedaż detaliczną w hipermarkecie w Koszalinie,
• 1 prowadził sprzedaż detaliczną na portalu internetowym.

Kontrolą objęto 25 partii kosmetyków, z czego w zakresie prawidłowości oznakowania sprawdzono 22 partie kosmetyków (3 partie kosmetyków były oferowane po dacie minimalnej trwałości).

Do kontroli wytypowano:

• 5 partii past do zębów,
• 5 partii szamponów do włosów,
• 3 partie żeli do kąpieli,
• 3 partie płynu do higieny intymnej (1 partia po upływie daty minimalnej trwałości),
• 2 partie odzywek do włosów,
• 2 partie kremów pielęgnacyjnych (1 partia po upływie daty minimalnej trwałości),
• 2 partie żeli do mycia twarzy,
• 1 partię mydła w kostce,
• 1 partię płynu micelarnego,
• 1 partię peelingu do stóp (po upływie daty minimalnej trwałości).

Nieprawidłowości stwierdzono u wszystkich przedsiębiorców przy 13 partiach kosmetyków, tj.:

• 4 partie zakwestionowano z uwagi na nieprawidłowe oznakowanie,
• 6 partii z uwagi na zastosowanie „claims”,
• 3 partie z uwagi na oferowanie ich do sprzedaży po dacie minimalnej trwałości.

Ustalenia kontroli, w odniesieniu do poszczególnych punktów programu, przedstawiają się następująco:

Prawidłowość oznakowania kosmetyków

Prawidłowość oznakowania opakowań 22 partii kosmetyków dokonano w oparciu o przepisy:

• ustawy z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U. z 2013 r., poz. 475),
• art. 19 i 20 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych (Dz. Urz. UE L z dnia 22 grudnia 2009 r., nr 342, str. 59 ze zm.),
• rozporządzenia Komisji (UE) nr 655/2013 z dnia 10 lipca 2013 r. określającego kryteria dotyczące uzasadniania oświadczeń stosowanych w związku z produktami kosmetycznymi (Dz. U. UE L z dnia 11 lipca 2013 r., nr 190, str. 31),
• ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1161),
• rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (Dz. U. nr 122, poz. 1010).

Zakwestionowano oznakowanie przy 13 partiach kosmetyków, z czego 10 partii zakwestionowano z uwagi na niewłaściwe oznakowanie (w tym 6 partii z uwagi na zastosowanie „claims”), a 3 partie z uwagi na oferowanie ich do sprzedaży po dacie minimalnej trwałości.

Nieprawidłowości ww. zakresie stwierdzono u wszystkich kontrolowanych przedsiębiorców:

u pierwszego przedsiębiorcy:

• profesjonalna wybielająca pasta do zębów - na opakowaniu jak i bezpośrednio na kosmetyku brak było daty minimalnej trwałości lub informacji o okresie, w jakim po otwarciu pojemnika produkt jest bezpieczny i może być stosowany bez szkody dla konsumenta – niezgodnie z wymaganiami art. 19 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009;
• pasta wybielająca do zębów - wskazana przez producenta data minimalnej trwałości „EXP: 20190310” nie była jednoznaczna oraz nie była podana w wymaganej kolejności – niezgodnie z wymaganiami art. 19 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009. Ponadto na tubie oraz opakowaniu kosmetyku podano niejednoznaczne informacje o deklarowanej pojemności, tj. 120 ml i 120 g.
• pasta do zębów - na opakowaniu zawierała informację o treści: „Najlepiej zużyć do”, która niezgodna jest z treścią ,,najlepiej zużyć przed końcem" wymaganą przepisem art. 19 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009.

W trakcie trwania kontroli, przedsiębiorca podjął dobrowolne działania i wycofał zakwestionowane kosmetyki ze sprzedaży. Do dwóch producentów ww. kosmetyków skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskami usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

u drugiego przedsiębiorcy:

• płyn do higieny intymnej,
• krem pielęgnacyjny,
• peeling do stóp,

oferowane były do sprzedaży po upływie daty minimalnej trwałości.
Na podstawie przedłożonych dowodów zakupu ww. kosmetyków stwierdzono, że przekroczenie dat minimalnej trwałości nastąpiło już po dacie zakupu przez kontrolowanego przedsiębiorcę. Przedsiębiorca podjął dobrowolne działania i wycofał wszystkie zakwestionowane produkty z obrotu wystawiając jednocześnie dokument likwidacji.

u trzeciego przedsiębiorcy:

• szampon do włosów - na pojemniku i opakowaniu zewnętrznych wykaz składników poprzedzony był określeniem „skład” zamiast „ingredients” - niezgodne z wymaganiami art. 19 ust. 1 lit. g) ww. rozporządzenia 1223/2009;
• żel do mycia twarzy - na opakowaniu informacja (oświadczenia - deklaracje marketingowe claims), służąca do informowania konsumentów o cechach lub funkcjach tych produktów, które mogły sugerować działania lecznicze lub biobójcze, tj. "(…) ma silne działanie przeciwbakteryjne (…)” – niezgodnie z wymaganiami art. 20 ust. 1 ww. rozporządzenia nr 1223/2009,

Ze względu na to, że zamieszczanie ww. informacji sugerującej działania lecznicze lub biobójcze (działania niezgodne z funkcją kosmetyku wynikającą z jego definicji) do producenta ww. kosmetyku skierowano wystąpienie pokontrolne. W odpowiedzi producent kosmetyku poinformował o usunięciu „claimsów” i opracowaniu nowej etykiety.
Do producenta szamponu do włosów skierowano również wystąpienie pokontrolne
z wnioskiem usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. W odpowiedzi producent kosmetyku poinformował o usunięciu nieprawidłowości i opracowaniu nowej, właściwej etykiety.
Do kontrolowanego przedsiębiorcy skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Przedsiębiorca poinformował, iż nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli zastały usunięte.;

u czwartego przedsiębiorcy:

• 2 partie szamponów do włosów ,
• odzywka do włosów,
• płyn do higieny intymnej,

na opakowaniach posiadały informacje (oświadczenia - deklaracje marketingowe claims), służące do informowania konsumentów o cechach lub funkcjach tych produktów, które mogły sugerować działania lecznicze lub biobójcze, tj.:
"(...) Ekstrakt z pokrzywy (…), działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. (…) Dodatkowo ekstrakty z babki lancetowatej i tymianku działają antybakteryjnie (…)."; "(…) Ekstrakty z rokitnika, łopianu i rozmarynu działają przeciwłupieżowo, (...)";"(…) Zielona herbata łagodzi podrażnienia, (…).;"(…) Kojący płyn (…) Nagietek lekarski (…), łagodzi podrażnienia i zapobiega ich powstawaniu. Ekstrakty z brzozy, rumianku i babki działają przeciwzapalnie, ściągająco i redukują obrzęki. (…)" – niezgodnie
z wymaganiami art. 20 ust. 1 ww. rozporządzenia nr 1223/2009.
Ze względu na to, że zamieszczanie ww. informacji sugerującej działania lecznicze lub biobójcze (działania niezgodne z funkcją kosmetyku wynikającą z jego definicji) producent po otrzymanej informacji od kontrolowanego przedsiębiorcy podjął działanie naprawcze, informując pisemnie tut. Inspektorat;

u piątego przedsiębiorcy:

• krem odżywczy na opakowaniach posiadały informacje (oświadczenia - deklaracje marketingowe claims), służące do informowania konsumentów o cechach lub funkcjach tych produktów, które mogły sugerować działania lecznicze lub biobójcze, tj.: "Posiada właściwości przeciwzapalne” – niezgodnie z wymaganiami art. 20 ust. 1 ww. rozporządzenia nr 1223/2009,

Ze względu na to, że zamieszczanie ww. informacji sugerującej działania lecznicze lub biobójcze (działania niezgodne z funkcją kosmetyku wynikającą z jego definicji) do producenta ww. kosmetyku skierowano wystąpienie pokontrolne. W odpowiedzi producent kosmetyku poinformował o usunięciu „claimsów” i opracowaniu nowej etykiety.

Ponadto w wyniku sprawdzenia innych wymaganych oznaczeń na zgodność z ww. przepisami stwierdzono, że na pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych znajdowały się nieusuwalne, łatwe do odczytania i widoczne informacje określone w art. 19 ust. 1 i ust. 5 ww. rozporządzenia nr 1223/2009, tj. zarejestrowana firma oraz adres osoby odpowiedzialnej, nominalna zawartość w momencie pakowania, data do której dany produkt kosmetyczny przechowywany w odpowiednich warunkach zachowuje w pełni swoje pierwotne właściwości, numer partii produktu lub oznaczenia pozwalające na identyfikację produktu kosmetycznego, funkcja produktu, wykaz składników poprzedzony określeniem „ingredients”.

Przestrzeganie prawidłowości obrotu w zakresie ograniczeń i zakazu stosowania niektórych substancji

Sprawdzono przestrzeganie prawidłowości obrotu w zakresie ograniczeń i zakazu stosowania niektórych substancji odnośnie 22 partii badanych kosmetyków.

W powyższym zakresie zakwestionowano 1 partię kosmetyku - profesjonalną wybielającą pastę do zębów.

W oznakowaniu przedmiotowej pasty producent wskazał, że produkt zawiera fluor.
W związku z tym, iż pasta zawierała substancję „fluor” kosmetyk powinien zawierać oznakowanie o treści: „U dzieci poniżej sześciu lat stosować ilość pasty wielkości ziarnka grochu pod kontrolą dorosłych, aby zminimalizować ryzyko połknięcia. Przy przyjmowaniu fluoru z innych źródeł należy skonsultować się ze stomatologiem lub lekarzem” - niezgodnie z poz. 31 załącznika III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009.

Po stwierdzeniu ww. nieprawidłowości przedsiębiorca wycofał ze sprzedaży zakwestionowany kosmetyk.

Przy oznakowaniu pozostałych kosmetyków, nie stwierdzono, aby produkty kosmetyczne wytypowane do kontroli, zawierały określone ww. rozporządzeniem nr 1223/2009 dotyczącym produktów kosmetycznych substancje, tj.:

• substancje niedozwolone wymienione w załączniku nr II do ww. rozporządzenia,
• substancje podlegające ograniczeniom, które nie są stosowane zgodnie
• z ograniczeniami określonymi w załączniku nr III do ww. rozporządzenia,
• barwniki inne niż wymienione w załączniku nr IV do ww. rozporządzenia,
• substancje konserwujące inne niż wymienione w załączniku nr V do ww. rozporządzenia,
• substancje promieniochronne inne niż wymienione w załączniku nr VI do ww. rozporządzenia.

Produkty ochrony przeciwsłonecznej

Kontrolą nie objęto produktów ochrony przeciwsłonecznej.

Wymagania w zakresie ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1161)

Sprawdzono sposób oznakowania 22 opakowań jednostkowych oznaczonych znakiem „e” (w tym ilością nominalną) stwierdzając, że był on zgodny z wymaganiami określonymi w ustawie z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1161) oraz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 20 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowania towarów paczkowanych (Dz.U. Nr 122, poz. 1010).

Badania laboratoryjne

Do badań laboratoryjnych w celu sprawdzenia wyrobu w zakresie zawartości masy netto i jej zgodności z deklaracją producenta pobrano:

• profesjonalną wybielającą pastę do zębów,
• mydło oliwka z ekstraktem z shiitake,
• płyn micelarny.

Badania przeprowadzone przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne w Katowicach nie wykazały nieprawidłowości.

Wykorzystanie ustaleń kontroli:

Materiały z przeprowadzonej kontroli dały podstawę do skierowania:

• 5 wystąpień pokontrolnych do producentów kosmetyków z wnioskiem o podjęcie środków naprawczych zapewniających osiągnięcie zgodności produktu kosmetycznego z przepisami,
• 1 wystąpienia pokontrolnego do kontrolowanego przedsiębiorcy z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych uchybień.

Beata Manios - rzecznik Inspekcji Handlowej w Szczecinie
Tel. 0-91 4225239 wew. 36